məhsulların (işlərin, xidmətlərin) maya dəyəri durur. Təşkil etmə işlərinin
səmərəliliyi maya dəyərinin formalaşması haqqında informasiyalardan daha çox
köməyi ilə müəyyən etmək olar. Kalkulyasiya edilmə ayrı-ayrı növ məhsul (iş,
xidmət) vahidinin maya dəyərinin hesablanması iqtisadi sistemini özündə əks
etdirir. Kalkulyasiya olunma prosesində istehsala olan məsrəflər buraxılan
Kalkulyasiya edilmənin vəzifəsi – məhsul vahidinə düşən yəni satış üçün, eləcə də
daxili istehlak üçün nəzərdə tutulmuş məhsul vahidinə düşən xərcləri müəyyən
etməkdir. Kalkulyasiya edilmənin son nəticəsi kalkulyasiyanın tərtib edilməsidir.
55
Müəssisənin yaxud cavabdehlik (istehsal vahidləri) mərkəzinin qəbul etdiyi
planın yerinə yetirilməsinin qiymətləndirilməsinin əsasında müasir kalkulyasiya
edilmə durur. O, maya dəyəri üzrə plan tapşırıqlarında kənarlaşmanın səbəbinin
təhlili üçün lazımdır. Faktiki kalkulyasiyanın məlumatları maya dəyərinin sonrakı
planlaşdırılması üçün, müasir texnoloji proseslərin seçilməsi, məhsulların
keyfiyyətinin yüksəldilməsi üzrə tədbirlərin aparılması üçün, gələcəkdə
məhsulların, yerinə yetirilən işlərin buraxılışının məqsədəuyğunluğunun proqnozu
üçün istifadə olunur
Beləliklə, hesabat kalkulyasiyalarında maya dəyəri haqqında olan
informasiyalar, istehsalı idarə etməyə və proqnozlaşdırmağa imkan verir. Faktiki
maya dəyəri əmtəənin istehlak dəyəri ilə yanaşı məhsullara (işlərə, xidmətlərə)
satış qiymətinin müəyyən edilməsi üçün baza hesab olunur. Nəhayət kalkulyasiya
edilmə transfer qiymətqoymanın əsasıdır.
Dostları ilə paylaş: