Xirurgik kasalliklar



Yüklə 10,99 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə219/363
tarix02.01.2022
ölçüsü10,99 Mb.
#1636
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   363
Kron  kasalligi  (terminal  ileit,  granulematoz  enterit).  Bu  surunkali 

nospetsifik  kasallik  bo’lib,  ovqat  hazm  qilish  naychasining  har  qaysi  qismini 

zararlantira  oladi  (qizilo’ngachdan  to  to’g’ri  ichakkacha).  1932  yilda  Kron 

yonbosh  ichakning  terminal  qismidagi  shunday  yallig’lanishni  birinchi  bor 

tasvirlab,  uni  terminal  ileit  deb  atagan.  Kasallik  odatda  20-40  yoshdagi 

erkaklarda ham, ayollarda ham bir xilda uchraydi. Kasallikning uchrashi 0,004-

0,006% ni tashkil etadi. 

Kasallikning  paydo  bo’lish  sababi  bugungi  kungacha  unchalik  aniq  emas: 

taklif  etilgan  infektsion-allergik,  autoimmun  nazariyalari  isbotlangan  emas.  Bu 

kasallikning  kelib  chiqishida  viruslar  muayyan  ahamiyatga  ega  deb 

hisoblashadi,  biroq  mineralokortikoidlar  bilan  davolashning  musbat  natija 

berishi  immun  sistemasining  aloqadorligidan  dalolat  beradi.  Patogenetik 

jihatdan  kasallik  limfatik  sistemaning  zararlanishi,  keyinchalik  esa  ichak 

devorining zararlanishi, granulematoz yallig’lanish avj olishi bilan bog’lanadi. 

Patologoanatomik  jihatdan  ichak  devorlarining  zararlanishi  –  limfoid 

infiltratsiya  oqibatida  shishishi,  qalinlashuvi  (ba’zan  o’tkir  ichak  tutilishigacha 

sabab bo’ladi), yaralar paydo bo’lishi (ba’zan qon qetish bilan), hamda chandiqli 

o’zgarishlar qayd qilinadi. Granulematoz yallig’lanish ichakning ko’p qismlarini 

egallab,  ko’p  segmentar  yoki  tarqalgan  turlarda  bo’lishi  mumkin.  Ichak 

devorining hamma qatlamlarning zararlanishi intramural abstsesslar, bitishmalar 

jarayoni,  ichki  oqmalar,  qovuzloqaro  yiringlikning  shakllanishiga  olib  kelishi 

mumkin. 


Diagnoz  quyidagi  klinik  manzaralarga:  dispeptik  xodisalar,  qorinda 

to’satdan  paydo  bo’lgan  og’riq,  tana  haroratining  sababsiz  ko’tarilishi, 

paypaslab  ko’rilganda  og’riq  va  infiltrat  borligini  sezish,  qisman  ichak  tutilishi 

belgilari, qon ketishi, steatorreya (ichki oqmalar rivojlanganda), tashqi oqmalar 

xosil  bo’lishi  kabi  belgilarga  asoslanib  qo’yiladi.  Kasallikning  nospetsifik 



 

363 


belgilaridan  poliartrit,  teri  eritemasi,  jigar  yog’  distrofiyasi,  sklerozlaydigan 

xolangit,  iridotsiklitni  ko’rsatib  o’tish  mumkin.  Ko’pincha  diagnoz  o’tkir  qorin 

kasalligi  sababli  qorin  bo’shlig’i  ochilganda,  ya’ni  operatsiya  vaqtida  tasodifiy 

topilma  hisoblanadi.  Bunda  uni  ba’zan  xavfli  limfoma  (limfosarkoma),  ichak 

flegmonasi bilan differentsial diagnostika qilish zarur bo’ladi. 

Davolash.  Kasallik  barvaqt  topilganda  –  muolaja  (konservativ  terapiya): 

parhez, 

sulfasalazin 

qatoridagi 

preparatlar, 

steroid 

gormonlar, 

immunodepressantlar,  parenteral  ovqatlanish  va  boshqalardan  iborat.  Asoratlar 

yuzaga  kelganda  va  ingichka  ichakning  bir  sohasi  chegaralanib  zararlanganda, 

o’tkir  ichak  tutilishi  bo’lganda,  perforatsiya  yoki  oqmalar  paydo  bo’lganda 

ichakning  shu  qismi  rezektsiya  qilinib,  ichaklararo  (entero-enteroanastomoz) 

qo’yiladi. 

 


Yüklə 10,99 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   363




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin