İkt-baza bilikləri

1732-ci Ild
ə Nadirqulu xanın İran və Türkiyə Arasında Sülh İmzalaması
1732-
ci il, Nadirqulu xanın İran dövlət başçısı kimi Türkiyə ilə müqavilə imzaladığı 
kritik bir dövrdür. Bu sülh 
ərazinin sərhədlərinin təyin edilməsi, iqtisadi 
münasib
ətlərin düzəlməsi və iki böyük imperiyanın arasında dövlətçiliyin qorunması 
üçün 
əhəmiyyətli bir addımdır. Sülh müqaviləsi, Nadirqulu xanın siyasi bacarığı, 
diplomatik bacarığı və bölgədəki dəyişən siyasi dinamikaların müstəqil bir 
imperiyanın maraqlarını qorumaq üçün inkişaf etdirilmiş strategiyalarının nəticəsində 
ortaya çıxmışdır. 
Sülh müqavil
əsi, Nadirqulu xanın müstəqil İran dövlətinin sərhədlərinin müdafiəsi və 
ərazisinin təyin edilməsi üçün iradə etdiyi səylərin bir nümunəsidir. Bu müqavilə, 
əsasən Türkiyə ilə olan sərhədlərin sabitləşdirilməsi, ərazinin paylanması və 
diplomatik münasib
ətlərin inkişaf etdirilməsi ilə əlaqəlidir. Nadirqulu xanın bu sülh 
müqavil
əsində irad etdiyi əhəmiyyətli məqamlar arasında ərazinin ədalətli 
paylanması və iki dövlət arasında diplomatik bacarığın inkişaf etdirilməsi yer alır. 
1732-ci ild
ə imzalanan sülh müqaviləsi, Nadirqulu xanın təşkilatçılıq bacarığı və 
müst
əqil dövlətinin maraqlarını qorumaq üçün bölgədə inkişaf etdirdiyi taktikal 
st
ratejiyaların bir bəlliiləsidir. Bu müqavilə, ərazinin müstəqil dövlət sərhədləri ilə 
t
əyin edilməsi, iqtisadi əlaqələrin düzəlməsi və həm Türkiyə, həm də İranın siyasi 
maraqlarının qorunması üçün əhəmiyyətli addımları təşkil edir. 
Sülhün Şərtləri Əsasında İrəvan, Gəncə, Tiflis, Şamaxı, Şirvan Əyalətlərinin 
Türkiy
əyə Qaytarılması
1732-
ci ilin yanvarında Nadirqulu xanın rəhbərliyi altında İran və Türkiyə arasında 
bağlanan sülh müqaviləsi, bölgənin siyasi dinamikalarında əsaslı dəyişikliklərə 
s
əbəb oldu. Bu müqavilənin ən əhəmiyyətli şərtlərindən biri, İrəvan, Gəncə, Tiflis, 
Şamaxı, və Şirvan əyalətlərinin Türkiyəyə qaytarılması idi. 
İmzalanan sülh müqaviləsi ilə birlikdə, təyin olunan şərtlər əsasında belə əyalətlərin 
Türkiy
əyə qaytarılması, Nadirqulu xanın bu bölgələrdə Türkiyəyə qarşı qazandığı 
əraziləri tərk etməsi anlamına gəlirdi. Bu şəhərlər strateji və iqtisadi əhəmiyyətə 
malik olduğu üçün, bu addım İran və Türkiyə arasında siyasi stabilliyin təmin 
edilm
əsi üçün vaciblik kəsb edirdi. 
İrəvan, Gəncə, Tiflis, Şamaxı, və Şirvanın Türkiyəyə qaytarılması, Nadirqulu xanın 
sülh müqavil
əsində özünün nüfuzunu daha çox inkişaf etdirilməsi və öz dövlətinin 
maraqlarını qorumağı hədəfləyən bir siyasi strategiyanın bir hissəsi idi. Bu şərtlər, 
N
adirqulu xanın İran daxilindəki hakimiyyətini möhkəmləndirərək içərisindəki 
müst
əqil dövlət ərazilərini qorumağa nail olduğunu göstərir. 

---

Nadirqulu xanın bu qərarı, Türkiyə ilə sülhün tərəqqi etdirilməsi, diplomatik 
əlaqələrin inkişaf etdirilməsi və regionun ümumi təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün 
strateji bir addım idi. Əyalətlərin qaytarılması, Nadirqulu xanın diplomatik bacarığı və 
İranın müstəqil dövlət kimi maraqlarını qorumaq üçün göstərdiyi siyasi qüvvətin bir 
t
əzahürüdür.