1. İnformasiya təhlükəsizliyi anlayışı və əsasları

təhlükələrin üç əsas növü var: 



 

İnformasiyanın konfidensiallığının pozulmasına yönələn təhlükələr;  



 

İnformasiyanın bütövlüyünün pozulmasına yönələn təhlükələr;  



 

Əlyetənliyin  pozulmasına  yönələn  təhlükələr  (DoS  hücumlar,  Denial  of  Service  - 

xidmətdən imtina).  



 

Konfidensiallıq  informasiyanın  subyektiv  müəyyən  olunan  xassəsidir.  Verilən 

informasiyaya  müraciət  icazəsi  olan  subyektlərin  siyahısına  məhdudiyyət  qoyulmasının 

zəruriliyini  göstərir.  Konfidensiallığın  pozulmasına  yönələn  təhlükələr  məxfi  və  ya  gizli 

informasiyanın  üstünün  açılmasına  yönəlib.  Belə  təhlükələrin  reallaşması  halında 

informasiya ona müraciət icazəsi olmayan şəxslərə məlum olur.  



 

Bütövlük  -  informasiyanın  təhrifsiz  şəkildə  mövcudolma  xassəsidir.  İnformasiyanın 

bütövlüyünün  pozulmasına  yönələn  təhlükələr  onun  dəyişdirilməsinə  və  ya  təhrifinə 

yönəlib  ki,  bunlar  da  onun  keyfiyyətinin  pozulmasına  və  tam  məhvinə  səbəb  ola  bilər. 

İnformasiyanın  bütövlüyü  bədniyyətli  tərəfindən  qəsdən  və  ya  sistemi  əhatə  edən  mühit 

tərəfindən obyektiv təsirlər nəticəsində pozula bilər.  



 

Əlyetənlik – yolverilən vaxt ərzində tələb olunan informasiya xidmətini almaq imkanıdır. 

Həmçinin  əlyetənlik  –  daxil  olan  sorğulara  xidmət  üçün  onlara  müraciət  zəruri  olduqda 

uyğun  xidmətlərin  həmişə  hazır  olmasıdır.  Əlyetənliyin  pozulmasına  yönələn  təhlükələr 

elə şəraitin  yaradılmasına  yönəlib  ki, bu zaman  müəyyən  qəsdli hərəkətlər  ya  sistemin  iş 

qabiliyyətini aşağı salır, ya da sistemin müəyyən resurslarına girişi bağlayır.