Gidrologiya, gidrometriya va oqim hajmini

' Qo 
M
0
 
ho 
lVn ■
 
( 4 -2 8 )
6. Oqim koeffitsienti r) — m a’lum vaqt ichida oqim qatlamini 
h
yog'in miqdoriga 
X
nisbatidir:
~ _ 
h

---

Oqim koeffitsienti doim o birdan kam b o ‘ladi. Shunday qilib, 
oqim koeffitsienti daryo havzasidagi yoqqan yog'inning qancha 
qismi havzadan suv bo'lib oqib ketishini ko'rsatadi.
Oqim moduli va oqim koeffitsienti ikki daryoning bir-biriga 
nisbatan suvliligini taqqoslash uchun katta ahamiyatga egadir.
O qim m e ’y o r in i k o 'p y illik g id r o m e tr ik k u z a tis h la r
mavjudligida hisoblash. 
Daryolarning tabiiy rejimdagi (insonning 
xo'jalik faoliyati ta ’siri bo'lmagan) stvorlarida o'rtacha k o'p yillik 
oqim miqdori (oqim me'yori) mavjud yillik oqim m a ’lumotlari 
asosida aniqlanishi m um kin, y a ’ni:
( 2 „ = i a - , y/ n
m 3/s, 
(4.30)
bu yerda 
Qn.ry
— o 'rta ch a yillik suv sarflari, m 3/s; 
n
— kuzatish 
yillari soni.
Bunda quyidagi shart bajarilishi kerak: tanlangan k o'p yillik 
davr o 'z ichiga ham kamsuv, ham sersuv yillarni olishi va 
hisoblangan oqim me'yorining o 'rta c h a arifmetik xatosi ( £ 0o) 
5—6% dan oshmasligi kerak, ya’ni:
100CV _
COf
Eft) 
= ~ T n ~
(4‘31)
O'zgaruvchanlik koeffitsienti Cv ning turli qiymatlarida m a ’lum 
bir aniqlikdagi, oqim m e ’yorini hisoblash uchun zarur minimal 
kuzatish yillari 4.3-jadval bo'y icha belgilanadi.
4 . 3 - j a d v a l
0 ‘zgaruvchanlik koeffitsien ti Cv ning m a’lum bir aniqlikda hisoblash
uchun zarur yillar soni
O 'zgaruvchanlik
koeffitsienti
Cv
Q uyidagi aniqlikdagi kuzatish 
yillari soni 
±5,0% " 
± 6 ,0 %
0,10
4
3
0,15
9
6
0,20
16
11
0.25
25
17
0,30
36
25
0,35
49
33