Mikrobiologiya va immunologiya
Yüklə 2,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Havo mikroflorasi.
Mikroorganizmlarning ko‘payishi uchun havo noqulay muhit hisoblanadi, chunki havoda oziq moddalar va namlik kam bo‘ladi, quyosh nurlari ta’sir ko‘rsatadi. Havodagi mikroorganizmlar hayot faoliyatini uning tarkibidagi suv, tutun, dud, chang zarralari ta’minlab turadi. Havo mikroflorasini shartli ravishda doimiy va ya’ni tez-tez uchraydigan va almashinib turadigan bakteriyalarga bo‘lish mumkin. Havo oqimi bilan ular uzoq masofalarga tashilishi mumkin. Mikroorganizmlar havoda alohida bo‘lmasdan, bakterial aerozollar hosil qiladi. 52 Bakterial aerozollar ma’lum biologik xususiyatga ega bo‘lgan kolloid sistemadir. Bakterial aerozollar tabiiy va sun’iy bo‘ladi. Tabiiy aerozollar tabiiy sharoitda disperslanish jarayonida hosil bo‘ladi: suv tomchisi + bakteriyalar yoki chang zarrachasi + bakteriyalar. Asosiy disperslaydigan omillar shamol, suyuqlikni tog‘ jinslariga tegib parchalanishi, mikroblarni so‘lak bo‘laklari bilan tarqalishi. Sun’iy bakterial suspenziyalar yoki changlarni sun’iy disperslash natijasida hosil bo‘ladi. Mikrob aerozollarining tarqalish kinetikasida 3 ta faza ajratiladi: 1. Yirik-o‘zakli yoki tomchili. 2. Mayda dispersli yoki tomchi - o‘zakli. 3. Bakterial chang yoki chang fazasi. Chidamsiz patogen mikroorganizmlar, bemor yaqin turgan masofaga, so‘lak zarrachalari bilan beriladi - havo-tomchi yo‘li (qizamiq, gripp, ko‘k yo‘tal). Chang zarrachalari bilan kokklar, sporalar, chidamliroq mikroorganizmlar (sil, kuydirgi qo‘zg‘atuvchilari) - havo-tomchi yo‘li bilan beriladi. Atmosfera havosining mikroorganizmlar bilan ifloslanishi, asosan, tuproqqa bog‘liq, shuning uchun eng ko‘p uchraydigan mikroorganizmlar atmosfera havosining erga yaqin qismida uchraydi. Atmosfera havosidagi mikroorganizmlarga quyosh nuri, haroratning o‘zgarishi, shamolning tezligi, yomg‘ir, qor ma’lum darajada ta’sir ko‘rsatadi. Shuning uchun havo mikroflorasi o‘ta o‘zgaruvchan bo‘lib, tez-tez almashinib turadi. Havo uchun sanitar-ko‘rsatkichli mikroorganizmlar tillarang stafilokokk, gemolitik streptokokklar hisoblanadi. Yopiq bino (xona, auditoriya) havosi yozda – mikroblar soni 1500 ta, streptokokk-16 ta, qishda mikroblar soni 4500 ta, streptokokk-36 ta. Operatsiya xonasi: operatsiyagacha 500 ta, operatsiyadan keyin esa 1000 ta (mikrob soni 1m 3 havo hajmida), stafilo-streptokokklar yo‘q. Yüklə 2,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|