Yazıçı Anar haqqında payız düşüncələri (Cəmil Həsənli) Moskvada Anarın 70 illiyində çıxışından
Yüklə 2,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
vəziyyət haqqında məlumat verdi.
Flora Xəlilzadə «Azərbaycan» qəzeti 11 may 1997 ( l0 aprel 2006, Çeşmə)
247
Hörmətli sədr! Hörmətli xanımlar və cənablar! Azərbaycan Parlamanının üzvü və Azərbaycan Yaşıçılar Birliyinin sədri olaraq mən Parlamanımız və Azərbaycan yaşıçıları adından, ədəbi ictimaiyyətimiz adından hamınızı salamlayıram. Mənim vətənim Azərbaycan -- qədim mədəniyyət ölkəsidir və həm də elə bir məmləkətdir ki, əsrlər boyu bir çox çətin sınaqlarla üzləşməli olub.Böyük şairlərimizin, mütəfəkkirlərimizin, alim və sənətkarlarımızın adları geniş şöhrət qazanıb.Keçən il YUNESKO-nun qərarıyla bütün dünyada Azərbaycan türk sənətkarı,məhəbbət və xoş məram şairi dahi Məhəmməd Füzulinin 500 illiyi qeyd olundu. Azərbaycan öz bölgəsində həmişə mədəni tərəqqinin öncülü olmuşdur. X1X əsrdə paytaxtımız Bakıda Şərqin ilk dramatik teatrı yarandı,Russiya imperiyasında ilk müsüləman qəzeti Azərbaycanda nəşr olunmağa başladı. Xüsusi qeyd etmək istəyirəm ki, «Əkinçi» adlanan bu qəzetin heç bir dini təmayülü yox idi,o yalnız Rusiyada müsülmanların çıxardığı ilk qəzet idi və öz səhifələrində dünyəvi, demokrtiak idealları təbliğ edirdi. 1908-ci ildə Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyov İslam Şərqində ilk operanı- Füzulinin poeması əsasında «Leyli və Məcnun» operasını yaratdı.Və nəhayət, 1918-ci il mayın 28-də Şərqdə ilk demokratik Respublika - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti elan olundu. Bu Cümhuriyyətin parlamanında müxtəlif siyasi partiyalar və ölkədə yaşayan milli azlıqlar da təmsil olunmuşdu. Bu respubilka yalnız iki il yaşaya bildi, 1920-ci ilin 28 aprelində Qızıl Ordu tərəfindən işğal edildi,Daha sonra beləcə müstəqil Gürcüstan və Ermənistan da Qızıl Ordu tərəfindər zəbt olundu. 1991-ci ildə biz keçmiş SSRİ-nin başqa respublikaları kimi dövlət müstəqilliyimizi qazandıq. Postsovet məkanının bütün ölkələri kimi Azərbaycan da bir sıra çox ciddi ictimai və siyasi problemlərlə üzləşdi. Faktik olaraq Sovet imperiyasının əyaləti statusundan müstəqil dövlət statusuna keçmək - bu problemlərdən biridir. İkinci problem - totalitar sovet sistemindən demokratik və plüralistik cəmiyyət qurmaq yoluna keçid
248
məsələsidir. Sosialist plan təsərüfatından - bazar iqtisadiyyətinə keçmək - üçüncü problemdir. Çox qısa bir tarixi dövrdə biz elə çətin problemlərlə qarşılaşdıq ki,başqa xalqlar bu məsələləri on illər,bəzən yüz illər ərzində həll edirlər. Amma bizim vəziyyətin analoci problemlərlə üzləşən başqa keçmiş sovet respubilkalarından fərqimiz ondadır ki, Azərbaycan bu ağır problemləri müharibə şəraitində həll etməyə məcburdur. Ərazimizin 20 faizi Ermənistan tərəfindən işğal olunub -7 milyon əhalisi olan ölkəmizdə dədə-baba yurdları Ermənistandan,Dağlıq Qarabağdan və ətraf rayonlardan qovulmuş 1 milyondan artıq qaçqınımız və köçkünümüz var. Hörmətli Prezidentimiz Heydər Əliyev dəfələrlə qeyd edib ki,biz Qarabağ probleminin dinc yolla həll olunmasının tərəfdarıyıq,biz Azərbaycanın bütün dünya tərəfindən tanınmış ərazi bütövlüyünün bərpa olunmasını,BMT və başqa beynəlxalq təşkilatların birmənalı şəkildə işğal adtındakı torpaqların azad edilməsinə aid qətnamələrini həyata keçirilməsini istəyirik.Biz ərazimizdə yaşayan bütün millətlərin hüquqlarına hörmələ yanaşılmasının tərəfdarıyıq. Dağlıq Qarabağa Azərbaycanın tərkibində ən yüksək statutus verməyə hazırıq. Azərbaycanlılar və ermənilər başqa dillərdə danışırlar,amma döyüşlərdə o tərəfdən də, bu tərəfdən də həlak olanların anaları eyni dildə ağlayırlar.Biz gələcək nəsillərə - evladlarımıza, nəvələrimizə,yeni minillikdə yaşayacaq insanlara düşmənçiliyə və nifrəti miras qoya bilmərik, onları anlamaq,ədalət və həmdərdlik ruhunda tərbiyə etməliyik. Məhz bu duyüğular bizim klassik yaşıçıların da,çağdaş sənətkarların da əsərlərinin ana xəttidir. Bu forumda da məhz bu duyğularla iştirak edirik.Axı bu forum azadlıq,milli ləyaqət və ədalət dəyərlərini həmişə hər şeydən uca tutan bir dövlətin paytaxtında keçirilir. Konfransa uğurlar diləyirəm. 24 aprel 1997
|