T. C. Firat üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ TÜrk diLİ ve edebiyati anabiLİm dali kirgiz tüRKÇESİnde üNSÜzler ve

2. 3. 2. 3. c > ş 
Alıntı Sözcüklerde: 
 
Bazı  alıntı  sözcüklerde sözcük  başı  “c-  >  ş-”  değişimi  görülür:  şeyşep  (yatak çarşafı 
Far. cāy-şeb). 
Bazı  alıntı  sözcüklerde  iç  ses  “-c-”  ünsüzü  “-ş-”  ünsüzüne  dönüşür:  çatıraş  (satranç 
Far. ãadrenc). 
 
2. 3. 2. 4. c > z 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı  alıntı  sözcüklerde  iç  ses  “-c-”  ünsüzü  “-z-”  ünsüzüne  dönüşür:  ereze  ~  erece 
(kural; ölçü ipi Far. rece). 
 
2. 3. 2. 5. ç > ş 
Türkçe Sözcüklerde: 
Eski  Türkçedeki  iç  ses  “-ç-”  ünsüzünün  bazı  örneklerde  “-ş-”  ünsüzüne  değiştiği 
görülür: tapşıruu ( < tapçur- DLT II-175) (teslim etmek, emanet etmek). 
Konuşma  dilinde  eklerde  bulunan  “-s-,  -t-”  ünsüzlerinden  önce  “-ç-  >  -ş-”  değişimi 
görülür:  öştü  (<  öçtü)  (söndü),  küşsüz  (<  küçsüz)  (güçsüz),  küştüü  (<  küçtüü)  (güçlü), 
çömüşsüz (< çömüçsüz) (kepçesiz), işti (< içti) (içti), çaşsız (< çaçsız) (saçsız), uştu (< uçtu) 
(uçtu).  Ömer  Demircan,  bu  noktada  “ş”  ünsüzü  yerine  “j”  ünsüzünün  kullanılmamasını  “j” 
sesinin aşırı güç gerektirmesine bağlamaktadır.
215
 
Konuşma dilinde sözcük sonunda bulunan “-ç” sesi, ardından gelen sözcüğün başında 
bulunan “c-” sesinin etkisiyle “-ş” sesine değişir: küş col < küç col (zor yol), üş caş < üç caş 
(üç yaş). 
                                                 
215
 Ömer Demircan, 
age., s. 46. 

 
244 
 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı  alıntı  sözcüklerde  sözcük  başı  “ç-  >  ş-”  değişimi  görülür:  şardana  (herkesçe 
bilinme Far. çār-dānā), şaşke (kuşluk vakti Far. çāşt-gāh). 
Bazı alıntı sözcüklerde iç seste “-ç- > -ş-” değişimi görülür: boştoo (posta Rus. poçta). 
 
2. 3. 2. 6. δ > z 
Türkçe Sözcüklerde: 
Eski  Türkçe  son  seste  bulunan  “-δ”  sesi  bazı  örneklerde “-z”ye  değişmiştir:  özün  (< 
öδin DLT I-243) (kendin). 
 
2. 3. 2. 7. d > z 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı alıntı sözcüklerde iç seste bulunan “-d-” ünsüzü, Kırgız Türkçesinde “-z-” sesine 
dönüşmüştür: qızmat ( hizmet Ar. òidmet). 
Bazı alıntı sözcüklerde sonda bulunan tonlu “-d” ünsüzü “-z” ünsüzüne dönüşmüştür: 
kümböz (kümbet Far. ġunbed), ustaz (üstat Far. ustād). 
 
2. 3. 2. 8. ê > z 
Alıntı Sözcüklerde: 
 
Bazı  alıntı  sözcüklerde  ön  seste  “ê-  >  z-”  değişimi  görülür:  zarp  (darp,  vurma  Ar. 
êarbe). 
 
