D. R. Abdikarimova, G. M. Bekimbetova

Biznes va uning 
tarkibiy qismlari
4.4-rasm. Biznes va uning tarkibiy qismlarining turli bozorlarda 
ishtiroki
1
.
Biznes tovarning barcha belgilariga ega va u fuqarolik-huquqiy 
muomala obyekti bo‘lishi mumkin. Lekin bu alohida turdagi tovar 
hisoblanadi. Va ana shu alohidalikni baholovchi xususiyatlar uni 
1
  Xodiyev  B.Y.,  Berkinov  B.B.,  Kravchenko A.N. Biznes qiymatini baho-
lash.  – T.: «IQTISOD-MOLIYA», 2007. 45-b.

---

85
baholashning tamoyillari, modellari, yondashuvlari va usullarini 
belgilab beradi.
Birinchidan, biznes – bu investitsiya tovari, ya’ni unga kelajakda 
foyda olish maqsadida sarmoya kiritiladi. Xarajatlar va daromadlar 
vaqt bo‘yicha ajratilgan. Bunda kutilayotgan foydaning miqdori 
ma’lum emas, ya’ni ehtimoliy xususiyatga ega, shuning uchun 
sarmoyador  ehtimoliy  muvaffaqiyatsizlik  xatarini  hisobga  olishiga 
to‘g‘ri keladi. Agar bo‘lajak daromadlar ularni olish vaqtini hisobga 
olgan holda investitsiya tovarini xarid qilish xarajatlaridan kam 
bo‘lsa, u investitsiyaviy jozibadorligini yo‘qotadi. Shunday qilib, 
mulkdor oladigan bo‘lajak daromadlarning joriy qiymati xaridor 
tomonidan bozor narxining yuqori chegarasini o‘zida namoyon 
etadi.
Aksiyadorlar
Sarmoya-
dorlar
Davlat
Yetkazib 
beruvchilar
Kreditorlar
Sug‘urta 
kompaniyalari