Odam genetikasi
K o‘rish organlarining kasalliklari
Yüklə 40 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ko‘z kasalliklari: 1. Astigmatizm
|
9.8.
K o‘rish organlarining kasalliklari. Yorug‘lik nurini sezadigan organ bu ko‘zdir. Kishiga tashqi muhitdagi narsalar- ning shakli, katta-kichikligi, rangi, bir-biriga nisbatan o ‘rni va oralig‘ini aniqlab, tegishli harakatlar qilishga imkon beradigan fiziologik jarayon ko‘rish deb ataladi. Ko‘rish qobiliyatining y o ‘qolishi esa ko ‘rlik, ko ‘zi ojizlik yoki so‘qirlik deyiladi. Odam- larda k o ‘rlikning ikki xili uchraydi: yorugiikni qorong‘ilikdan ajrata olmaydigan absolyut ko‘rlik va hali ko‘rish qobiliyati biroz saqlangan nisbiy ko ‘rlik. Ko‘rlik tug‘ma yoki orttirilgan bo‘ladi. Tug‘ma ko‘rlik irsiy bo‘lishi yoki homilaga turli zararli omillar ta’sir etishi natijasida ro‘y berishi mumkin. Agar homilaga turli infeksion kasalliklar ta’sir etishi natijasida ko‘z soqqasi rivojlanmay, puch bo‘lib qolsa uni fenokopiya 160 (irsiyat natijasida kelib chiqadigan ko‘rlikka o‘xshash) deb ataladi. Irsiy ko‘rlikda biron-bir sindromlaming qo‘shimcha patologiyalari natijasida, ya’ni bosh miyaning ayrim bo‘laklari, ko‘ruv nervi, ko‘z to‘r pardasi rivojlanishining buzilishlari oqibatida vujudga keladi. Ko‘rlar uchun ochilgan maktab o ‘quvchilarida olib borilgan oxir- gi tekshirishlar natijasiga ko‘ra, о ‘quvchi laming 80%da ko‘rlikni tug‘ma va irsiy xarakterdaligi aniqlangan. Shundan eng ko‘pi auto- som-retsessiv tipda irsiylanadi. Ko‘z kasalliklari: 1. Astigmatizm - ko‘z refraksiyasining buzilishi, ko‘z refraksiyasi ko‘z shox pardasi qismlarining va ko‘z gavharining har xil darajada nur sindirishiga bog‘liq. Yer sharining 40-45% odamlarida uchraydi. Bu kasallik 1793-yilda Tomas Yungu tomonidan aniqlangan. Irsiy va nasldan-naslga o‘tadigan kasallik ekanligi o ‘tgan asming 60-yillari- da olimlar tomonidan ta’riflab berilgan. Bunda ko‘z yomon ko‘radi, chunki tashqi muhitdan keladigan tasvir ko‘z to‘r pardasida o‘z aksini topa olmaydi. Astigmatizm ko‘pincha ko‘z muguz pardasi va ko‘z gavharining numi bir tekis sindirmasligidan kelib chiqadi. Bunday bemorlar ko‘zoynaksiz buyumlami turli tekislikda ko‘ra olmaydilar. Lekin ko‘rish o‘tkirligini qisman ko‘zoynaklar yordamida to‘g ‘rilash mumkin Yüklə 40 Kb. Dostları ilə paylaş:
|