R. D. Dusmuratov, A. S. Boltayev moliyaviy tahlil

 
12.5. Muqobil loyihalar tahlili va eng maqbulini tanlash 
Yuqorida bayon qilinganlarni umumlashtirib, investisiya loyihalarining 
iqtisodiy samaradorligini baholash metodlari va maqbul loyihani tanlash 
mezonlarini taqdim etamiz (10-jadval). Ushbu ko‘rsatkichlar Exel dasturida 
hisoblanib, ularni baholash mezonlari aniqlansa, investisiya loyihasini tezkor 
baholash va samarali investisiya qarorlarini qabul qilish ilmiy-uslubiy jihatdan 
asoslanadi. 
Ta’kidlash joizki, mazkur ko‘rsatkichlarni venchur loyihalari
61
ni baholash 
uchun qo‘llash noqulay. Buning sababi venchur loyihasini amalga oshirishda 
innovatsion mahsulot(ish, xizmat)larga bo‘lgan talabni, ularni sotish hajmini va 
olinadigan daromadlarni prognozlashning murakkabligidir. 
Investisiya loyihalarini amalga oshirishda baholash natijalari tavsiya 
61
Venchur loyihasi
– bu innovatsion biznes-loyiha bo‘lib, yangilik, risk va daromadlilik darajalarining yuqoriligi 
bilan farq qiladi.

---

282 
etilayotgan mezonlarga javob bersa, biznes jarayonlar puxta tashkil etilib, izchil 
amalga 
oshirilsa, 
shubhasiz, 
investisiyalar 
samaradorligi 
ta’minlanadi
(12.10-jadval). 
12.10-jadval 
Muqobil loyihalarni tahlil qilish koeffitsiyentlari va eng maqbulini tanlash 
mezonlari
Ko‘rsatkichlar 
Investisiyani tanlash mezoni 
Investisiya loyihalari iqtisodiy samaradorligini baholashning statik metodlari 
O‘z-o‘zini qoplash muddati 
PP → min 
rentabellik koeffitsiyenti 
ARR > 0 
Investisiya loyihalari iqtisodiy samaradorligini baholashning dinamik metodlari 
Sof joriy qiymat(daromad) 
NPV > 0 
Ichki rentabellik normasi