Elektromagnit maydonining tavsifi
Elektromagnit maydoni ma'luiliii kuchlanishdagi
elektr maydoni (V/m) va magnit maydoni (A/m)
vektorlari
orqali
ifodalanadi.
Harakatlanuvchi
elektromagnit to'lqinlarining va vektorlari har yaqt
o'zaro perpendikularbo'ladi. O'tkazuvchi muhitda
tarqalayotgandi, ular. o'zaro quyidagi bog'lanishga ega
bo'ladi:
bunda,
ϖ
— elektromagnit tebranishlarining
aylanma chastotasi;
γ
-ekran moddasining solishtirma
o'tkazuvchanligi;
μ
— bu moddaning magnit
o'tkazuvchanligi;
k
— so'nish koeffitsiyenti;
z
—
nurlanayotgan
ekran
yuzasidan
aniqlanayotgan
nuqtagacha bo'lgan masofa.
Elektromagnit to'lqinlari vakuumda yoki havo
muhitida tarqalayotgan bo'lsa, E=377N bo'ladi.
Elektromagnit to'lqinlarining tarqalishi maydondagi
energiyani ko'chirish bilan bog'langan.
Elektromagnit maydondagi energiya oqimining
zichligi vektori I (Vt/m
2
) (intensivligi), -“Umov-
Poynting vektori” deb ataladi va quyidagicha
ifodalanadi:
I = E H
Elektromagnit maydoni nazariyasiga asosan
o'zgamvchi elektr yoki magnit maydoni manba
yaqinida ikki zonaga bo'linadi: yaqin zona yoki
induksiya zonasi bo'lib, maydonlarini bir-birlariga
bog'lanmagan deb hisoblash mumkin. Shuning uchun
bu
zonadagi
normalashtirish
eletromagnit
maydonining ham elektr, ham magnit maydonlari
qo'shilmalari sifatida olib boriladi.
Nurlanish
zonasida
esa
maydon
harakatlanayotgan elektromagnit to'lqinini vujudga
keltiradi va bu harakatlanayotgan to'lqinning muhim
parametri
to'lqin
oqimining
zichlik
quvvati
hisoblanadi.
Bu
zonadagi
normalashtirish
intensivlikka asosan olib boriladi va bu intensivlik
nuqtasimon manbagacha bo'lgan masofa kvadratiga
teskari proporsional bo'ladi.
-to'lqin uzunligi bo'lib,
— tenglanasiga
asosan aniqlanadi, bunda,
S
— elektromagnit
to'lqinlarining tarqalish tezligi (vakuum yoki havo
muhiti uchun Yorug’lik tezligi);
f
— elektromagnit
to'lqinlarining chastotasi va nurlanish zonasi bo'lib,
masofalarda joylashgan bo'ladi.
bunda,
P
M
— manbaning nurlanish quvvati. Agar
bu manba yo'naltirilgan harakatga ega bo'lsa
(antenna), unda:
bunda,
Q
-
antennaning
kuchaytirish
koeffitsiyenti
bo'lib,hisoblashlar
yordamida
aniqlanadi.
Induktorlar,
termik
qurilmalarning
kondensatoriati, generatorlarning ayrim qismlarini
ulovchi flder liniyalari, transformatorlar, antennalar,
to'lqin uzatgichlarning ochiq qismlari va o'ta yuqori
chastota generatorlari elektromagnit to'lqinlarming
manbalari sifatida qaralishi mumkin.
Bu manbalarda hosil bo'ladigan elektromagnit
to'lqinlari radiochastotalarining tavsifi 2.1-jadvalda
keltirilgan.
Elektromagnit to'lqinlari radiochastotalarining
tavsifi
2.1 jadval
Dostları ilə paylaş: |