Klinikasi va diagnostikasi. Erta klinik simptomlari – buqoq yoki normal
qalqonsimon bezning tez kattalashuvi, zichligining ortishi, konturlari o’zgarishi.
Bez g’adir-budir, kam harakatchan bo’lib qoladi, bo’yin regionar limfatik
tugunlari paypaslanadi. O’smaning harakatsizligi va zichlashganligi nafas olish
va yutish uchun mexanik to’siq bo’lib qoladi. Yutinish qiyinlashadi, bo’g’ilish
va tovushning o’zgarishi sodir bo’ladi, bu tovush boylamlari pareziga aloqador
bo’ladi. Birmuncha kech muddatlarda o’smaning metastazlanishiga bog’liq
belgilar qayd etiladi. Ko’pincha bemorlar quloq va ensa sohasida og’riq
borligiga shikoyat kiladilar.
Qalqonsimon bez o’smalarini differentsial diagnozi uchun, o’sma
punktatini tsitologik va gistologik tekshirish ma’lumotlari asosiy ahamiyat kasb
etadi. Ular kasallik diagnozini aniqlash va o’smaning morfologik turini
belgilashga imkon beradi.
Davolash. Qalqonsimon bezi rakini davolashning asosiy usuli –
operatsiyadir. Rakning papillyar va follikulyar turlarida (I-II bosqich)
ekstrakapsulyar subtotal tireoidektomiya qilinib, limfatik tugunlar taftish etiladi
va metastazlar aniqlanganda, ular olib tashlanadi. Kasallikning III bosqichida
qo’shma muolaja o’tkaziladi. Operatsiyadan oldingi gamma-terapiya, so’ngra
esa subtotal yoki total tireoidektomiya qilinib, kletchatka ikkala tomondan pay
g’ilofi bilan birga kesiladi. Rakning III-IV bosqichlarida, agar operatsiyadan
oldin nurlash muolajasi o’tkazilmagan bo’lsa, operatsiyadan keyin nurlatish
maqsadga muvofiq bo’ladi. Rakning taxassuslashgan turlarida, metastazlarga
gumon tutilgan limfa tugunlariga yoki a’zolarga ta’sir etish uchun radioaktiv
yod tayinlanadi. Qalqonsimon bezi rakining follikulyar va papillyar turlarida
davo natijalari birmuncha yaxshi. Rakning taxassuslashmagan solid turlarida
esa, hatto nisbatan barvaqt operatsiya qilinishiga qaramay o’ta jiddiy.
Dostları ilə paylaş: |