1-Mavzu: Texnik tizimlarda axborot texnologiyalari fanining predmeti va vazifalari. Reja: 1

2.Axborot texnologiyasining asosiy elementlari. 
ZAT ning asosiy elementlari quyidagicha: 
- ma’lum bir vaqt davomida axborotni kiritish va qayta o’zgartirish; 
- tasvirni kiritish va unga ishlov berish; 
- signal axboroti paydo bo’lgan yerda uni qayta ishlash; 
- og’zaki axborotni qayta ishlash; 
- foydalanuvchining ShK bilan faol muloqoti; 
- turli axborot tizimlarida mashinali modellashtirish; 
-axborot almashuvining tarmoq texnologiyasi (dialog yuritish,video va 
telekommunikatsiya,elektron pocha,vedioteka va x.z.); 
- taqsimlangan tarmoq tizimlarida ma’lumotlarni multiprotsessor asosida qayta 
ishlash; 
- mahalliy, mintaqaviy va xalqaro tarmoqlar bo’yicha axborotni tezkor tarqatish. 
Axborot texnologiyasining bazaviy texnologiyasi bo’lib quyidagilar hisoblanadi: 
a) texnik ta’minot texnologiyasi; 
b) telekommunikatsiya texnologiyasi; 
v) dasturiy ta’minot texnologiyasi. 
Bu texnologiyalar hisoblash tizimlari va tarmoqlari arxitekturasining aniq 
variantlari doirasida birgalikda harakat qiladi va birlashadi.Ularni ayrimlari axborot 
texnologiyasi rivojlanishida hal qiluvchi rol o’ynaydi.Texnik tizimlarda axborot 
texnologiyalari 
taraqqiy 
etishining 
asosiy 
bosqichlari 
va 
rivojlanish 
tendentsiyasi.XIX asrning ikkinchi yarmigachi 
“qo’l”
axborot texnologiyasi 
rivojlangan bo’lib,uning asosini pero, siyohdon va bug’alteriya daftari tashkil 
etgan.Kommunikatsiya (aloqa) paket (rasiy xujjatlar solingan konvert) yuborish 
orqali amalga oshirilar edi. 
“Qo’l” axborot texnologiyasi o’rniga
XIX asr oxirida 
“mexanik”
texnologiya 
kirib keldi.Yozuv mashinasi,telefon,diktafonning kashf etilishi,jamoa pochtasi 
tizimining 
takomillashuvi-bular 
bari 
avvaliga 
axborotni 
qayta 
ishlash 
texnologiyasida, so’ng ish mahsuldorligida sezilarli o’zgarishlar yuz berishiga 
zamin bo’ldi.XX asrning 40-60-yillarida 
“elektr”
texnologiyasi paydo bo’lib, u 
yechib almashtiriladigan elementlarga ega elektr yozuv mashinkalari,oddiy 
qog’ozdan foydalanuvchi nusxa ko’chirish mashinasi, portativ diktafonlardan iborat 

---

edi.XIX asrning 60-yillari ikkinchi yarmidan esa “elektron (yoki komp’yuter)” 
texnologiyasi yuzaga kela boshladi va axborotni shaklini emas,mazmunini 
o’zgartirishga urg’u berila boshlandi.Axborot texnologiyasining keyingi taraqqiyoti 
asosan kommunikatsiya vositalari bilan bog’liq.