DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI yaratmışdılar. Türk hərb sənətinin isə elə özünəməxsus taktikaları
vardı ki, bunun əsasında əksər hallarda qalib olurdular. Türklərin
necə bir orduya malik olmaları onların ordularının nizami qoşun-
larını yaradan adlardan görürük:
Alp, alpaqu (əsgər), bəy, bilgə, buyruq (nazir), cabış (çavuş),
ər başı (komandir), kutluq kimi vəzifələr hərbi vəzifələr idi və
türk hərb sənətinin qan yaddaşı sayılır...
Beləliklə, Orxon-Yenisey abidələrinin mətnlərinin məzmu-
nunun ana xəttini, leytmotivini təşkil edən Vətən əxlaqı,
vətənpərvərlik hissi bu gün türk xalqlarının, xüsusilə də
azərbaycanlıların ən böyük istinadgah nöqtəsi olmalıdır. Gənc
nəsildə milli ləyaqət, milli mənlik şüurunun, milli iftixar hissinin,
vətəndaşlıq ləyaqəti və dəyanətinin tərbiyəsinin xüsusilə vacib
olduğu müasir dövrdə Orxon-Yenisey yazılı abidələrində yüksək
sənətkarlıqla tərənnüm olunan Vətənə vurğunluq, onun uğrun-
da birlik, həmrəylik, eyni zamanda onların qorunması, Vətənə
sədaqət onun uğrunda fədakarlıq kimi Vətən əxlaqının mühüm
tərkib hissələri xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Gənc nəslin vətən
əxlaqı tərbiyəsi ona görə mühüm əhəmiyyət daşımalıdır ki, “...
Vətən əxlaqımız qüvvətli olmasa nə müstəqililyimizi, nə azad-
lığımızı, nə də vətənimizin bütövlüyünü qoruya bilmərik...” [2,
121].
Bu həm də nəinki gənc nəslin bu ruhda tərbiyəsində, həm
də bütün zümrələrdən olan vətəndaşlarımızın, soydaşlarımızın
vətənpərvərlik ruhunda təzələnməsini tələb edir. Z.Göyüşovun
“Daxilə pəncərə” adlı əsərində bu fikirlərin təsdiqinə rast gəlirik:
“Qoy hər kəs öz daxilinə pəncərə aça bilsin və bu pəncərədən
öz daxili aləminə nəzər salmağı, baxmağı, lazım gəldikdə orada
təmizlik aparmağı bacarsın” [10, 5].