1. Avomning ro’zasi. Avomning ro’zasi qanday? Och qolish, suvsiz qolish, jinsiy
munosabatlardan o’zini saqlash. Juda ham oddiy.
2. Xoslarning ro’zasi: Yemaydi, ichmaydi, ko’zlarini, qulog’ini, tilini haromdan
saqlaydi. Qo’lini ham haromga uzatmaydi, oyog’i bilan ham haromga bormaydi. Har
tomondan gunohlardan saqlanadi.. Asl ro’za – shu.
Agar ko’zini haromdan, tilini g’iybatdan, yolg’ondan, chaqimchilikdan saqlamasa,
xoslarning ro’zasi ochiladi, savobi ketadi. Payg’ambarimiz sallallohu alayhi vasallam
buyuradilarki:
«Qancha ro’za tutadigan insonlar borki, tutgan ro’zasining unga hech qanday foydasi
yo’q. Kechgacha faqatgina suvsiz va och yuradilar». Binobarin, avomning ro’zasi maqbul
bo’lmadi. Nima uchun? Chunki, ko’zi bilan haromga qaradi, qulog’i bilan haromni eshitdi,
tili bilan haromni gapirdi, qo’lini haromga uzatdi... Shu sababdan ham qabul bo’lmaydi.
3. Xoslar xosining ro’zasi. Ular Allohdan boshqa hamma narsadan o’zlarini
saqlaganlar. Mosivalloh – Allohdan boshqa biror narsaga iltifot ko’rsatmaydilar, e’tibor
bermaydilar, faqatgina Allohning jamoliga ko’zlarini tikib, jamolulloh mushohadasiga
ishtiyoqmandlar. Ro’zalarini ham mosivallohdan aloqalarini uzgan holda tutadilar.
Albatta, biz ularning holini anglay olmaymiz. O’rtadagisini biroz tushungandek bo’lamiz.
Och qolish, suvsiz qolish bilan birga, boshqa gunohlardan ham saqlanishni o’rgansak
bo’ldi. O’shanda ro’za qabul bo’ladi.
Bu oy davomida kunduzlari gunohlardan saqlanib, kechasi gunoh qilsak, yana to’g’ri
bo’lmaydi! «Oqshomda so’z berib, tongda so’zidan qaytish bo’ladimi?» – deydi shoir.
Kunduzi ro’za tutadi, kechga borib ro’za tugashi bilan yana gunoh yo’lida. Bo’lmadi, sen
bu ro’zani o’zi nimaga tutding-u, nima uchun yana gunohga qo’l urding?
Shoir Muhammad Okif rahmatlik «Safahot» asarida bir narsani tushuntiradi:
Bir aroqxo’r qaytib ichmaslikka qaror qilib: