«мл т*'1шн» «* иа Alisher Navoiy

Kimsani bot aylamagil arjumand,
Ham yana oz ish bila qilma najand.
Odamlarni tezda mansabda ko'tarmagil, ham 
ozgina aybi uchun pastga tu sh irm agin -
mansabini pasaytirmagin. Ustunga chiqmoq - is- 
tak, tilakdir, chiqmoq va tushmoq uchun poyadir. 
Poyadan tez tushib ketgan odam yiqilishi, ranj-u 
alam tortmogl mumkin.
Kimniki inson desang
-
inson emas, 
Shaklda bir, f e ’lda yakson emas.
Ya’ni har qaysi inson o‘z fel-u atvori, ruhiya- 
ti bilan bir-biridan farq qiladi. Mukofotlash yo 
jazolashda ularning bu xususiyatlarini ham hi- 
sobga olish kerak. Sham ila muz shishasi niholga 
o'xshasa-da, muning- 
o%
oning suv erur xo'shasi, 
ya’ni muz shishasi bilan sham o'zaro o'xshasa 
ham, ikkisining tabiati ikki xil.
Kimniki aylay desang mahraming,
K o ‘p sinamay, aylamagil hamdaming.
Ya’ni birovni sinamay turib yaqin olma, unga 
ishonma.
G‘aflatda birovga baho berma, yaxshi ko'rin- 
sa, yaxshi dema. Aybini bilgach, so'ng pushay-

---

mon yeb yurma. Tushda hur bolib koYingan qiz 
uyg‘oqlikda shayton bolsa, ajab emas.
Oz ish uchun tund itob aylama,
Qatl-u siyosatda shitob aylama.
Bok y o ‘q ar kechrak o ‘lur qatl ishi,
0 ‘lsa, so'zing birla tirilmas kishi.
Suvda hubob o ‘lsa damingdin xarob, 
Mumkin erurmu yasam og‘lik hubob?
Ya’ni olim jazosini berishda shoshilma, bunday 
hukmni kechroq chiqarsa, hech ziyoni yo‘q, ammo 
olgandan keyin uni tiriltirib bolmaydi. Suvda hu- 
bobni yasagach, uchirib, yana yasab boladimi? 
Yaxshisi siyosat chogl, ya’ni hukm chiqarayotganda 
kechirish kerak, ammo bu o‘rinda farosat bilan ish 
koVish kerak, albatta. Agar guvoh qilingan gunohni 
tasdiqlagan bolsa ham, shariatda yolgbn guvohlik- 
ning otgani vaqti kam bolganmi? Har kishining 
so‘zi yolg'on bolsa, keyin har qancha rost gapirsa 
ham ishonma! Rost so‘zlovchi odam qasddan yolg‘on 
so‘zlamaydi, ayai vaqtda yolg'onchi har qancha 
harakat qilsa ham, rost so‘zlay olmaydi.