Neriman Qurban indd
XIX FƏSİL ATILMIŞ VƏ UNUDULMUŞ ƏSƏD BƏY Məhəmməd Əsəd bəy
Yüklə 2,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
XIX FƏSİL
ATILMIŞ VƏ UNUDULMUŞ ƏSƏD BƏY Məhəmməd Əsəd bəy
Nəhayət, Amerika səyahəti başa çatdı... Artıq əvvəlki iş rejiminə qayıtmaq olar... Hələ planında oxucularına çatdırılası mövzular var... Adamlar əvvəlcə incidiklərinə, sonra sükutu pozmaq istəmə-
Daha arvadının işləməyə həvəsi yoxdu, boyun qaçırmaq üçün cürbəcür bəhanələr tapır, bütün günü susur, hətta, hara getdiyini demədən evdən çıxır, bəzən gecədən xeyli keçmiş qayıdır. Abram Nussimbaum və frau Şultesə Leonun əsəbi, coşqun, narahat ovqatından əndişə duyurlar: çox işləyir, bəlkə bir müddət yazı-pozuya ara versin, müalicəyə getsin, canının qayğısına qalsın. Amma yox, “II Nikolay: Bənövşəyi dustaq” böyük səs-küyə səbəb olacaq; “Lenin” də o cür uğur qazanmalıdı: Leo Rza Şah, 445 Atatürk, İbn Səud, Ənvər Paşa, Böyük Pyotr, Uorren Hardinq... haqqında yazmaq istəyir. O günlərin birində Berlindən, Üçüncü Reyxin Yazıçılar İtti- faqından məktub aldı: Leo Əsəd bəy Nussimbaum ittifaqın üzvlüyündən çıxarılıb, daha kitabları reyxin ərazisində çap oluna bilməz! Zərbə amansız idi. Doğrudanmı hər şey bitdi? Həm də otuz yaşı tamam olmamış, beləcə, bircə zərbəylə... Amma yox, o yüzlərlə məqalə, onlarla kitab müəllifi olan yazıçı-publisistdi, artıq dünyanın, az qala, yarısında tanınır, kitablarını çap etdirməyə yer tapar... Pima Andreaya məktub yazdı ki, ona əsərlərini çap etdirmək üçün nəşriyyat tapmaqda kömək eləsin. Az sonra sədaqətli dostu Milandakı “Trevers” nəşr evinin “Lenin”i tərcümə və çap eləməyə hazır olduğu barədə xəbər göndərdi. Rza şah haqqında əlyazmasısa hələ onların planına daxil de- yildi... Erika bütün bunlarla o qədər də maraqlanmırdı, ərinə dəyən zərbəni çox sakit qarşıladı, hətta Leoya elə gəldi ki, se- vindi: yəqin, bundan sonra yazmağa, heç olmasa, bir müddət ara verəcək; Erika onun katibəsi yox, arvadıdı – axır ki, bunu da başa düşər! Əsəd bəysə sakitləşmək bilmirdi, Verner Şendelə məktub yazır, Berlindəki dostları ilə əlaqə saxlamağa çalışırdı, fikrincə, bu vəziyyətdən bir çıxış yolu olmalıydı. O günlərin birində Erikanın bütün günü evə gəlmədiyini yalnız axşam yatağa girəndə bildi: başqa vaxt olsaydı, yəqin, Binks və Coydan xəbər tutardı, amma indi buna həvəs gös- tərmədi. Səhərsə arvadının bəzi əşyalarını yerində görməyib cəld paltar dolabını açdı, ildırım vurmuş kimi quruyub qaldı: Erika getmişdi! Ola bilməz! Leo Erikanı sevir, uşaqları olmasa belə, ondan ayrılmaq fikrinə düşməyib, bəlkə, öz yazı-pozusuyla ona bir qədər əziyyət verib, ruhi vəziyyətilə onu qorxudub, amma 446 bütün bunlar ötüb-keçəri şeylərdi, Leo makinaçı-katibə dəvət eləyər, Erikadansa çəkə bilməz. Amma bir həqiqəti dərk eləmirdi: başqa adamlar olmadan keçinməyin mümkünlüyünü gü- man eləyənlər bərk yanılırlar; başqalarının onsuz keçinə bilməyə- cəklərini güman eləyənlərsə daha artıq yanılırlar... Qəfildən yadına Rene Fülep-Miller düşdü: şübhəsiz, Erika onun yanındadı! Deməli, bu vaxtacan aralarında nəsə varmış, Rene evlərinə ona görə Heddisiz gəlirmiş, Leo redaktə işlərilə məşğul olanda qonaq otağında, ya da eyvanda təkcə qəhvə, yaxud viski içmir, həm də sevgiylə məşğul olurlarmış. Frau Şultenin narahatlığının səbəbini indi dərk elədi. Dayə dəfələrlə ona demişdi: “Bilirsənmi, Leo, sən işləyəndə arvadının onunla bu qədər vaxt keçirməsi mənim heç xoşuma gəlmir”. “Narahatlığa əsas yoxdu, heç nə olmaz, – onda arxayınca- sına dillənmişdi. – O evlidi, həm də qoca kişidi”. Bu xəbərdarlığı atasından da almış, təxminən eyni cavabı vermişdi. Onda Erikanın xəyanət eləyəcəyini ağlına da gətirməmişdi. İndisə dərhal tanışlarının köməyilə Renenin evini axtarıb tapdı: hə, düşündüyü kimidi, Rene də yoxa çıxıb, Heddi də onun Erikayla qaçdığına inanır, çünki arala- rında nəsə baş verdiyini çoxdan duyubmuş. Əsəd bəy özünün səfeh vəziyyətə düşdüyünü hiss eləyir, o vaxt atasının elədiyi xəbərdarlığı beynində dolandırırdı. Əlbəttə, Erikanı öz həmfikri, katibəsi, redaktoru saymaqda səhvə yol verdi, o sadəcə, qadını kimi qalmalıydı, çünki bü- tün bunlarla məşhur bir yazıçıya ərə getmək üçün məşğul olurdu, məqsədinə çatandan sonra katibəlik də, ədəbi iş də ondan ötrü artıq yükə çevrilmişdi. Leo bunu vaxtında niyə dərk eləmədi? Sevdiyin adama görə qürurunu itirmək, qürurun üzündən sev-
Yüklə 2,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|