Pedagogs international research journal



Yüklə 325,88 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə55/175
tarix28.11.2023
ölçüsü325,88 Kb.
#169379
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   175
102-74-PB

Chizma: 
 

 

 

Yechish: 
P=71 sm. a-11=b, a+4=d. a=?, b=?, d=? 
P=a+b+d=a+a-
11+a+4=3∙a
-7 
3∙a
-7 =71 
3∙a=71+7
 
3∙a=78
 
a=78:3 



PEDAGOGS

 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-27, Issue-1, February - 2023
 
56
a=26 sm 
b=a-11=26-11=15 sm; d=a+4=26+4=30 sm. 
Javob: Uchburchakning tomonlari a=26 sm, b=15 sm va d=30 sm ga teng. 
3-masala: Berilganlardan foydalanib, geometrik shakllarning perimetri va 
yuzasini topishning formulalarini yarating. 
Chizma: 
Yechish: 
To‘g‘ri to‘rtburchakning yuzasi 
S=a∙b
va perimetri 
P=2∙(a+b
) 
formulalari orqali topilishini bilgan holda berilganlardan foydalanib formulalarni 
yaratamiz. 
P=
2∙(A+B)+2∙(M+N)=2∙(A+B+M+N)
 
S=A∙B
-
M∙(A
-2C)-
N∙(A
-2D) 
Javob: 
To‘g‘ri to‘rtburchakning yuzasi
S=A∙B
-
M∙(A
-2C)-
N∙(A
-2D) hamda 
perimetri P=
2∙(A+B+M+N) 
formulalariga teng. 
4-masala: Geometrik shaklning yuzini toping: Berilgan 7 ta shaklning 4- va 5- 
laridan boshqa hammasi kvadratdan iborat va 6-, 7-shakllar bir-biriga teng. S
1
=100 
см
2
, S
2
=4 sm
2
, S
3
=64 sm

ga teng bo‘lsa, berilgan barch
a shakllarning perimetrini va 
4-, 5-, 6- va 7-shakllarning yuzasini toping. Umumiy shaklning yuzi va perimetrini 
ham toping. 
Chizma: 
Yechish: Berilganlarga qarab, 1-shakl kvadrat va uning yuzi 100 sm
2
tengligidan 
uning tomoni 10 ga tengligini topamiz. 2-shaklning yuzi 4 sm
2
va u ham kvadrat shakl 
ekanligidan uning tomoni 2 sm ligini aniqlaymiz. 3-shakl ham kvadrat va uning yuzi 
64 sm
2
ga tengligidan tomoni 8 sm. ligini aniqlaymiz. 6- va 7-shakllar ham kvadratligi 
va ularning birgalikdagi bitta tomoni 10+2=12 sm. ligini aniqlaymiz. Bundan bitta 
kvadratning bir tomoni 12:2=6 sm. ga tengligi kelib chiqadi. 4- va 5- 
shakllar to‘g‘ri 
to‘rtburchakligi aytilgan va ularning ikkalasining birgalikdagi bir tomonining uzunligi 
8+2=10 sm
. ekangini topamiz. Bitta to‘g‘ri to‘rtburchakning bir tomoni
10:2=5 sm



PEDAGOGS

 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-27, Issue-1, February - 2023
 
57
ga tengligi kelib chiqadi. Ikkinchi tomoni esa 10-2=8 sm. lini bilgan holda barcha 
shakllarning yuzi va perimetrlarini topamiz. 
Yuzalar: 6- va 7- shakllarning yuzi 6
∙6=36 sm

ga, 4- va 5- shakllarning yuzi 
5∙8=40 sm
2
 ga teng. Umumiy shaklning yuzi esa 
(10+6)∙(10+10)=16∙20=320 sm
2
ga 
teng bo‘ladi.
 
Perimetrlar: 1-shakl 
4∙10=40 sm
, 2-shakl 
4∙2=8 sm
, 3-shakl 
4∙8=32 sm
, 6- va 
7- shakllar 
4∙6=24 sm
. dan hamda 4- va 5- shakllarning perimetri esa 
2∙(8+5)=2∙13=26 
sm
. ga teng bo‘ladi.
Umumiy shaklning perimetri esa 
2∙(16+20)=2∙36=72 sm
bo‘ladi.
Umuman olganda masalalarni yuqoridagi usullar asosida bajarish natijasida 
o‘quvchilarda
kuzatish, solishtirish, tahlil qilish, obyektlar
ning o‘ziga xos 
xususiyatlaridan mavhumlash, geometrik shakllarni tasniflash va umumlashtirish 
qobiliyati rivojlanadi 

bularning barchasi ularning kognitiv faoliyati uchun juda 
muhimdir. Bundan tashqari, kosmosda amaliy yo‘nalishni rivojlantirish, vosita 
ko‘nikmalari, so‘z boyligini boyitish, izchil nutq va fikrlash kichik yoshdagi 
o‘quvchilarning aqliy rivojlanishiga yordam beradi.

Yüklə 325,88 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   175




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin