Əsgəri salamlaşmalar
17. Bütün hərbi qulluqçular qarşılaşdıqda (bir-birini ötüb keçdikdə) Sıra
nizamnaməsində müəyyən edilmiş qaydada bir-birilə salamlaşmalıdırlar.
Tabelikdə olanlar və rütbəcə kiçiklər salamı birinci verməlidirlər.
18. Hərbi qulluqçular bundan əlavə:
Şəhidlər xiyabanlarına;
Naməlum əsgərin məzarına;
Vətənin azadlığı və müstəqilliyi uğrundakı döyüşlərdə həlak olmuş əsgərlərin
qardaşlıq qəbiristanlığına;
hərbi hissələrin Döyüş Bayraqlarına və həmçinin hərbi gəmiyə gəldiyi və getdiyi
zaman Hərbi Dəniz Bayrağına;
Qoşunların müşayiət etdikləri dəfn mərasimlərinə əsgəri salam verməlidirlər.
19. Hərbi hissələr və bölmələr sırada olarkən komanda üzrə;
Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə, Azərbaycan Respublikası Milli
Məclisinin Sədrinə, Azərbaycan Respublikasının Baş Nazirinə, Azərbaycan
Respublikasının müdafiə nazirinə;
Ordu generallarına, general-polkovniklərə, admirallara, bütün birbaşa rəislərə və
həmçinin hərbi hissədə, bölmədə inspeksiya (yoxlama) aparmağa rəhbərlik etmək üçün
gəlmiş şəxslərə salam verməlidirlər.
Yuxarıda adları çəkilən şəxslərə sırada salam vermək üçün böyük rəis
«FARAĞAT, diqqət SAĞA (SOLA, MƏRKƏZƏ)» komandası verib, onları qarşılamalı
və raport verməlidir.
Məsələn: «Yoldaş general-mayor, 110-cu motoratıcı alay təlimə getmək üçün
düzülmüşdür. Alay komandiri polkovnik Məmmədov».
Hərbi hissə Döyüş Bayrağı ilə düzüldükdə (paradda, sıra baxışında, hərbi and
qəbul edilməsi mərasimində və s.) raportda hərbi hissənin tam adı göstərilməklə layiq
görüldüyü fəxri adları sadalanır.
Hərbi hissə sıra ilə hərəkət etdikdə, rəis raport vermir, yalnız komanda verir.
20. Hərbi hissələr və bölmələr komanda üzrə həmçinin:
Şəhidlər xiyabanlarına;
Naməlum əsgərin məzarına;
Vətənin azadlığı və müstəqilliyi uğrunda döyüşlərdə həlak olmuş əsgərlərin
qardaşlıq qəbiristanlığına;
hərbi hissələrin Döyüş Bayraqlarına, hərbi gəmilərdə isə Hərbi Dəniz Bayrağı
qaldırıldıqda və endirildikdə;
qoşunların müşayiət etdikləri dəfn mərasimlərinə;
bir-birilə qarşılaşdıqda, əsgəri salam verməlidirlər.
21. Sırada dayanan qoşunlar Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə,
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Sədrinə və Azərbaycan Respublikasının Baş
Nazirinə əsgəri salam verdikdə, orkestr «Qarşılama marşı»nı və Azərbaycan
Respublikasının Dövlət Himnini ifa etməlidir.
Hərbi hissələr öz hissə komandirlərindən başlayaraq, yuxarı olan bütün birbaşa
rəislərə və həmçinin inspeksiya (yoxlama) aparmağa rəhbərlik üçün təyin edilmiş
şəxslərə salam verərkən orkestr «Qarşılama marşı»nı ifa etməlidir.
22. Məşğələdə və məşğələdənkənar vaxtlarda sıra düzülüşündə olmayan hərbi
hissələr və bölmələr «FARAĞAT» və ya «QALX, FARAĞAT» komandası üzrə əsgəri
salam verməlidirlər.
Qərargahlarda və idarələrdə komanda üzrə əsgəri salam yalnız birbaşa rəislərə və
inspeksiya (yoxlama) aparmağa rəhbərlik üçün təyin edilmiş şəxslərə verilməlidir.
Sıradankənar məşğələlərdə və həmçinin zabitlərin, generalların və admiralların
müşavirəsində komandirləri (rəisləri) qarşılamaq üçün «YOLDAŞ ZABİTLƏR»
komandası verilməlidir. «FARAĞAT» və «YOLDAŞ ZABİTLƏR» komandasını iştirak
edən komandirlərin (rəislərin) ən böyüyü və ya gələn komandiri (rəisi) birinci görən
hərbi qulluqçu verməlidir. Bu komanda üzrə iştirak edənlərin hamısı gələn komandirə
(rəisə) tərəf dönüb «FARAĞAT» vəziyyəti alır, baş geyimində olan zabitlər, gizirlər və
miçmanlar isə əllərini baş geyimlərinə yapışdırırlar.
İştirak edən komandirlərin (rəislərin) böyüyü gələnə yaxınlaşıb ona raport
verməlidir.
Gələn komandir (rəis) raportu qəbul edərək, «AZAD» və ya «YOLDAŞ
ZABİTLƏR» komandasını verir. Raport verən bu komandanı təkrar edir, sonra isə
iştirak edənlərin hamısı «azad» vəziyyəti alır. Baş geyimində olan zabitlər, gizirlər və
miçmanlar əllərini aşağı salmalı və bundan sonra gələn komandirin (rəisin) göstərişinə
əməl etməlidirlər.
23. «FARAĞAT» komandası komandirin (rəisin) hərbi hissəyə və ya bölməyə hər
gəlişində, raport isə yalnız onun həmin gün hərbi hissəyə və ya bölməyə ilk gəlişində
verilir.
Böyük komandirin (rəisin) yanında olan kiçik komandirə hərbi hissənin
(bölmənin) salam verməsi üçün hərbi hissəyə (bölməyə) komanda və kiçik komandirə
raport verilmir.
Sinifdə məşğələ aparan zaman «FARAĞAT», yaxud «YOLDAŞ ZABİTLƏR»
komandası hər məşğələnin əvvəlində və sonunda verilir.
Komandirə, rəisə raport verərkən «FARAĞAT» komandası o zaman verilir ki,
orada başqa hərbi qulluqçular da olsunlar.
Hərbi qulluqçular olmayanda komandirə (rəisə) yalnız raport verilir.
24. Azərbaycan Respublikasının və başqa ölkələrin Dövlət Himnləri ifa ediləndə
sıradakı hərbi qulluqçular komanda verilməmiş «farağat» vəziyyətini alır, taqım
komandirləri və onlardan yuxarı bütün bölmələrin komandirləri əllərini baş
geyimlərinə yapışdırırlar.
Sırada olmayan hərbi qulluqçular himn ifa ediləndə «farağat» vəziyyətini alır, baş
geyimində olanlar isə əllərini baş geyimlərinə yapışdırırlar.
25. Hərbi hissələrə aşağıdakı hallarda salamlaşma üçün komanda verilmir:
hərbi hissələrdə və bölmələrdə həyəcan və ya toplanış elan edildikdə;
marşda hərəkət və istirahət vaxtı, həmçinin bütün taktiki məşğələlərdə və
təlimlərdə;
komanda məntəqələrində, rabitə qovşaqlarında və döyüş növbətçiliyində;
atəş xəttində və atəş mövqeyində atış vaxtı;
təyyarə meydanlarında uçuş vaxtı;
təsərrüfat işləri və ya təlim məqsədli işlər və həmçinin emalatxanalarda,
parklarda, anqarlarda, laboratoriyalarda xüsusi məşğələlər və işlər aparılan vaxtlarda;
idman yarışları və oyunları vaxtı;
yemək vaxtı, «Yat» və «Qalx» siqnalları arasındakı vaxtda:
xəstələr olan otaqlarda.
Yuxarıda adları çəkilən hallarda rəis və ya böyük gələn rəisə yalnız raport
verilməlidir.
Məsələn: «Yoldaş mayor, 1-ci motoatıcı bölük tədris atışlarının təmrinini yerinə
yetirir. Bölük komandiri kapitan Hüseynov».
Dəfn mərasimlərində iştirak edən hərbi hissələr və bölmələr əsgəri qaydada
salamlaşmırlar.
26. Hər bir hərbi qulluqçuya rəis və ya böyük müraciət etdikdə hərbi qulluqçu
(xəstələrdən başqa) «farağat» vəziyyəti alıb, vəzifəsini, hərbi rütbəsini və soyadını
bildirməlidir.
27. Təntənəli iclaslarda, konfranslarda və həmçinin konsert, tamaşa və kinoda
əsgəri qaydada salamlaşmaq üçün komanda və komandirə raport verilmir.
Şəxsi heyətin ümumi iclaslarında salamlaşmaq üçün «Farağat» komandası və
komandirə (rəisə) raport verilir.
Məsələn: «Yoldaş polkovnik-leytenant, taborun şəxsi heyəti ümumi iclasa
toplanıb. Taborun qərargah rəisi mayor Salahov».
28. Rəisin və ya böyüyün salamına («Salam, yoldaşlar») sırada və ya sıradan
kənarda olan bütün hərbi qulluqçular «Salam» cavabı verməlidirlər. Rəis və ya böyük
xudahafizləşəndə («Xudahafiz, yoldaşlar») hərbi qulluqçular «Xudahafiz» cavabı
verilməlidirlər, cavabın sonuna «Yoldaş» və onun hərbi rütbəsini əlavə etməlidirlər.
Qoşun növünün və ya xidmətin adı əlavə edilmir.
Məsələn:
çavuşlara və baş çavuşlara, gizirlərə və miçmanlara cavab verildikdə — «Salam,
yoldaş çavuş», «Xudahafiz, yoldaş baş çavuş», «Salam, yoldaş miçman», «Xudahafiz,
yoldaş gizir» və s.;
zabitlərə cavab verildikdə — «Salam, yoldaş kapitan», «Xudahafiz, yoldaş
kapitan-leytenant» və s.;
generallara və admirallara cavab verildikdə — «Salam, yoldaş general-mayor»,
«Xudahafiz, yoldaş kontr-admiral» və s.
29. Əgər komandir (rəis) hərbi qulluqçunu xidmətə görə təbrik və ya ona təşəkkür
edirsə, hərbi qulluqçu komandirə (rəisə) «Azərbaycan Respublikasına xidmət edirəm»
cavabını verməlidir.
Əgər komandir (rəis) hərbi hissəni (bölməni) təbrik edirsə, onda hərbi hissə
(bölmə) üç dəfə sürəkli «Ura», əgər komandir (rəis) hərbi hissəyə (bölməyə) təşəkkür
elan edirsə, onda hərbi hissə (bölmə) «Azərbaycan Respublikasına xidmət edirik»
cavabını verməlidir.
Dostları ilə paylaş: |