2. 3. 2. 9. q > γ 
Türkçe Sözcüklerde: 
Konuşma  dilinde  art  arda  gelen  iki  kelimeden  birincisi  ünlüyle  veya  tonlu  ünsüzle 
bitip  de  ikinci  kelime  “q-”  tonsuz  ünsüzü  ile  başlamışsa,  ikinci  kelimenin  başındaki  “q-” 
ünsüzü  “γ-”  biçiminde  konuşma  dilinde  kullanılır:
216
  süylöböyö  γoy  (<  süylöböyö  qoy) 
(söyleme), ar γanday (< ar qanday) (her türlü). 
Eski  Türkçede  sözcük  içerisinde  bulunan  “-q-”  ünsüzü  Kırgız  Türkçesinde  konuşma 
dilinde  tonlulaşarak  “-γ-”  sesine  dönüşür:  toγuz  (  <  toquz  OTG  255;  DTS  578)  (dokuz), 
çıγaruu ( < çıqar- DLT II-83; DTS 150) (çıkarmak), aγıtuu ( < akıt- DLT I-212) (bırakmak). 
                                                 
216
 Alay ağzında da düzensiz olarak sözcük başında “q- > γ-” değişimi görülür: qayt- > γayt- (Bkz. Filiz 
Kılıç, 
agt., s. 65). 

 
245 
Konuşma dilinde art arda gelen iki kelimeden birincisi tonsuz ünsüzle bitip de ikinci 
kelime  tonlu  ünsüzle  veya  ünlüyle  başlamışsa,  birinci  kelimenin  sonundaki  tonsuz  “-q” 
ünsüzü  tonlulaşıp  “-γ”  biçiminde  söylenir:  ıyıγ  suu  (<  ıyıq  suu)  (kutsal  su),  tamaγ  içip(< 
tamaq içip)  (yemek  yiyip),  qursaγ  açtı (<  qursaq açtı)  (mide acıktı),  coγ eken (< coq eken) 
(yokmuş). 
 
2. 3. 2. 10. q > h 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı alıntı sözcüklerde iç seste “-q- > -h-” değişimi görülür: cahut (yakut Ar. yāqÿt). 
 
2. 3. 2. 11. p > (b) > w 
Türkçe Sözcüklerde: 
“-p”  ile  biten  zarf  fiil  eki,  ünlü  ile  başlayan  yardımcı  fiil  ile  beraber  telaffuz 
edildiğinde “-p > (b) > -w” değişimi oluşur. Bu değişim yazı diline yansımaz: kütüwatat (< 
kütüp  atat  <  kütüp  catat)  (bekliyor),  süylöwatat  (<  süylöp  atat  <  süylöp  catat)  (söylüyor), 
cazıwaldı (< cazıp aldı) (yazdı). 
 
2. 4. Süreksizleşme: 
2. 4. 1. f > (p) > b 
Alıntı Sözcüklerde: 
Alıntı sözcüklerin ön sesinde “f- > (p) > b-” değişimi görülür: baani (fani, geçici Ar. 
fānì  ),  batuba  ~ batıba (fetva  Ar.  fetvā),  bal  (fal  Ar.  fāl),  bitir  (fıtır  sadakası  Ar.  fıùr),  bata 
(dua Ar. fātióa), balaket (felaket Ar. felāket), baqır (fakir Ar. faqìr), balaq (felek Ar. felek), 
balan (falan Ar. fulān), berişte (melek Far. firişte), bidiya (fidye Ar. fidye), buqara (yoksul, 
fukara Ar. fuqarā), bursat (fırsat Ar. furãat), borum (dış görünüş Rus. forma < Lat.). 
Alıntı  sözcüklerde  iç  seste  de  “-f-  >  -b-”  değişimi  görülür:  lebiz  (lafız,  kelime  Ar. 
lafô), nabi (fayda, yarar Ar. nāfiè ), şabdalı ~ şabdaalı (şeftali Far. şeft-ālÿ). 
 
2. 4. 2. f > p 
Alıntı Sözcüklerde: 
Alıntı  sözcüklerin  başında  “f-  >  p-”  değişimi  görülür:  parz  (görev,  farz  Ar.  farø  ), 
pikir (fikir Ar. fikr), payda (fayda Ar. fā’ide), pabrik (fabrika Rus. fabriqa < Lat.), pil (fil Ar. 
fìl), cım-pañ (hapis, hücre Çin. tszyan’ = hapis + fan’ = suçlu), paani (fani, geçici Ar. fānì ), 
payiz (faiz Ar. fā’iż), pal (fal Ar. fāl), palan (falan Ar. fulān), pan (fen Ar. fenn), panar (fener 

 
246 
Rus.  fonar’  ),  panetike  (fonetik  Rus.  fonetiqa),  panız  (fanus  Ar.  fānÿs),  parasat  (feraset, 
anlayış, sezgi; zekâ Ar. ferāset). 
 
Alıntı sözcüklerde iç seste “-f- > -p-” değişimi görülür: qaapır (kafir Ar. kāfir), şapqat 
(şefkat Ar. şefqat), ozipa (vazife, görev Ar. vaôìfe), depter (defter Ar. defter), sapar (sefer Ar. 
sefer),  sapat  (sıfat  Ar.  ãifat),  apta  (hafta  Far.  hefte),  caarapiya  ~  cuġrapiya  (coğrafya  Ar. 
cuġrāfiya),  capaa  (cefa  Ar.  cefā),  cup  (çift,  çifte  Far.  cuft),  dapa  (defa,  kez  Ar.  defèa), 
kempiske (değiştirme Rus. qonfisqatsiya), kemput (bonbon şekeri Rus. qonfetı), kepil (kefil 
Ar.  kefìl),  kepin  ~  kemin  (kefen  Ar.  kefen),  kepiç  (kışlık  bot  Far.  kefş),  keremapam 
(gramofon Rus. ġrammofon < Frs. ġramophone), qapas (kafes Far. qafes), qapilet ~ qapılet 
(gaflet Ar. ġaflet), qapır (kâfir Ar. qāfir), qulpu (kilit Far. qufl), qıyapat (kıyafet Ar. qiyāfet), 
iltipat  (iltifat  Ar.  iltifāt),  ülpöt  (ülfet,  dostluk  Ar.  ulfet),  napaqa  (nafaka  Ar.  nafaqa),  apaz 
(söz, ifade Ar. lafô). 
Alıntı sözcüklerde son seste “-f > -p” değişimi görülür: tarap (taraf Ar. ùaraf), ınsap ~ 
ısap (insaf Ar. inãāf), alip (elif Ar. elif), ürp (örf Ar. èurf), dap (dört köşeli bir müzik aleti 
Far. def), keyip ~ keyp (keyif Ar. keyf), kenep (kenevir Far. kenìf), qılap (kın, kap, kılıf Ar. 
ġ
ilāf), lap (laf Far. lāf), alap (ot, yem Far. èalaf), arip ~ arıp (harf Ar. óarf), ısırap (israf Ar. 
isrāf), şarap (şeref Ar. şeref), şarip ~ şarıp (şerif Ar. şerìf), ştrap (ceza Rus. ştraf), taqlip ~ 
takilip (teklif Ar. teklìf), zayıp (eş, kadın Ar. øaèìf). 
 
2. 4. 3. h > b 
Alıntı Sözcüklerde: 
Farsça’dan  alıntı  bazı  sözcüklerdeki  iç  ses  “-h-”  sesi  “-b-”  sesine  değişmiştir:  obon 
(melodi, nağme, ahenk Far. āheng). 
 
2. 4. 4. h > k 
Alıntı Sözcüklerde: 
Diğer  yabancı  dillerden  alıntı  sözcüklerin  ön  sesinde  bulunan  “h-”  ünsüzü  “k-” 
ünsüzüne değişir: kebenek (keçeden kaftan Moğ. hevnek), kübök (avcı silahı Moğ. havhan > 
havh),  kündö  (köy  büyüğü,  lideri  Moğ.  hund  = saygıdeğer),  küñütay  (güzel,  yakışıklı  Moğ. 
hunutay = güzel), küröö (kuşatılan, korunan Moğ. huree). 
Diğer  dillerden  Kırgız  Türkçesine  girmiş  olan  bazı  alıntı  sözcüklerde  son  seste 
bulunan “-h” ünsüzü “-k” ünsüzüne dönüşür: kübök (avcı silahı Moğ. havhan > havh). 
Bazı  Farsça  sözcüklerde  son  seste  bulunan “-h” ünsüzü  “-k”  ünsüzüne dönüşmüştür: 
maanek (himaye, sığınma Far. penāh). 

 
247 
 
2. 4. 5. h > q 
Alıntı Sözcüklerde: 
Rusça’dan  alıntı  bazı  sözcüklerin  ön  sesinde  bulunan  “h-”  ünsüzü  “q-”  ünsüzüne 
değişir:  qocayın  (sahip,  yönetici  Rus.  hozyain  <  Far.),  qırım  (krom  Rus.  hrom  <  Yun.), 
qaamıt (hamut, boyunduruk Rus. homut). 
Diğer  yabancı  dillerden  alıntı  sözcüklerin  ön  sesinde  bulunan  “h-”  ünsüzü  “q-” 
ünsüzüne  değişir:  qandaġay  (ceylan  derisi  Moğ.  handaġay),  qapqan  (kapan  Moğ.  havhan), 
qaptaġay (yabani deve Moğ. havtġay), qarik (hasis; cimri Moğ. hereg), qoq (kir, kepek Moğ. 
hoġ), qoqozo (haşhaş toplanan kutu Dung. hehezi), qomoqoy (açgöz Moğ. homhoy), qontaacı 
(bey oğlu, şehzade Moğ. huntayc), qoñur (sakin, yavaş Moğ. honġor), qooma (iyi mi? Çin. 
homa), qoromsoq (sadak Moğ. horomsoġo), qoşoy (iki kat Moğ. homoy), qubaar (hisse Moğ. 
huvaar), qulaq qayçı (hırsız Moğ. hulhaçı), qıyaq (kurşun geçirmez elbise Moğ. huyaġ). 
Rusça yoluyla Kırgız Türkçesine girmiş olan bazı alıntı sözcüklerde iç seste “-h- > -q- 
değişimi görülür: ırasqot (harcama, masraf Rus. rashod). 
Diğer  dillerden  Kırgız  Türkçesine  girmiş  olan  alıntı  sözcüklerde  iç  seste  “-h-  >  -q- 
değişimi görülür: qaqay (domuz Moğ. ġahay), qapqan (kapan Moğ. havhan), qoqozo (haşhaş 
toplanan kutu Dung. hehezi), qomoqoy (açgöz Moğ. homhoy), şumqar (sungur Moğ. şonhor), 
burqan (Tanrı, yaratıcı; tapılan put Moğ. burhn), çoqoy (çarık, tek parçalı deri ayakkabı Çin. 
ş
ohay). 
Arapça’dan  alıntı  bazı  sözcüklerde  iç  seste  bulunan  “-h-”  ünsüzü  “-q-”  ünsüzüne 
dönüşmüştür: qaqaar (gaddarlık Ar. qahhār). 
 
2. 4. 6. h > p 
Alıntı Sözcüklerde: 
Arapça’dan  alıntı  bazı  sözcüklerde  iç  ses  “-h-”  sesi  “-p-”  sesine  değişmiştir:  zampar 
(kara kış Ar. zemherìr). 
 
2. 4. 7. ó  > b 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı  alıntı  sözcüklerde sözcük  başında  bulunan “ó-”  sesleri Kırgız  Türkçesinde  “b-” 
ünsüzüne dönüşür: obuz (kuyu Ar. óÿø). 
 
 

 
248 
2. 4. 8. ó  > k 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı  alıntı  sözcüklerde  son  seste  bulunan  “-ó”  sesi  “-k”  sesine  değişir:  mazake  ~ 
mazaq (mizah, şaka Ar. mizāó). 
 
2. 4. 9. ó  > q 
Alıntı Sözcüklerde: 
Alıntı  sözcüklerde  ön  sesteki  bazı  “ó-”  sesleri  Kırgız  Türkçesinde  “q-”  ünsüzüne 
dönüşür: qaram (haram Ar. óarām), qaasıl (ele geçen, hasıl Ar. óāãil), qapız (hafız Ar. óāfiô), 
qaram  (haram  Ar.  óarām),  qas  (çekememezlik,  kıskançlık  Ar.  óased),  qasiet  (özellik  Ar. 
óayåiyyet), qına (kına Ar. óinnā), qısap (hesap Ar. óisāb). 
Alıntı  sözcüklerde  iç  ses  “-ó-”  sesi  “-q-”  sesine  değişmiştir:  muqtac  (muhtaç  Ar. 
muótāc),  ıqtımal  ~  etimal  (ihtimal  Ar.  iótimāl),  ıqsan  (ihsan  Ar.  iósān), aqmaq  (ahmak  Ar. 
aómaq),  marqabat  ~ marhamat  (merhamet  Ar.  meróamet), marqum  ~  marqun  (merhum  Ar. 
meróÿm),  ımtıqan  (imtihan  Ar.  imtióān),  maqrum  (mahrum  Ar.  maórÿm),  maqabbat  ~ 
mahabbat (muhabbet Ar. maóabbet), maqşar ~ mahşar (mahşer Ar. maóşer), raaqat ~ raqat ~ 
rahat (rahat Ar. rāóat), rayqan (kokulu bir bitki, reyhan Far. reyóān), saq (sağlık Ar. ãıóóat), 
saqaba ~ saaba (sahabe Ar. ãaóābe), saqara (sahra Ar. ãaórā), zaqmat (zahmet Ar. zaómet). 
Alıntı  sözcüklerde  son  seste  bulunan  “-ó”  sesi  “-q”  sesine  değişir:  mazaq  ~  mazake 
(mizah, şaka Ar. mizāó), uruq ~ üröy  (ruh Ar. rÿó). 
 
2. 4. 10. ò > d 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı alıntı sözcüklerin ön sesinde bulunan “ò-” ünsüzü “d-” ünsüzüne değişir: darbız 
(karpuz Far. òarbÿz). 
 
2. 4. 11. ò > q 
Alıntı Sözcüklerde: 
Arapça,  Farsça  alıntı  kelimelerde  sözcük  başında  bulunan  bazı  “ò-”  sesleri  Kırgız 
Türkçesinde  “q-”  ünsüzüne  dönüşür:  qabadır  ~  qabatır  (endişe,  kaygı  Ar.  òavāùır),  qazına 
(hazine Ar. òazìne), qalayıq (kadın köle, cariye Ar. òalā’iq), qalıq (hâlik, yaratan Ar. òāliq), 
qalıs  (tarafsız,  doğru;  hakem  Ar.  òāliã),  qalıypa (halife  Ar.  òalìfe), qalpa  (kalfa  Ar.  òalìfe), 
qamır (hamur Ar. òamìr), qancar (hançer Ar. òancer), qarap (harap Ar. òarāb), qarc (harç Ar. 
òarc),  qarita  (harita  Ar. òarìùa), qarmüştök  (kirpi  Far.  òār-püşt),  qasa  (mümtaz,  has,  en  iyi 

 
249 
Ar. òāããa), qasta (hasta Far. òaste), qata (hata Ar. òaùā’), qorston (mutlu, kanaat eden Far. 
òursend), qoş (hoş, iyi Far. òÿş), qusumat ~ qusmat (husumet Ar. òuãÿmet), qutpa (hutbe Ar. 
òuùbe), qıcalat (utanmak, çekinmek Ar. òacālet), qıyla (birçok Far. òaylì ), qırac (haraç, vergi 
Ar. òarāc), qırman (harman Far. òirmen), qıyanat (hıyanet Ar. òiyānet), qaşeki (kuru, zayıf 
koyun Far. òoşk). 
Alıntı  kelimelerde  sözcük  içerisinde  bulunan  “-ò-”  sesleri  Kırgız  Türkçesinde  “-q-” 
ünsüzüne  dönüşür:  aqır  (son  Ar.  aòir),  ıqlas  (ihlas  Ar.  iòlāã),  ıqtıyar  (seçme,  irade  Ar. 
iòtiyār), ruqsat ~ uruqsat (ruhsat, izin Ar. ruòãat), daraq (ağaç Far. diraòt), aqıret (ahiret Ar. 
ā
òiret), aqlaq (ahlak Ar. aòlāq), aqun (din lideri Far. āòÿnd), ıqrac (ihraç Ar. iòrāc), maqmal 
(kadife Ar. maòmel), maquluq (mahluk Ar. maòlÿq), noqot (nohut Far. noòÿd), nusqa (örnek, 
numune; nüsha Ar. nusòa), baqtıyar (bahtiyar Far. baòt-yār), ustuqan (kemik Far. üstüòān), 
şaqap (ark, kanal Far. şāòabe). 
Alıntı sözcüklerde son seste bulunan “-ò” ünsüzü “-q” ünsüzüne dönüşür: çarq ~ çarıq 
(çark, daire Far. çarò), dozoq (cehennem Far. dÿzaò), narq (paha, kıymet, fiyat Far. narò), şaq 
(dal Far. şāò), şayıq (şeyh Ar. şeyò), şaq-şaq (parmak yerleri; kırık için tahta Far. şāò şāò), 
şoq (muzip, yaramaz, şuh Far. şÿò). 
 
2. 4. 12. j > c 
Alıntı Sözcüklerde: 
Rusça’dan  alıntı  sözcüklerde  “j-  >  c-”  değişimi  görülür:  caliyna  (  maaş,  aylık  Rus. 
jalovan’e),  carköp  (kavrularak  pişirilen  yemek  Rus.  jarkoe),  celetke  (yelek  Rus.  jiletqa), 
cülük (yan kesici; dalavereci Rus. julik). 
Alıntı  sözcüklerde  iç  seste  “-j-  >  -c-”  değişimi  görülür:  durucma  (milis,  asker  Rus. 
drujina),  dücürnay  (nöbetçi  Rus.  dejurnıy),  kecirnay  (deri,  kösele  Rus.  qojanıy),  pacalista 
(lütfen Rus. pojaluysta). 
Alıntı  sözcüklerin  son  sesinde  bulunan  “-j”  ünsüzünün  “-c”  ünsüzüne  değiştiği 
görülür: ġarac (garaj Rus. ġaraj < Frs.). 
 
2. 4. 13. j > ç 
Alıntı Sözcüklerde: 
Alıntı sözcüklerin son sesinde bulunan “-j” ünsüzü, konuşma dilinde tonsuzlaşarak “-
ç”  şeklinde  telaffuz  edilir:  massaç  (masaj  Rus.  massaj  <  Frs.  massage),  passaç  (pasaj  Rus. 
passaj  <  Frs.  passage).  Bu  değişim  yazı  dilinde  gösterilmez,  yine  Rusça  imlaya  uyularak 
“massaj, passaj” şeklinde yazılır. 

 
250 
 
2. 4. 14. l > d 
Türkçe Sözcüklerde: 
Tonlu ünsüzle biten kelimeler “-l-” ile başlayan ek alınca “-l- > -d-” değişimi oluşur: 
erkin + lik > erkin + dik (özgürlük), cer + lik > cer + dik (yerli), tuz + luu > tuz + duu (tuzlu), 
col + la- > col + doo (yollamak), süylöm + ler > süylöm + dör (konuşmalar), kim + ler > kim 
+ der (kimler). 
 
2. 4. 15. l > t 
Türkçe Sözcüklerde: 
Eski Türkçe bazı sözcüklerde iç seste ve tonsuz ile biten sözcüklere gelen “–lI, lIG, -
lA,  -lan-”  gibi  eklerde  “-l-”  ünsüzü  “-t-”  ünsüzüne  değişmiştir:  oturuu  (  <  olur-  DTS  366) 
(oturmak), quttuu ( < qutluġ DLT I-82; DTS 473) (kutlu, uğurlu), attuu ( < atlıγ DLT I-97; 
DTS 67) (atlı; adlı), ottoo ( < otla- DLT I-285; DTS 373) (otlamak), attanuu ( < atlan- DLT I-
256;  DTS  67)  (ata  binmek;  yola  çıkmak),  toqtu  (  <  toqlı  DLT  I-106;  DTS  577)  (henüz 
doğurmamış  genç  koyun,  toklu),  qıştaq  (  <  qışlaġ  DLT  I-13;  DTS  448;  qışlaq  DTS  448) 
(kışlak), saqtanuu ( < saqlan- DLT II-247; DTS 487) (korunmak), iştöö ( < işle- DLT I-286; 
DTS 215) (işlemek, çalışmak), baştoo ( < başla- DLT III-292; DTS 88) (başlamak). 
 
2. 4. 16. m > b 
Türkçe Sözcüklerde: 
Ünlüler  ile  tonlu  ünsüzlerden  sonra  ünlü  uyumlarına  uygun  olarak  “–ma/-me” 
olumsuzluk eki ve “-mı/-mi” soru eki “-ba-/ -be-, -bo-/-bö-, -bu-/-bü-” ye dönüşür: surabayt 
(sormuyor),  cazbay  (yazmadan),  körbösö  (görmese),  oşondoybu?  (öyle  mi?),  bolobu?  (olur 
mu?) v.b.
 217
 
 
Alıntı Sözcüklerde: 
Bazı  alıntı  sözcüklerde  sözcük  başında  “m-  >  b-”  değişimi  görülür:  bekem 
(sağlamlaştırılmış, kuvvetli Ar. muókem), bermet (inci Far. morvārìd), busurman (Müslüman 
Ar. muslim + Far. -ān). 
 
 
                                                 
217
 Ahmet Buran, 
agm., s. 311. 

 
251 
 
2. 4. 17. m > p