FİTOSENOZDA BİTKİLƏRİN ƏLAQƏSİ – Fitosenozu açıq
qruplaşmalardan fərqləndirən keyfiyyət. F.b.ə.-nin səviyyəsi müxtəlif
bitki tiplərində müxtəlif olub yüksək (çətirləri birləşmiş-sıx meşəlik) və
aşağı (səhra) olur. F.b.ə. bir növün fərdləri arasında ola bilər. F.b.ə.-ni
ayırırlar: antoqonizm, rəqiblik, birtərəfli mühit yaratmaq (amenealizm),
birbaşa fizioloji (parazitizm, yarımparazitlik), mexaniki (bitkilərin bir-
birinə təzyiqi və s.) allelopatiya.
FİTOSENOZUN MOZAİKLİYİ – Relyefin fitogen, zoogen, ekzo-
gen (bəzi bitki növlərinin yanında qumun toplanması) və antropogen
dəyişilməsilə əlaqədar qruplaşmalarda iki və daha çox parselin bərabər
paylanması nəticəsində müxtəlif tərkibliyin yaranması: bəzən dövrü
dəyişilmələrlə əlaqədar olur (məs. qum qruplaşmalarında). Hər parsel
tipi bəzi torpaq xüsusiyyəti daşıya bilər.
FİTOSENOZUN STABİLLİYİ, biosenozun davamlılığı – Biose-
nozu prosenozlardan fərqləndirən xüsusiyyətlər olub yaxşı inkişaf edən
mürəkkəb struktura malikdir (çox miqdarda biohorizontlar var). Kli-
maks biosenozlar daha davamlı olur (məs. fıstıq, palıd meşə
ekosistemləri, alp, subalp çəmənləri).
Dostları ilə paylaş: |