yuqori chegarasi taxminan 2000 km.
balandlikdan
o‘tadi. Atmosfera bir necha qatlamlardan iborat
bo‘lib, uning asosiy massasi (90%)10-16 km.
balandlikgacha bo‘lgan quyi troposfera qismida
joylashgan. Troposfera har 100 metrga ko‘tarilganda
havo harorati 0.6 gradusga kamayadi.
Ob-havo va
iqlim asosan troposferadagi jarayonlar bilan bog‘liq.
Atmosferaning shu qatlamida bulutlar hosil bo‘ladi va
bo‘ronlar yuz beradi. 40-50 km.gacha balandlikda
stratosfera joylashgan va unda harorat pasayib boradi.
Strotosferada 22-24 km orasida Erdagi tirik
organizmlarni
himoya
qiladigan,
ultirabinafsha
nurlarning katta qismini
yutuvchi ozon qatalmi
joylashgan. Ozon gazi yig‘ilaganda yupqa, 2-4 mm
qatlamni hosil qiladi, lekin himoya ahamiyati juda
katta.
Stratosferadan keyin 50 km.
dan yuqoridagi
mezosfera joylashgan va unda harorat pasayib boradi.
80 km.da harorat - 70 gradusni tashkil qiladi. Undan
yuqorida
termosfera
joylashgan,
500-600
km
balandlikda havo harorati +1600 gradusga ko‘tariladi.
800-1600 km da ekzosfera joylashgan u erda havo
juda siyrakdir.
Begona qo‘shimchasi bo‘lmagan
atmosfera
havosi quyidagi tabiiy qismlardan iborat: azot -
78.09%, kislorod - 20.94%, argon - 0.93%, karbonat
angidrid - 0.03%. Bundan tashqari havoda doim 0.01-
4% suv bug‘lari mavjud
va chang zarrachalari
mavjud. Atmosferadagi har bir gaz o‘ziga xos fizik va
kimyoviy hususiyatlarga egadir.
Atmosferaning doimiy tarkibida uchramaydigan
moddalarning havoda tarqalishi salbiy holatlarni
tug‘diruvchi aralashmalardir. Muayyan vaqt oralig‘ida
o‘zining fizikaiy va kimyoviy xossalarini saqlaydigan
atmosferadagi
aralashmalar
Dostları ilə paylaş: