275
Rəssamlıq.Heykəltəraşlıq.Memarlıq
85
illiyi
Elmira Şaxtaxtinskaya
1930-1996
OKTY
ABR
Elmira Həbibulla qızı Şaxtaxtinska-
ya 1930-cu il oktyabr ayının 25-də Bakı
şəhərində anadan olmuşdur.
Onun ana-
sı Leyla xanım Cənubi Azərbaycanın
hökmdarı Bəhmən Mirzə Qacarın nəvəsi
olmuş, atası Həbibulla Şaxtaxtinski adlı-
sanlı kimyaçı olmuşdur. Belə bir ailədə
dünyaya gəlmiş Elmira xanım hələ uşaq
yaşlarından
milli incəsənətimizin vurğu-
nu olmuşdur.
Orta təhsilini Bakı şəhərində al-
mış, 1950-cı ildə Ə.Əzimzadə adına
Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktə-
binin təsviri incəsənət şöbəsini bitirmiş-
dir. 1956-cı ildə V.İ.Surikov adına Mosk-
va Dövlət Rəssamlıq İnstitutuna daxil
olmuşdur. Qrafika şöbəsində oxuyan El-
mira xanım siyasi plakat janrı üzərində
seçim etmişdi.
1956-cı ildə Moskvada
təhsilini başa
vuran Elmira xanım Bakıya dönərək fəal
surətdə yaradıcılığa başlamış, yorulmaq
bilmədən çalışdığı 40 illik yaradıcılığı
ərzində o, müxtəlif mövzulara həsr olun-
muş 100-dən artıq plakat yaratmışdır.
Əməyə, sülhə,
mübarizəyə, idmana və
digər mövzulara həsr olunmuş əsərlər
arasında “Bizə sülh lazımdır”, “Yeni
rekordlara doğru”, “Təcavüzə son qoy-
maq - mədəniyyəti müdafiə etmək” və b.
əsərlərinin adını çəkmək olar.
O, ekologiya mövzusunda - “İnsan,
Yer üzündə həyatı qoru”, “Bakı ən yaşıl,
ən gözəl olacaq” və s. silsilə plakatlar ya-
ratmışdı.
Dəzgah
rəsmləri və akvarellərindən
“Çexoslovakiyada”, “Sosialist Bakısı”
seriyası, “Bolqarıstanda”, “Qutablar” və
“Novruz bayramı” tabloları rəssama bö-
yük şöhrət gətirmişdir.
XX əsrin 70-ci illərində çəkdiyi “Azər-
baycan qədim mədəniyyət diyarıdır” pla-
kat silsiləsində Azərbaycanın orta əsrlərdə
yaşamış elm, ədəbiyyat və incəsənət
xadimlərindən N.Tusi, M.Gəncəvi,
İ.Nəsimi, C.Urməvi, Ə.Naxçıvani, Sul-
tan Məhəmməd və b.-nın, XX əsrin 80-
ci illərində isə Ü.Hacıbəyli, S.Vurğun,
H.Cavid, S.Bəhlulzadə, Q.Qarayev,
F.Əmirov və b. portretlər qalereyasını
yaratmışdır.
Elmira xanım bir sıra məsul vəzi-fələrdə
çalışmış, SSRİ və Azərbaycan Rəssamlar
İttifaqının İdarə Heyətinin üzvü, Azər-
nəşrin
bədii redaktoru, Nəşriyyat və Po-
liqrafiya üzrə Dövlət Komitəsinin baş
rəssamı, eləcə də “Plakat” nəşriyyatının
Zaqafqaziya üzrə komissiyasının üzvü
olmuşdur. E.Şaxtaxtinskaya yaradıcılı-
ğının əsas mövzusu “Azərbaycan qədim
mədəniyyət diyarıdır” adlı silsilə əsərləri
olmuşdur.
Rəsmləri dünyanın bir sıra şəhərlərində
nümayiş olunmuşdur.
Görkəmli rəssam “Şərəf”
ordeni ilə
təltif edilmiş, 1963-cü ildə “Azərbaycan
SSR-in Əməkdar incəsənət xadimi”,
1977-ci ildə isə “Azərbaycanın SSR-in
Xalq rəssamı” fəxri adlarına layiq görül-
müşdür.
Şaxtaxtinskaya Elmira 1996-cı il okt-
yabr ayının 15-də Moskvada vəfat etmiş,
Bakıda, Fəxri
Xiyabanda dəfn olunmuş-
dur.
Dostları ilə paylaş: