1. RCOOH + NAOH RCOONA + H 2 O Sovunning suvli eritmasi katta zichlik hisobiga yog‘dan ajraladi. Ajralgan sovunli massa soapstok
deyiladi. Sovun, o‘zining yuqori adsorbsion xususiyatiga ko‘ra yog‘dan quyidagi aralashmalarni
ajratib oladi: fosfatidlar, oqsillar, shilimshiq moddalar, bo‘yovchi moddalar va x.k. Shuningdek
sovun parchalari mexanik aralashmalarni ham ushlab qoladi. Ishqor ma’lum miqdorda neytral yog‘
(triglitserid)ni sovunlaydi. Ayrim vaqtda yog‘ni oqartirish uchun ishqorni ko‘p miqdorda
qo‘shiladi.
Ishqor sarfini xisoblash. Rafinatsiya uchun zarur bo‘lgan ishqorning nazariy miqdori
kislota soniga asosan quyidagi formula bilan topiladi.
I
n
= Q 0,714 K.c. (kg)
bu yerda: Q- neytrallanadigan yog‘ miqdori, kg
0,714 = 40/56
K.
с
-kislota soni
Biroq, yog‘ni to‘liq neytrallash uchun ishqorning nazariy miqdori yetarli emas, chunki
ishqorning bir qismi neytral yog‘ni sovunlanishi uchun sarflanadi.
С
H
2
OCOR
1
CH
2
OH
|
|
CHOCOR
2
+ 3NaOH CHOH + 3RCOONa
|
|
CH
2
OCOR
3
CH
2
OH
Sh
M
V
miqdorinin
H
soapstokni
olinadi. Ish
rangli yog
rafinatsiya
yog‘ning tu
O
U
Neytralizat
Is yoki qattiq
Kerakli ko
suv qo‘shil
Konsentrla
O ρ
a
H Is huningdek i
Masalan: pax
Va nihoyat is
ng yetishma
Hosil bo‘lga
ing yog‘dan
hqorning or
g‘lar uchu
lanadigan y
uri va sifati
rtiqcha ishq
U – ortiqcha
tsiya uchun