8-mavzu: diniy ekstremizm va terrorizmga qarshi kurash: Q‘zbekiston tajribasi reja: Fundamentaliz va Ekstremizmni keltirib chiqaruvchi omillar


-mavzu. Diniy fundamentalizm, radikalizm va



Yüklə 159,15 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/8
tarix07.01.2024
ölçüsü159,15 Kb.
#205897
1   2   3   4   5   6   7   8
13 mavzu Diniy fundamentalizm, radikalizm va terrorizmning tarixi

13-mavzu. Diniy fundamentalizm, radikalizm va
terrorizmning tarixi va yonalishlari 
1


darajasiga etib borish okibatida nasroniy dinining ustivor goyalarini 
talkin kilishda maxlum maxnoda buzilishlar sodir bulgan, deb daxvo 
kilinadi. Bu esa uz navbatida ushbu din peshvolari, ayniksa, uning 
dastlabki goyalari taxsirida bulgan radikal din arboblari urtasida bu 
xolatni islox kilish fikrini vujudga keltiradi. Nasroniylikda " 
fundaraatalizm" tushunchasi ancha oldin paydo bulganiga karamay, 
uning dastlabki rasmiy kurinishini 1908 yili AKShning Kalifomiya 
shtatida radikal protestantlaming "Xristian dinining fundamental 
tushunchalari konferentsiyasi" uyushmasining vujudga kelishi bilan 
boglash mumkin. Ulaming asosiy va bosh maksadi injilning sof xoliga 
kaytarishni kutarish bulgan. Fundamentalistlar kup yillar davomida fakat 
xristian diniga nisbatan kullanildi, keyinchalik xind va yaxud 
fundametalizmi xakida gapirildi.
Islom fundamentlizmiea
kelsak, aw aliga aksariyat muslmon 
taxlilchilari islomni yangilash yulidagi saxy xarakatlarini taxriflash 
uchun " fundamentalizm" atamasini kullashni rad etishadi. Ayrimlar 
aytadiki, bu atama joxillik va koloklik maxnolarini anglatadi va shu 
tufayli islom yulidagi kayta tiklashni taxkirlaydi, boshkalar esa bu atama 
arab va islomga extikod kilgan uzga xalklar tilida anik mukobilga ega 
emas va shu sababdan uning muslmon jamiyatlarida tadbik etilishi 
uchun asos yuk deb dalil keltirishdi. Birok, arab tilida yozuvchilar 1980 
yillardan boshlab "usuliya" atamasini ishlata boshladilar, bu ibora «usul- 
asoslar»dan (birligi asl- asos) olingan bulib, fundamentalizmning suzma- 
suz tarjimasidir. 1980 yiliarga kelib musulmon taxlilchilari uni asosiy va 
ilmiy baxslarda kullay boshladilar. Shu tarika fundamentalizm atamasi 
islom tiklanish va shu xakidagi tadkikotlaming tarkibiy kismiga aylandi.

Yüklə 159,15 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin