D ə d ə qorqstrreplş d ı rmalar ı •Folklor, Etnoqrafiya və Mifologiya •Onomastika, Dialektologiya və Etimologiya



Yüklə 2,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə238/290
tarix02.01.2022
ölçüsü2,22 Mb.
#2369
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   290
DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI
Milli birlik. Türk sərkərdələri, ümumiyyətlə, hər bir vətənini 
sevən türk bilirdi ki, el (Vətən – M.S) ayrılıqda nə xaqanın, nə 
sıravinin, nə varlının, nə də yoxsulundur. Vətən onun bütün öv-
ladlarınındır, ona görə də birlik yaradıb Vətənin namusunu çəkir, 
qoruyurdular. Vətən dara düşəndə yumruq kimi birləşib xaqanı-
nın, başçının əmrinə müntəzir dayanırdılar. Bilgə xaqan bu barədə 
belə  deyirdi:  “Türk  milləti  birləşərsə,  el  tutar,  yanıldığı  zaman 
ölər”  və  yaxud  “...yüksəlmək  istəyirsinizsə,  bir-birinizi  sıxış-
dırmayın!  İncitməyin!”,  Dağılmış,  dərbədiyar  olmuş  milləti  bir 
yerə yığıb, birləşdirmək, yüklətməyi özünə ali qanun qəbul edən 
Bilgə xaqan bu barədə belə deyir: “...Mən millətə yaxşı vaxtında 
xaqan olmadım! Ac-yalavac, çırın-çılpaq, gücsüz qalmış yoxsul 
bir millətə xaqan oldum. Kiçik qardaşım Kül Tigin ilə əhd etdik. 
Atamızın qazandığı millət adı, millət sanı yox olmasın deyə Türk 
milləti üçün gecə uyumadım, gündüz oturmadım. Kiçik qardaşım 
Kül-tiqin ilə, iki Şad (rəhbər – M.S.) ilə öləsiyə, bitəsiyə çalışdım. 
Toplanan milləti atəşə, suya qərq etmədim.
Özüm xaqan oturduğumda səpələnmiş halda olan millət ağır 
vəziyyətdə olsa da yenə birləşdi. Milləti yüksəltmək üçün on iki 
savaş etdim. Sonra Tanrı köməyi ilə bəxtim var olduğu üçün xəstə 
milləti diriltdim. Az milləti çox, ac milləti  tox etdim. Geyimsiz 
milləti, geyimli, yoxsul milləti bəy etdim. dörd yandakı millətlər 
mənə tabe oldular. Millətin düşmənlərini yox etdim... [3; 115].
Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, türkün bir ali qanunu 
da o idi ki, türk adı daşıyanı qırıb, məhv etmirdi, torpağını tutub 
ərazisinə qatırdı, birlik yaradırdı.
Bilgə Xaqanın vəsiyyətində yaranmış bu birliyi çox asanlıqla 
görmək olur: “Sözlərimi sonuna qədər dinlə, yaxşı eşit: Bütün ki-
çik qardaşlarım, qohumlarım, oğullarım! Bütün soyum, millətim!
Sağdakı  Şadapit  bəylər,  soldakı  Tarkanlar,  buyruq  bəyləri! 
Otuz  tatar,  Doqquz  Oğuz  bəyləri!  Sözlərimi  yaxşıca  eşidin, 


237

Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   290




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin