Çağdaş Azərbaycan nəsri



Yüklə 6,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə26/56
tarix25.12.2019
ölçüsü6,83 Mb.
#30006
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   56

2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

gözünə soxum ki...” Sonra fikirləşirəm, nədən 



başlayım, hardan başlayım... 

Rusiyanın harasındansa indi gəlib çıxıb, 

azərbaycanca bir kəlmə də bilmir, amma bütün 

deyilənləri anlayır, nece anlayır, hardan anlayır, özünü 

bicliyə qoyub yoxsa, heç kəsin ağlı bir şey kəsmir. Elə 

belə də fikirləşirlər; “Azərbaycan dili indi dəbdə deyil... 

bilir, danışmır...bilməsən dili nece anlamaq olar....”  

Soruşuram: 

-Teymur, sən doğrudan da bizim dildə 

danışammırsan?  

-Yox,- deyir, - heç nə bilmirəm. 

 -...Axı, bilənə oxşayırsan, hardansa anlayırsan, 

anladığın üz-gözünnən hiss edilir...  

 

 



 

 

Heç nə demir, üz-gözündə iztehza 



cizgiləri dolaşır... “Kəndə aparım bəlkə...,” 

fikirləşirəm,  şəhərdə nə qalıb, nə göstərəm...hamı 

xristianlara oxşamağa çalışır. Saçlarını rəngləmiş, 

özünü bir vaxtlar rusa, indi də avropalılara oxşatmaq 

istəyən arvad-kişi, oğul-uşaq nə qədər 

istəyirsən...Kəndin harasına aparım, yaxşı?! Harası 

qalıb kəndin? 

Nə  eləməliyəmsə tək başıma eləməliyəm. 

Şahmatda uduram, quruyub qalır, stolüstü tennisdə 


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

uduram, üzündəki iztehza cizgiləri dəyişir, ağlamağa 



oxşayır...Kədərlə başını bulayır. 

-Bura bizim milli parkımızdı,-deyirəm...Tennis 

oynayanda, qollarımı dənizə tərəf açıb göstərirəm. - 

Müstəqil olan kimi birinci burdan başladıq, söküb 

düzəltdik...Bilirsən nə qədər millətin izi vardı burda?! - 

Əlində raketka dayanıb baxır, heç topu da qaytarmır. -

Sən bilmirsən, -deyirəm, - buralara çıxanda heç 

anlamazdın hansı respublikaya gəlmisən. 

Bu sözdən sonra oynamır, oynamaq istəmir, 

dinməz-söyləməz dənizin yaxası boyu uzaqdan dikələn 

bayrağımıza sarı gedirik: 

-Siz,-deyir, birdən-birə, - çox tez dövlətə oxşaya 

bildiniz, oxşatdınız özünüzü, bayrağınız gözəldi. - 

Başını qaldırıb altdan-yuxarı bayrağa baxır, uşaq kimi 

sevindiyini görürəm, onun haqqında kim nə deyir, 

desin, mən də ona qoşulub gülümsəyirəm. -Hardan 

götürdünüz bu bayrağı, mən yerini tapa bilmirəm?! 

Türklərdə var belə bayraq, amma belə də deyil, başqa 

cürdü... Himniniz də gözəldi... - Sonra da əllərini yana 

açıb təəccüblənməyini bildırir.  

Bayrağımızın altında dayanmışıq, başımızın 

üstündə bütün ruhuyla, varlığıyla dalğalanır, bu cür 

ahənglə, qürurla açılıb yellənməyi elə bil mənim 

üçündü, elə bil ürəyimdə vurur. 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

-Himnimizin də, Bayrağımızın da yüzə yaxın yaşı 



var...-dedim, coşmuş halda, - sənin dünyadan xəbərin 

yoxmuş. Hələ demirəm ki, bizim bayrağın izləri gedib 

minilliklərə çıxır.. 

Dinmir, üzü qala divarlarınadı, yəqin istehzasını, 

ironiyasını gizlədir... deyə düşünürəm.  

-Atam həmişə, Azərbaycan, deyirdi, sizin dərdinizi 

çəkirdi, elə bilirdi, azad yaşaya bilməyəcəksiniz, gecə-

gündüz xəbərləri izləyirdi ki, görək sizdən nə 

deyiləcək...Tək atam yox, bütün ruslar elə bilirdi, ac 

qalacaqsız, bir-birinizi qıracaqsız, dağılacaqsız. 

Bilirsən niyə? Ona görə ki, siz heç vaxt özünüzə 

oxşamaq istəməmisiz. Mənə elə gəlirdi ki, indi də 

istəmirsiz. Amma gəldim, elə görmədim, siz 

qonşularınızdan yaxşı yaşayırsız... ruslardan da... -Bir 

ağacın altında üzü dənizə oturduq.- Sən məni 

tanımırsan, elə bilirsən, bütün bunlar mənə xoş deyil? - 

Səsinəcən dəyişmişdi, gözünü üzümə zilləyib xeyli 

dinmədi, üz-gözünə yayılmasa da içinin gülümsədiyini 

hiss elədim.-Atam evdə az olurdu, -dedi, başını 

qaldırmadan. - həmişə işdə olurdu. Evdə mənimlə 

həmişə azərbaycanca danışırdı, bircə kəlmə cavab ver, 

deyirdi, öz dilində bir söz de, hə, de mənə, kişi ol, rus 

olmadığını bil. Amma mən heç vaxt bu dildə 

danışmadım, anam icazə vermirdi. Atam öz dilində 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

danışan kimi anam qapını açıb qonşuları çağırırdı. “U 



nas doma artist, şut-kloun, posmotrite, çem on 

zanimaetsya...” - Sonra sakitcə qolundakı, boynundakı 

çapıq yerlərini göstərir. -Atamın üstündə bax, beləcə, 

dalaşa-dalaşa böyümüşəm. Böyüyənnən sonra atamın 

hansı millətdən olduğunu anladım, qədim tarixləri 

oxudum... Azərbaycan haqda nə deyilibsə 

öyrəndim...Orta məktəbimizə sübut elədim ki, 

şumerlər, sonra da midiyalılar, mannalılar indi 

azərbaycanlı kimi tanıdığımız Qafqaz türklərinin ulu 

babalarıdı. Bir tarix müəllimimizə dedim, “yaxşı”, 

“başka”, “payok”, “yama”, yüzlərlə belə sözün türkcə 

olduğunu bilirsənmi? 

Mən tələsik onun sözünü kəsib əlavə elədim: 

-Çulki, şalvar... - dikəlib düz üzünə baxdım, -

...mama, sözü... bizim dildə deyil?! 

Coşub, “kniqa” sözünün “gönnük” olduğunu, 

yəni, dəriyə-gönə yazılan mənasında, çox sözlər 

deyəcəydim, gördüm, heç fikir vermədi. Susub başqa 

nə deyəcəyini gözlədim. 

 

- Əgər,- dedi,- mədəniyyət, elm, fəlsəfə yunanlarda 



yarandısa bu sözləri niyə yunan dilindən götürmədi 

rus? Sibirdən tutmuş Qafqazacan yer adları niyə 

yunanca, rusca deyil, türkcədi?! 


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

Birdən-birə mənasını anlamadığım sevinc bürüyr 



məni, gözlərim yaşarır, dinmirəm. Amma demək 

istəyirdim ki, X1 əsr gürcü tarixçisi Leonti Mroveli 

yazır ki 3 min ildi, Kartlidə xəzər dilində danışırlar. 

Heç nə demirəm, deməyə də hələlik ehtiyac yoxdu... 

Qız qalasına doğru gedirik. “Hə, Qız qalası bizli 

də-bizsiz də hər şeyi deyir, yadların-yabançıların 

üstünü vurmadığına, özünü elə apardığına baxma... 

Daşın-divarın bu qədər doğma olduğu ona baxan 

bütün adamların üz-gözündən bilinir. Üstümüzə yeriyir 

elə bil. Anlayançün bəsdi. Bu arada hardansa mahnı 

səsi eşidilir. İçimizə bağlı qədim mahnıdı, başımı qaldı-

rıb boylanıram... -Bizim mahnılarımız da qala kimidi, - 

dedim, əllərimi qalaya tərəf uzatdım, qucaqlamışdım 

elə bil. - Qalaya oxşayan musiqilərimiz, mahnılarımız 

var. - Danışığımın yersiz olduğunu birdə-birə anladım, 

səsim boğazımdan su kimi çıxdı, suyulub azaldı, elə bil 

radioda danışırdım. 

-Atam içənnən sonra işıqları söndürüb belə bir 

müsiqiyə qulaq asardı, anam bizi onun otağına 

qoymurdu, başına yığıb “pust sluşaet” deyərdi, “pust 

uspokoitsya”. Bilirsən,-dedi, dönüb mənə baxdı, - atam 

elə bilirdi, mən rus olacam... bir vaxtlar bunun fərqinə 

varmırdım, indi anlayıram ki, atam elə ona görə o 

boyda Rusiyada özünə yer tapa bilmirmiş... 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

Sonralar eşitdim ki, Tymur Rusiyaya qayıtmayıb, 



bizim hansı kənddənsə bir kəlmə də rusca bilməyən 

qızla evlənib, ekiz də oğlu olub...ikisinin də adını 

Teymur qoyub: birinci Teymur, ikinci Teymur... 

“Görəsən indi uşaqlarıyla nə dildə danışır, yoxsa yenə 

susurmu...?!” 

Beləcə, tanıdığım bütün Teymurları tələm-tələcik 

xəyalımdan keçirdirəm. İmirxanlı birdən yadıma düşür: 

-Onun da adı Teymurdu axı!   

 

 

 



Bərkdən deyirəm, bayaqdan səssizlik olduğu  

üçün, səsimə ağacların başından topa-topa quşlar 

uçuşur. Bioloq Teymurun Gopçu dediyi ov iti quşların 

ardınca qalxıb bilmir hara qaçsın, boşuna bir-iki ağız 

hürür... 

-Ermənilərin əlinnən canını təzə qurtarmışdı, 

qaça-qaç vaxtı öldürürlərmiş...Bəlkə də tapıb 

öldürdülər? - Bunu da itə baxa-baxa deyirəm... 

...88-ci ilin payızında kəndin üstünə bir dəstə 

erməni yeridi. Hələ bir gün qabaq bir malağan rusunu 

xəbərə göndərmişdilər ki, bəs ermənilər silahlanıb 

üstünüzə gələcək... 

 Kəndin böyüyü-kiçiyi qorxusundan əvvəl bilmədi 

hara girsin, evdən çıxıb tövləyə, tövlədən həyətə, ordan 

da kəndin içinə axışdılar. Kənddə də özlərindən başqa 


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

kim olacaq ki? Çaşqınlıq içində bir-birlərinə baxsalar 



da fikirləri kəndi atıb dağlara sarı qaçmaqdaydı. Elə o 

vaxt İmirxanlı Teymur qapıdan güllə kimi çıxdı, əlində 

saz vardı, götürüb başının üstündə yellədi: 

-Nədi fikirləşdiyiniz ay camaat?! Üzünüzü niyə 

döndərdiniz kənddən? - Sazı başının üstə qaldırıb elə 

qışqırdı ki, təpələrin qaşından enməkdə olan ermənilər 

ayaq saxladılar...-Ardımcaa! 

Teymurun səsi güclüydü, heç nə deməsə də 

anlaşılandı, içi doludu, daha çox deyilməmiş, 

işlənməmiş səslərlə dolu; yəni, bu səsin içində özünə 

gəlmək vardı, ona görə də ağızdan çıxan kimi sümüyə 

işlədi, min illiklər boyu bitgi toxumu kimi arta- arta 

yerin qatlarına kök atan kənd qəbrstanlığı da bu 

səsdən sonra göz qabağına gəldi, gözə dəyən nə vardısa 

elə bil üstünün bir qatını götürdülər... Dərdlərin üstü 

açıldığına görə kənd qəbrstanlığı da ağlaşmaları, 

yuğları, hönkürtüləriylə təzədən  xatırlandı... onsuz da 

ölənlər yadlarındaydı, özlərini gizlənmişlərə 

oxşadırdılar, başlarını guya harasa soxmuşdular... 

Min- min illər yaşı olan  qəbristanlıq kəndin birdən-

birə yadına düşdü. Amma axirət dünyasının varlığına 

inanmış olsaq ölənlərin goru çatdayırdı... 

İmirxanlıTeymurun səsi də onu dedi, elə: 

-Goru çatdayacaq ölənlərimizin! 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

Bayaqdan çaşıb qalmış adamlar Teymurun  



ardınca yeridilər. Kənddə çox saz varmış, əlinə bir şey 

keçməyən evdən sazını götürüb çıxmışdı. Sazın çoxu elə 

köynəyindəydi, başlarının üstə qaldırıb 

yüyürdülər...Qarşı yaxada ayaq saxlamış ermənilər 

qaçıb dağıldılar; yəqinki sazı avtomat silah hesab 

etmişdilər... Səhəri erməni qəzetləri elə bundan 

yazmışdı: “...türklər silahlanıb...!” 

Kəndin üstünə yürüş etmiş ermənilər türklərin 

əlindəkinin saz olduğunu sonra bildilər, ömür boyu 

sazbəndlik eləmiş Tepanusdan bir saz alıb düz kəndin 

ortasında dar ağacı qurdular, sazı adam kimi dar 

ağacından asdılar. Sazın asılması xəbəri türk 

kəndlərinə güllə kimi dəydi.. Ardınca da ermənilər xə-

bər göndərdilər ki, İmirxanlı Teymuru da beləcə, saz 

kimi asacağıq... 

...fikirlər, xatırlamalar yorur məni, həm də alıb 

aparır, diqqətimi gördüklərimə yönəldə bilmirəm. Bu 

gün nece gündüsə ürəyi getmiş kimiyəm, içimdə, - 

yaddaşımda olanlardan başqa heç nə xatırlamıram. 

O vaxtlar bu, bağ ərazisini təzəcə almışdım, 

yulğunlu bir yerdi, dəvə tikanlarıyla dolu... Sahə 

müfəttişləri yeri göstərib çıxıb getmişdilər, yerin 

ortasında təkdim. Yan-yörədə hasara alınmış bağlar, 

tikililər qaralırdı. İndi bir qarış da yer qalmayıb. 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

Mən o vaxt niyəsə erməni kəndində dar ağacından 



asılmış sazı xatırladım... Anam məni asılmış saza, - dar 

ağacına sarı itələdi. Səsi göynəyə-göynəyə, “...bunu 

assaydılar, məni belə yandırmazdı...” Anamın səsi nece 

vardı eləcə yaddaşımda səsləndi, qulaqlarım batıb 

içimdəki dərinliklərə işlədi, hasarların dibləriylə atlana-

atlana axıb gedən ilğımlara dalıb içimi çəkdim... 

Bütün bunlar nəyə görə yadıma düşdü, o vaxt da 

bilmədim, indi də bilmirəm... 

O vaxt deyəndə, günortadan sonraydı, aldığım 

bağ yerinə elə qəriblik çökmüşdü ki, gözə dəyən hər 

şeyin görünüşündə səs vardı; səslənmə, ulamaq səsi. 

Xəyalımla ucu-bucağı görünməyən qatar gedirdi, bu da 

yəqinki bağlara çökmüş ilğımları yaxından hiss 

elədiyimə görəydi. İnnab ağacını da o vaxtlar təzəcə 

əkmişdim... Bioloq Teymurla katibə əllərində innab 

şitili bağa baxmağa gəlmişdilər. Teymur ayağını 

dayandığı yerə vurub: 

-Burdan əkərsən, - dedi, innabın şitilini katibədən 

alıb mənə sarı uzatdı. -  İndidən ək, - dönüb katibəyə 

baxdı, - indidən əksən bir yerdə doğallar. Bu meyvə 

gətirər, o da uşaq. 

Katibə əlini yenə qarnının üstünə qoyub: 

-Eh, hanı məndə o baxt... -dedi. 


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

İndi innab gör, nə boyda olub, ağacı sulaya-



sulaya: 

-Doğrudan da hər şey bir-birinə bağlıdı, - deyirəm 

öz-özümə. -Katibə də doğa bilmədi, bu da... 

 “...Bəlkə səhv eşitdim, bəlkə İmirxanlı Teymurdu 

ölən...? Gərək soruşaydım... Teymur kimdi? Hansı 

Teymur? Zəng eliyənin də kim olduğunu bilmədim...”  

“Ah, Əmir Teymur...!” - Əmir Teymuru 

xatırlayıram, hardan yadıma düşür, anlamıram... 

Ayağını çəkə-çəkə üstümə yeriyir. Bu yaxınlarda onun 

haqqında ssenari yazdım, çoxseriyalı televiziya filmi də 

çəkildi. İndi nə qədər istəyirəm ki, əmiri Fuad 

Poladovun qiyafəsində təsəvvür etməyim, alınmır... 

Fuad Poladov Əmir Teymur geyimində üstümə gəlir.  

Filmdə Əmir Teymurdan soruşurdular: “Sənin 

dəri yığanın niyə erməni olub?” Cavabı beləydi. “Çox 

aradım, axtardım, gördüm erməni kimi dərini hiss 

eləyən yoxdu...” 

Əlimdəki su qabında su qurtardı, qolum 

yüngülləşdiyinə görə xəyaldan ayrıldım, sonuncu 

damlaların ağacın dibində bir-birinə can ata-ata nece 

yox olduğunu gördüm; yerində qalan nəmişliyə baxa-

baxa torpağın altını, - ağacların, bitgilərin kökünün 

olduğu yeri təsəvvürümə gətirmək istədim... “yəqin ki, 

üstündə olduğu kimi yerin altında da kök kökə 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

qarışmaz... yəqin ki, üstəki kimi torpağın altı da 



bölünmüş olar, bəlkə də üstündə olduğundan da 

ədalətsiz şəkildə bölünüb...  

Beləcə, neçə ildi innab ağacının kökünü təsəvvür 

eləyə-eləyə dərdini tapa bilmirəm. Axırda dediyim kimi 

bu yazağzı Moskvaya bioloq dostum Teymura zəng 

eləmişəm. 

-Bəlkə suyunu az eliyirsən, - dedi, - yeri yaxşıdı, 

görmüşəm, başqa nolmalıdı...? Sən qılıqlı adamsan, 

sənin bağın-bostanın yaxşı tutmalıdı, qaşqabaqlı 

deyilsən, kim oldu, nə oldu, sevənsən. Ağaca suyu 

verəndə də elə hesab elə ki,  su sənin içinnən axır... 

İstədim ağacın kökü haqqında bəzi şeylər 

soruşam, yəni bitgi kökləri torpaqda nece hərəkət edir, 

əsasən hansı səmtə can atırlar? Oğurluğu onlar da  

anlayırmı? Başqa canlılar kimi dolanmaları necedi? 

Bir-birindən oğurluq eliyirlərmi? Nece yola gedirlər? 

Misalçün, budu, innabla nar yan-yanadı, kökləri 

aşağılarda neynir? Orda da hərənin öz yeri varmı? 

Telefonda bu boyda şeyi burdan ora nece deyəcəyimi 

tez həll edə bilmədim: 

-Yanında kim var, -dedim, - “quşları” yenə başına 

yığana oxşayırsan?! 

-Hardan bildin? 


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

-Sən də qızlara qılıqlısan, sən də qızlar olan tərəfə 



can atırsan, sənin də kökün qız olan səmtə bitir, özü də 

rus qızları, hıı?! Yoxsa hər şeyi atıb Moskvaya 

getməzdin... Burda biolojiya institutu yoxdu, bəyəm? - 

Bu arada bütün ruhumla Maskvada təkmilləşmə 

kursunda bir yerdə keçirtdiyimiz günləri xatırlayıb 

soruşdum. - Şkolnaya küçəsi yadındadı? Fryazino 

şəhəri...! 

-Həə, - dedi, - Gödək küçə... sən də belə bir hekayə 

yazmışdın... 

...Teymur bilir, bioloq dostum, bilir ki, mənim 

Moskvadan xoşum gəlir, hələ niyə xoşum gəldiyini də 

anlatmışam... “Bilirsənmi...” - dedim...o vaxt. Mən 

bunu deyəndə günorta üstüydü, elektrik qatarında 

Fryazino şəhərinə, Məşədi İbadın sözü olmasın, qız 

yanına gedirdik, yüngülvari milli bazarlıq da eləmişdik. 

Hər yan elə qatı yaşıllıq içindəydi ki, deyirdin qatar da 

tələsə-tələsə bu yaşıllığa qarışmağa, itib-batmağa gedir. 

Yan- yörəmizdəki adamlar da göm-göy, yam-yaşıl 

baxışlarıyla bu yaşıllığa qarışmış 

kimidi...“Bilirsənmi...- dedim, bir də. -...rus kimi öz 

təbiətinə, yerinə-yurduna oxşayan ikinci xalq görməmi-

şəm. Sən bir qızların baxışlarına bax, yam-yaşıldı...” 

“Qız yanına gedirsən, onlara işin düşüb, ona görə 

belə gəlir sənə...” dedi, Teymur. “ Baxım bir də, adresi 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

ver.”  Balaca kağız parçasıdı, mərkəzi univermağın 



möhürü də üstündə, bayaqdan əlimdə tutmuşam, ona 

uzadıram. 

Teymur kağızı alıb bir də bərkdən oxuyur: 

-Qorod Fryazino, Şkolnaya- 27... 

Gendən baxanda uzun dimdikli yay şapkasına 

oxşayan şəhərdi, demək olar ki, bir dənə küçəsi var, 

Şkolnaya. Küçənin tək saylı səmtinə baxa-baxa 

gedirik: 1-3-5... 

Dünən univermağın foyesində həmin qızlarla üz- 

üzə dayanmışdım...birinin gözləri o qədər göydü ki, 

göylüyündən giləsi seçilmir, baxa-baxa qalmışam; 

baxışları su kimi, hava kimi rəngini dəyişə-dəyişə axır, 

o yana, bu yana...Mən onlara dondurma almışam, 

gülümsəyə- glümsəyə dondurma yeyirlər: 

-Net, on ne zayatc...

68

  



Mən gözləri lap göy olan qızı anlamadım. 

“..zayatc”, kimə deyir görəsən? Mənə deyirsə, nə 

dovşan? Dovşan nədi?!” 

Ünvanını yazıb verəndə hər şeyi unutdum: 

“q.Fryazino, Şkolnaya- 27. Budim jdat...”

69

 



Səhəri elektrik qatarına minəndə Teymur elə belə 

də dedi: 

                                                           

68

 Yox, o, dovşana oxşamır (rusca). 



69

 Gözləyəcəqik (rusca). 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

-Bilirsən burda “dovşan-zayats” kimə deyirlər? 



Alverçiyə... burdan alıb, ordan satana. 

-Mən alverçiyəm ki? 

-O da onu deyir... səni alverçiyə oxşatmayıb. 

Çatmışıq, ikimiz də sevinə-sevinə bu başından 

baxanda o başı görünən  küçəylə deyə-gülə gedirik: 

-Ruslar sağ olsun, - deyirəm-problemsiz xalqdı, 

dincdilər, heç bizim Bakıda Sovetski küçəsinnən belə 

kişilənə-kişilənə keçə bilərdik?! 

Doğrudan da elə bil uzun ayrılıqdan sonra öz 

küçəmizə qayıtmışıq, az qalırıq ətrafa əl eləyək... 

Həyətlərdə adamlar olsa da səs-səmir yoxdu, hər 

yan elə yaşıldı ki, deyirəm, yəqin bu səssizlik də 

yaşıllığa görədi. Mən gözlərinin göylüyündən giləsi 

seçilməyən qızın baxışlarını xatırlayıram... “budem 

jdat” 

-Nə təhər şeydilər?- deyir, Teymur. Axşamnan 



bura on dəfə soruşub. -Heç olmasa zəhmətimizə 

dəysin. 


-Birinin gözü elə göydü... -deyirəm, əillərimin 

ikisini də irəli uzadıb hər şeyi canında qərq etmiş 

yaşıllığı göstərirəm. 

-Ey vı, k komu idyote?

70

 

-Bunların arasında yoxdular? - Teymur soruşur. 



                                                           

70

 ...kimin yanına gedirsiz (rusca). 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



2016 

 

Mövlüd Süleymanlı



            

“And olsun, əsrə…”

 

Bayaqdan bizə fikir vermirdilər, indi tamaşamıza 



qızlar çıxır, o qapıdan, bu qapıdan əl eləyirlər, hələ 

beş-altısı ardımızca gəlir. Mən onlara bir də göz 

gəzdirib: 

-Yoxdular,-deyirəm.-Bunların arasında yoxdular. 

- Səsimin dəyişdiyini özüm də hiss edirəm. 

Teymur çiyinlərini qısıb qəribə görkəmə düşür: 

-Bilirsənmi, arada nəsə var, -deyir. - Mənə elə 

gəlir, bütün məhlə bizi gözləyirmiş, sənin qızların bizi 

aldadıb...baax! 

 Doğrudan da küçənin sonuna yaxın bütün qapılar 

açıqdı, qoca rus qarılarınacan bizi gözləyirlər. 

-Hə, sənin dovşanların bizi aldadıb,- Teymur 

dayanıb kədərini, daha doğrusu, pərtliyini gizlətmədən 

küçənin qurtaracağına baxır. - Küçə 24-cü evəcəndi, - 

deyir, - 27-ci ev yoxdu... 

Sonuncu evlə üz-üzə quraşdırılmış, bayaqdan 

suyunun səsi gələn bulağa tərəf gedir, mən də dalınca. 

Bulağın yanında süfrə masası var, Bakıdan onunçün 

gətirdiyim, indisə qızyanına götürdüyümüz gülöyşə 

narları, güney mandarinlərini, göyərtilərini, indinin 

diliylə desək, mentalitetimizi çıxardıb masaya düzür, 

ardımızca gələn qızlara sarı dönüb araq, şampan, kon-

yak şüşələrini başının üstə qaldırıb yelləyir: 

-Gəli-iin...! 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual Elektron Kitabxana 



Yüklə 6,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   56




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin