D ə d ə qorqstrreplş d ı rmalar ı •Folklor, Etnoqrafiya və Mifologiya •Onomastika, Dialektologiya və Etimologiya



Yüklə 2,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə231/290
tarix02.01.2022
ölçüsü2,22 Mb.
#2369
1   ...   227   228   229   230   231   232   233   234   ...   290
Pedaqogika, Fəlsəfə, Psixologiya
kı atına minib təkbaşına doqquz əri mizraqladı. Mərkəzi qorudu, 
vermədi...[3.116]”.
Göründüyü kimi, Bilgə xaqan həm özünün, həm də və xüsusən 
qardaşı Kül-tiginin əsgərlik şücaətindən geniş bəhs edir və göstərir 
ki, əgər onlar əsgər kimi Vətənin müdafiəsinə qalmasaydılar hamı 
məhv olacaqdı, Vətən yenə əldən gedəcəkdi: “ ...Anam, xatun, 
bütün  analarım,  bacılarım,  gəlinlərim,  şahzadələrim,  o  gündən 
diri qalanlar! Kül-tigin olmasaydı öləcəkdiniz!” [3.116].
“...Ey Türk milləti!”
Bu eli (Vətəni – M.S.) kiçik qardaşım Kül-tigin ilə ölümlə 
çarpışaraq qazandım. Qazanıb bu böyük milləti atəşə, suya sal-
madım (fəlakətə də düşürmədim) [3.116]. 
Qədim türk elində Vətənin döyüşkən əsgəri olmaq hissi ha-
mının ətinə, qanına, iliyinə işləmişdi, onu Vətənin müdafiəsinə 
qaldırmışdı. Dar məqamda, ağır gündə hamı bir nəfər kimi Vətəni 
qoruyurdu. Türklərin vətən döyüşkənliyi onun təkidi, qətiyyəti, 
cürəti,  mətanəti,  şücaəti,  mərdliyi,  qəhrəmanlığı  və  bunlardan 
irəli gələn bir sıra fiziki-iradi keyfiyyətləri ilə  - cəldliyi, çevikliyi, 
qoçaqlığı, igidliyi ilə xarakterizə olunurdu.
Vətən  döyüşkənliyinin  məzmununa  daxil  olan  bu  tələblər 
Orxon-Yenisey  yazılı  abidələrində  geniş  miqyasda  təbliğ  və 
tərənnüm  olur.  Yuxarıda  Bilgə  xaqanın,  Kül-tiginin  vətən 
döyüşkənliyindən  bəhs  edən  fikirlərdə  onların  təkidi  -  özlərini 
vətən uğrunda mübarizəyə səfərbər etmələri, cürəti – Vətən uğ-
runda fəaliyyətlərinin tezliyi, mətanəti – vətənin müdafiəsi barədə 
qəbul  etdikləri  qərara  sadiq  olmaları,  şücaəti  –  vətən  uğrunda 
döyüşmək barədə qəbul etdikləri qərarı qeyd-şərtsiz icra etmələri, 
mərdliyi  –  vətən  uğrunda  qarşıya  qoyulmuş  məqsədə  çatmaq 
naminə özlərini döyüşlərin ağuşuna atmaları ilə, habelə onların 
cəldliyi – vətənin müdafiə əmrini yubanmadan, ləngimədən. tez 
və dəqiq yerinə yetirmələri, çevikliyi – düşmən onu özünə hədəf 


230

Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   227   228   229   230   231   232   233   234   ...   290




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin