1-Ma’ruza Mavzu: Multimedia tushunchasi. Multimedianing xususiyatlari Reja

 
14-
Maruza. Mavzu:
VoIP – texnologiyasi. 
IP tarmoq orqali so‘zlashuv signalini uzatish tizimi arxitekturasiga o‘tishdan 
avval, VoIP texnologiyasida amalga oshiriladigan asosiy jarayonlarni ko‘rib 
chiqamiz. VoIP tizimi so‘zlashuv signaliga nisbatan, oddiy telefon tarmoqlari 
singari vazifalarni bajarishi kerak. Bu asosiy vazifalarga quyidagilar kiradi: 

---

-
uzatuvchi tomonda
- analog signalni raqamli signalga o‘zgartirish va 
raqamli signalni tarmoq orqali uzatish uchun zarur bo‘lgan ko‘rinishda taqdim 
etish (IP tarmoq orqali); so‘zlashuv signali IP protokoli paketlariga 
inkapsulyatsiyalanadi; 
-
IP tarmoqda
- telefonli chaqiriqqa xizmat ko‘rsatishni boshqarish 
(ulanishni yaratish, so‘zlashuv almashishni ta’minlash, uzish) va paketlarni 
transportlash; 
-
qabul qilish qismda
- qabul qilingan paketlardan va diskret signaldan 
analog so‘zlashuv signalini qayta tiklash. 
3.6-rasmda so‘zlashuv signali IP tarmoq orqali o‘tgandagi qayta ishlash 
jarayoni keltirilgan. Bu yerda bloklar ko‘rinishida yuqorida sanab o‘tilgan vazifalar 
keltirilgan - kodlash, IP paketlar ko‘rinishida ifodalash, tarmoq orqali paketlarni 
uzatish, paketlarni taqsimlash va analog so‘zlashuv signalini qayta tiklash. 
Chaqiriqqa (ulanish, so‘zlashuv almashishni ta’minlash va uzish) xizmat 
ko‘rsatishni boshqarish. VoIP texnologiyasida telefon aloqasiga aynan o‘xshashi 
bo‘yicha abonentlar orasida ulanishni o‘rnatish zarur. Bu signalizatsiya tizimi bilan 
amalga oshiriladi, ya’ni terminal qurilma yordamida tarmoqda aloqa bo‘ladi, ya’ni 
chaqiriqqa xizmat ko‘rsatish uchun zarur bo‘lgan tarmoq elementlari ishini 
koordinatsiyalaydi va faollashtiradi. VoIP tarmoqda signalizatsiyani, tarmoq 
komponentlari orasida IP datagrammalarni almashishi ta’minlaydi. 

---

3.6-rasm. VoIP tarmog‘i orqali so‘zlashuv signalini uzatishda ishlov berish 
Ulanish 2 ta oxirgi punktlar orasida o‘rnatiladi. Bu punktlarning 
identifikatsiyasi maxsus ma’lumotlar bazasi orqali ishlab chiqiladi. UFT tarmog‘i 
singari oxirgi punktni identifikatsiyalash uchun telefon nomerlari qo‘llaniladi. 
VoIP tarmog‘ida ham buning uchun ma’lumotlar bazasida saqlanuvchi IP-adres 
qo‘llaniladi. VoIP datagrammasini transportlash, IP marshrutizatorlarida 
so‘zlashuv paketlarini ketma-ket qabul qilish yo‘li orqali bajariladi. 
15-