Microsoft Word Dissertasiya M?h?mm?dli Nicat docx



Yüklə 0,5 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə21/29
tarix02.01.2022
ölçüsü0,5 Mb.
#46508
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   29
mahammadi nicat

Mənfəətdən istifadə olunmasının auditi 

Auditor mənfəətinin təyinatı üzrə istifadə olunmasını Azərbaycan Respublikasının 

Vergi Məcəlləsi, respublika hökümətinin normativ sənədləri, Azərbaycan 

Respublikası Maliyyə Nazirliyi və müəssisənin təsis edici sənədləri əsasında 

aparılır. Müəssisələrdə hesabat dövrünün balans mənfəəti (zərəri) və onun 

istifadəsi balansda ayrıca əks etdirilir. Balansın pasivində alınmış mənfəət və onun 

avans olaraq istifadəsi, bölüşdürülməmiş mənfəət, balansın aktivində isə faktiki 

alınmış zərər göstərilir. Balansın yekununa ancaq hesabat ilinin və keçmiş illərin 

ödənilməmiş zərəri və bölüşdürülməmiş mənfəəti daxil edilir. Bütün bu prosseslər 

Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyinin 2006-ci il 18 aprel tarixli İ-38 

nömrəli əmri ilə təsdiq edilmiş milli hesablar planına əsasən həyata keçirilir. Bu 

maliyyə hesabatının səkkizinci - Mənfəətlər zərərlər bölməsində göstərilir. Həmin 

hesablar planı aşağıdakı cədvəldə göstərilmişdir. 

Maliyyə 


hesabatının 

böməsi 


Maliyyə 

hesabatının 

maddəsi 

Hesabın 


nömrəsi 

Subhesablar  Digər 

subhesablar 

Hesabın adı 

MƏNFƏƏTLƏR (ZƏRƏRLƏR) 



 

80 


 

 

 



Ümumi mənfəət (zərər) 

 

 



801 

 

 



Ümumi mənfəət (zərər) 

 

81 



 

 

 



Asılı 

və 


birgə 

müəssisələrin 

mənfəətlərində 

(zərərlərində) pay 

 

 

811 



 

 

Asılı 



və 

birgə 


müəssisələrin 


 

48 


 

mənfəətlərində 

(zərərlərində) pay 

 

Hesabat  ilinin  mənfəətinın  həmin  il  ərzində  istifadə  olunması  haqqında 



məlumatları ümumiləşdirmək üçün mühasibat uçotu hesablar planında “Mənfəətin 

istifadəsi”  hesabı  nəzərdə  tutulmuşdur.  Hesabat  ilinin  sonunda  illik  mühasibat 

hesabının  tərtib  edilən  dövrdə  bu  hesab  bağlanır.  Yəni  “Mənfəətin  istifadəsi” 

hesabında toplanmış məbləğlər dekabr ayının sonunda həmin hesabın krediti üzrə 

yekun yazılışları aparılmaqla “Mənfəət və zərər” hesabının debetinə silinir. 

Auditor  yoxlama  apararkən  əldə  olunmuş  mənfəətin  istifadəsi  ilə  əlaqədar 

olaraq  Baş  Kitabda,  jurnal-orderlərdə,  digər  mühasibat  uçotu  yazılışlarında  olan 

informasiyaları  araşdırıb,  təhlil  etməklə  yanaşı    “Maliyyə  nəticələri  və  onların 

istifadəsi  haqqında  hesabat”  göstəricilərindən  istifadə  etməlidir.  Xüsusilə  mənfə-

ətdən  büdcəyə  ayırmalardan  sonra  ehtiyat  kapital  və  fondlarına,  yığının  fonduna, 

isıehlak fonduna xeyriyyə  məqsədlərinə və digər məqsədlərə ayırmaların mövcud 

qanunvericiliyə uyğun müəyyən olunmasına diqqət verilməlidir. 

Nəzərə  alınmalıdır  ki,  büdcəyə  vergilərlə  əlaqədar  olan  ödəmələrin  tə’min 

etdikdən  sonra  qalan  mənfəət  məbləğinin,  əgər  təsisedici  sənədlərdə  digər 

ayırmalar nəzərdə tutulmamışsa, müəssisələr mənfəətin istifadə olunması təyinatını 

özləri müəyyən ediriər. 

Hesabat  ilinin  bölüşdürülməmiş  mənfəətinin  məbləği    “Mənfəət  və  zərər” 

hesabı ilə müxbirləşdirilməklə, dekabrın yekun dövrüyyələri ilə “Bölüşdürülməmiş 

mənfəət  (ödənilməmiş  zərər)”  hesabının  kreditinə  sliinir.  Hesabat  ilinin  zərər 

məbləği  “Mənfəət  və  zərər”  hesabı  ilə  müxbirləşdirilməklə,  dekabrın  yekun 

dövrüyyələri ilə “Böiüşdürülmüş mənfəət (ödənilməmiş zərər)” hesabının debetinə 

silinir. 




 

49 


 

Auditor mənfəətin təyinatı üzrə istifadə olunmasının yoxlayarkən müəssisənin 

mənfəətinin  istifadə  olunması,  onun  zərələrinin  bərpa  olunması  mənbələri, 

mənfəətin  istifadəsində  mülkiyyət  sahiblərinin  qərarlarının  olması  və  həmin 

göstəricilərin  mühasibat  uçotu  yazılışlarda  düzgün  əks  olunmasına  da  diqqət 

verilməlidir. 

 

 

 



 

 


Yüklə 0,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   29




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin