Ümumi MÜDDƏalar maddə Azərbaycan Respublikasının torpaq qanunvericiliyi

---

Azərbaycan Respublikasinin Torpaq Məcəlləsi 

  

  

I fəsil  

ÜMUMİ MÜDDƏALAR 

Maddə 1. Azərbaycan Respublikasının torpaq qanunvericiliyi 

 

1.  Azərbaycan  Respublikasının  torpaq  qanunvericiliyi  bu  Məcəllədən,  “Torpaq  islahatı 

haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunundan və digər normativ-hüquqi aktlardan ibarətdir. 

 

2. Yerin təkindən, su obyektlərindən, meşədən, bitki və heyvanlar aləmindən, mədəni və təbii 

landşaftlardan, atmosfer havasından istifadə və onların mühafizəsi üzrə münasibətlər Azərbaycan 

Respublik

asının müvafiq qanunvericiliyi ilə tənzimlənir. 

Maddə 2. Azərbaycan Respublikası Torpaq Məcəlləsinin məqsədi 

 

Azərbaycan Respublikasının Torpaq Məcəlləsi Azərbaycan Respublikasında torpaq üzərində 

mülkiyyətin müxtəlif növlərinin tətbiqi əsasında yaranan torpaq münasibətlərinin tənzimlənməsinə, 

torpaq mülkiyyətçiləri, istifadəçiləri və icarəçilərinin torpaqla bağlı vəzifələrinin yerinə yetirilməsinə 

və torpaq üzərində hüquqlarının müdafiəsinə, torpaqlardan səmərəli istifadə və onların mühafizəsi 

üçün şərait yaradılmasına, torpağın münbitliyinin bərpasına və artırılmasına, texnogen çirklənmə 

və  dağılmadan  korlanmış  torpaqların  rekultivasiyasına,  təbii  mühitin  qorunub  saxlanmasına  və 

yaxşılaşdırılmasına yönəlmişdir. 

Maddə 3. Torpaq münasibətləri 

 

1.  Torpaq  münasibətləri  —  dövlət  orqanları,  bələdiyyələr,  hüquqi  və  fiziki  şəxslər  arasında 

torpağa  sahiblik,  torpaqdan  istifadə  və  torpaq  barəsində  sərəncam  vermək  sahəsində,  habelə 

torpaq resurslarından istifadənin dövlət tərəfindən idarəedilməsi sahəsində ictimai münasibətlərdir. 

 

2. Torpaq münasibətlərinin iştirakçıları Azərbaycan Respublikası, dövlət orqanları, bələdiyyələr, 

Azərbaycan  Respublikasının  vətəndaşları  və  hüquqi  şəxsləri,  habelə  əcnəbilər  və  vətəndaşlığı 

olmayan şəxslər, xarici hüquqi şəxslər, beynəlxalq birliklər və təşkilatlar, xarici dövlətlərdir. 

 

3.  Əcnəbilər  və  vətəndaşlığı  olmayan  şəxslər,  xarici  hüquqi  şəxslər,  beynəlxalq  birliklər  və 

təşkilatlar,  habelə  xarici  dövlətlər  torpaq  münasibətlərinin  iştirakçıları  kimi  bu  Məcəllənin  48-ci 

maddəsində nəzərdə tutulmuş məhdudiyyətlərlə çıxış edə bilərlər. 

 

4. Torpaq münasibətlərinin obyekti torpaq sahəsi və onun üzərində hüquqlardan ibarətdir. 

Maddə 4. Torpaq sahəsi 

---

 

1. Torpaq sahəsi — dövlət torpaq kadastrında və torpaq üzərində hüquqların dövlət qeydiyyatı 

sənədlərində,  sərhədləri,  ölçüləri,  coğrafi  mövqeyi,  hüquqi  statusu,  rejimi,  təyinatı  və  digər 

göstəriciləri əks etdirilmiş yer səthinin bir hissəsidir. 

 

2.  Torpaq  sahəsinin  sərhədləri  topoqrafik  planlarda  əks  etdirilir  və  yerə  (naturaya)  keçirilir. 

Torpaq sahəsinin sərhədi yerə (naturaya) keçirildikdən sonra onun ölçüsü müəyyən edilir. 

3. Torpaq sahəsinin hüquqi statusu onun məqsədli təyinatını, torpaq sahəsi üzərində hüququn 

forması (mülkiyyət, istifadə və ya icarə hüququ), habelə torpaq sahəsindən istifadəyə dair müəyyən 

edilmiş yüklənməni (məhdudiyyətləri) əhatə edir. 

 

4. Qanunvericiliklə başqa hallar nəzərdə tutulmamışdırsa, torpaq sahələri və onların üzərində 

hüquqlar, habelə torpaq sahəsi ilə bağlı daşınmaz əmlak (torpaq qatı, sututarlar, meşələr, çoxillik 

əkmələr, tikililər, qurğular və bu kimi digər obyektlər) dövriyyədə ayrılmaz şəkildə iştirak edirlər. 

 

5. Torpaq sahəsi bölünən və bölünməz ola bilər. 

 

Bölünən o torpaq sahələri hesab edilir ki, öz məqsədli və təsərrüfat təyinatına görə ayrı-ayrı 

hissələrə  bölünə  bilər  və  bölgüdən  sonra  bu  hissələrin  hər  biri  müstəqil  torpaq  sahələrinə 

çevrilməklə dövlət qeydiyyatından keçirilə bilər. 

 

Bölünməz o torpaq sahələri hesab edilir ki, onlar öz məqsədli və təsərrüfat təyinatına görə ayrı-

ayrı müstəqil torpaq sahələrinə bölünə bilməzlər. 

 

Torpaqların həddindən artıq bölünməsinin qarşısını almaq məqsədilə dövlət qeydiyyatına alına 

bilən  torpaq  sahəsinin  minimum  həddinin  müəyyən  edilməsi  qaydaları  müvafiq  icra  hakimiyyəti 

orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilir. 

6. Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinə uyğun olaraq torpaq sahəsinə xüsusi vasitələrdən 

istifadə edilmədən yerləşdiyi yerin müəyyən edilməsinə imkan verən ünvan verilir.