― pul va banklar


Pul aylanish tezligi va almashuv tenglamasi



Yüklə 4,42 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə50/266
tarix07.01.2024
ölçüsü4,42 Mb.
#212082
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   266
pul va banklar (2)

Pul aylanish tezligi va almashuv tenglamasi 
Klassik pulning miqdoriylik nazariyasi aniq ta‘rifi amerikalik iqtisodchi 
Irving Fisherning 1911 yilda nashr etilgan
 “pulning harid qilish qobiliyati”
 nomli 
kitobida ko‗rsatilgan. Fisher iqtisodiyotdagi 
PxY 
umumiy pul miqdori 
M
(pul 
taklifi )bilan oxirgi tayyor mahsulot xizmatni xarid qilishga ketadigan chiqimlarni 
o‗rgangan, bunda P-narx darajasi, Y-daromad. (umumiy harajatlar PxY nominal 
umumiy daromad yoki YaMM sifatida qaralishi mumkin). O‗zgaruvchi M va PxY 
bog‗lovchi 
pulning aylanish tezligi 
deb nomlanadi( sodda qilib aytganda 
aylanish 
tezligi
)va u umumiy xarajtlarni PxY ni pul miqdoriga M ga bo‗lish orqali topiladi. 
𝑉 =
𝑃𝑥𝑌
𝑀
 
Masalan, agar yillik nominal YaMM (PxY) 10 trlnni va pul miqdori (M) 2 trln 
dollarni tashkil etsa 
𝑉 =
$10 𝑡𝑟𝑖𝑙𝑙𝑖𝑜𝑛
$2 𝑡𝑟𝑖𝑙𝑙𝑖𝑜𝑛
= 5
 
Bunda pulning aylanish tezligi 5 teng degani iqtisodiyotda har bir dollar 
yilda 5 marta biror tayyor mahsulotni sotib olishga yoki xizmatga ishlatiladi.


Tenglamani ikki tarafini 
M
ga ko‗paytirish orqali nominal daromad, pul 
miqdori va aylanish tezligi bog‗lagan holda almashinish hajmini topamiz. 
MxV=PxY 
Almashinish darajasi ko‗rsatadiki, pul miqdorini muomiladagi aylanishga 
ko‗paytmasi nominal daromadga (iqtisodiyotda nominl xarajatlar tayyor 
mahsulotlarni va xizmatlarni xarid qilishga) teng.
Tenglamaning o‗zi bir ayniyatdir, aniqlanishi bo‗yicha to‗g‗ri bog‗lanishni 
ko‗rsatadi. Bu hech narsani bildirmaydi. Masalan, nominal daromad 

Yüklə 4,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   266




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin