Јурилиш материаллари ва конструкциялрини тадіиі этиш ва


- rasm. Betonni kompleks usulda sinash uchun GPNV – 5 gidravlik press- nasosi



Yüklə 24,39 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə121/174
tarix05.12.2023
ölçüsü24,39 Mb.
#173338
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   174
Qurilish materiallari konstruksiyalarini

6.7- rasm. Betonni kompleks usulda sinash uchun GPNV – 5 gidravlik press- nasosi: 
 a- umumiy ko‘rinishi; 1-nasos; 2-chiqaruvchi tayoqcha; 3-uchlik; 4-sharcha; 5-ochiluvchi konus; 
6-osma mufta; 7-shtok; 8–ishchi silindr; 9-manometr; b-siqishda mustahkamlik chegarasining 
sug‘urib olish zo‘riqishiga bog‘lanish grafigi; 1-ochiluvchi konus uchun;
2-sug‘urib olinuvchi sterjen uchun. 


200 
Tushirilgan izlarning diametri 0,5 mm oralatib chizilgan konsentrik aylanali 
shaffof plastinka yordamida o‘lchanadi. Izlarning kattaligi ikkita o‘zaro 
perpendikular diometrlarni o‘lchash natijalarining o‘rtacha qiymati sifatida 
o‘rnatiladi. O‘zaro perpendikular diametrlari 15% dan ortiq farq qiladigan oval va 
noto‘g‘ri shakldagi izlar tashlab yuboriladi (hisobga olinmaydi). 
 
6.4. Asboblarni tarirovka qilish 
 
Har bir asbobni alohida ishlab chiqarishda ma’suliyatli bosqich uni tarirlash 
hisoblanadi. Asbobni to‘g‘ri tarirlashga uning xatoligi kattaligi va konstruksiyalarda 
betonning mustahkamligini buzishlarsiz aniqlash aniqligi bog‘liqdir. Shu munosabat 
bilan tarirlash sinchiklab va juda ko‘p miqdordagi namunalarda amalga oshirilishi 
kerak. Agar betonning mustahkamligini sinov natijalari bo‘yicha aniqlash uchun 
to‘qqizta namuna, ba’zan esa uchta namuna ham yetarli bo‘lsa, u holda tarirovka egri 
chizig‘ida betonning mustahkamligini ifodalovchi o‘rtacha nuqtani hosil qilish uchun 
70 dan 100 tagacha sinovlar o‘tkazish zarur ( 9 dan 15 tagacha namunani 6 martadan 
sinash). Shunday qilib, botirish prinsipiga ham, elastik sapchish (qaytish) prinsipiga 
ham, asoslangan asboblar uchun tarirovka egri chizig‘ini yasash uchun 700 dan 1000 
tagacha sinov o‘tkazish zarur. 
Ishqalanuvchi detallari soni ko‘p bo‘lgan, elastik sapchish prinsipiga 
asoslangan asboblarda terirovkani bu detallarni sinchiklab moslashtirgandan so‘ng, 
ularni keyin pardozlab amalga oshirish lozim. 
Asbob bilan uzoq vaqt ishlashda, shuningdek, sinovlarning katta seriyasidan 
avval asboblar davriy ravishda tekshiriladi, bu ish zarba beruvchi mexanizmning, 
sharchali uchlikning, prujinaning va h.k.ning holatini ko‘zdan kechirish bilan amalga 
oshiriladi, shuningdek etolonlar yordamida asbobning zarbaviy energiyasi 
tekshiriladi. Agar asboblar elastik sapchish prinsipiga asoslangan tekshiruvdan 
o‘tkazilgandan so‘ng etalan yordamida yo‘l qo‘yiladigan kattalikdan ortuvchi 
og‘ishlar aniqlansa, u holda tarirovka egri chizig‘i tuzatilishi kerak. 
Sinovlar o‘tkazish joyini tanlash.
Turli qalinlikdagi (balandlikdagi) 
mahsulotlarni sinashda mahsulot yuqori va quyi qismlarida betonning mustahkamligi 
bir xil bo‘lmasligi aniqlandi. Mahsulotning balandligi ortishi bilan bu farq asosan 
mahsulotning quyi qismlarida betonning mustahkamligi ortishi hisobiga ortadi. 


201 
Agar buyum (mahsulot) larning balandligi 100 mm bo‘lganda bu farq bor 
yo‘g‘i 5% ni tashkil etsa, u holda balandligi 300 mm bo‘lgan vibromaydonchada 
zichlashtiriladigan plastik beton qorishmalari uchun bu farq 18% gacha ortadi, buyum 
(mahsulot) balandligi yana ortirila borilsa, bu farq yanada ko‘proq ortadi. 
Uzun o‘lchovli temirbeton buyumlarni sinashda shu narsa aniqlandiki, ularning 
mustahkamligi uzunligi bo‘yicha bir xil bo‘lmay, ayrim hollarda 30% gacha o‘zgarar 
ekan. Bu hol ko‘pincha monolit (yaxlit) buyularda, beton qorishmasini chuqurlik 
vibratori yordamida yetarli darajada bir tekis zichlashtirilmaganda, va buyum 
uzunligi bo‘yicha turli uchastkalarda vibratsiyalash davomiyligi bir xil bo‘lmaganda 
kuzatiladi. Sinovlar o‘tkaziladigan joyni tanlashda opolubkada choklar hosil qilgan 
uchastkalardan qochish kerak. 
Sinovlarni konstruksiyaning vertikal sirtida o‘tkazish kerak. Aks holda 
gorizantal sirtdagi yuqorigi sementli–qumli plyonka to‘liq olib tashlanish va bu qism 
karborund disk yordamida tozalanish kerak. 
Barcha hollarda sinovlar o‘tkaziladigan uchastkalar asbobni torirovkalash 
uchun qo‘llaniladigan nazorat sirtlari kabi sirtga ega bo‘lishini nazorat qilish zarur. 
Temirbeton konstruksiyalarni mexanik ta’sir ko‘rsatish asboblari bilan 
sinovdan o‘tkazish joylarini tanlash bo‘yicha ma’lumotlar 6.2-jadvalda keltirilgan. 
6.2-jadval 

Yüklə 24,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   174




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin