K. Bünyadzadə
Yüklə 1,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2
Eyni bir hüzün, kədər Ülvinin də şeirlərinə sirayət edib: Ülviyəm, özümə yuva hördüm ki, Bəxtimlə yaşayım axıra təki. Səbəbin bilmədim, amma gördüm ki, Bir uşaq səsiylə hönkürür bəxtim. 3 1 Бцнйадзадя Ц. Ады чяк. ясяр, с.10. 2 Лермонтов М.Й. Ады чяк. ясяр, 1984, с. 3. 3 Бцнйадзадя Ц. Ады чяк. ясяр, с. 10. - 35 - Bu şeirlərdəki pessimist notlar bəzən gəncin öz erkən ölümünü xəbər verməsi kimi də yozulur. Mübahisə etmirik. Tənhalığın yaratdığı hisslərdən biri də ölümdür. Ölüm duy- ğusu hər kəsdə bir üşənti yaradır. Lakin nəzərə almaq lazımdır ki, bu gənclər öz ruhları ilə həmişə ölüm deyilən bir keçidin həmən yanında olurlar, ölümü hər an görürlər, hər yaratdıqları ilə ölüb dirilirlər. Cismani ölüm onlar üçün nədir ki! S.Xəlilov yazır: «Şair üçün bir böyük yol var: son məqsədə, ideala aparan yol! Bu uzaq yolun yolçusu üçün ölüm sanki bir məqam, məntəqədir. Burda bir anlıq dayanıb yenidən yola çıxırlar, ta əbədiyyətə qədər!» 1 Bayron deyir: Mən hədər yaşamadım! Ola bilsin çətinliklər tufanında, Mübarizədə sınmışam, tez sönərəm. Ancaq içimdə nə isə var ki, ölməz, Nə ölüm, nə zamanın gedişi, Nə düşmənin böhtanı məhv etməz. 2 Bəli, söhbət məhz cismani ölümdən düşəndə onlar riş- xənd edir, onun gücsüzlüyünə gülürlər. Bu gülüş özlərinin ölümdən güclü olduqlarını görməkləri zaman yaranır və haqlı gülüşdür. Məsələn, Kyerkeqor «Qorxu anlamı» əsərini özünün «yelbeyin əsərləri» sırasına daxil edirdi. 3 Yaxud Ülvi yazır: Mən qorxmuram uzaq yola çıxmaqdan, 1 Хялилов С. Цлви щисслярдян шящидлик зирвясиня // Халг гязети, 20 йанвар 2009-жу ил. 2 Байрон Ж.Г. Ады чяк. ясяр, с. 101. 3 Кйеркегор С. Ады чяк. ясяр, с. 8. -36 - Bu yolun acısından, ağrısından, «Ölüm» adlı yuxusundan mən qorxmuram. 1 Bayaq qeyd etdiyim kimi, bu qorxu şəxsi məhvindən yaranan qorxu deyil, daha yüksək, düşündürücü bir qorxu- dur. Çiyinlərindəki yüklə və ya içlərində alışıb yanan odla yaşadığı cəmiyyətin tələbləri bir-birinə zidd gəldikcə gəncin qorxusu da artır: bu yükü çəkə bilməmək qorxusu, ona verilən məsuliyyəti doğrulda bilməmək qorxusu. Kyerkeqor belə hesab edir ki, «narahatlıq – həyata, bizim şəxsi gerçəkliyimizə həqiqi münasibətdir və … bu, xristian üçün çox ciddi şeydir… 2 Gənclik ömrün elə bir çağıdır ki, o, mum kimi öz döv- rünün «formasını» alır. Uşaq bir süngər kimi gördüklərini, eşitdiklərini içinə çəkir, gələcəkdə qurulacaq binanın özülünü hazırlayır. Artıq kamillik çağına çatmış bir insan müşahidəçi, hətta istiqamətverici ola bilər. Gənc isə ilk növbədə güzgü kimi üzərinə düşən işığı əks etdirir. Yalnız sonradan, buna təfəkkürü çatarsa, həmin hadisəni təhlil edir, mənfi və müsbət tərəflərini dəyərləndirir. Təsadüfi deyil ki, cəmiyyətin hansı istiqamətdə inkişaf etdiyini gənclərin əxlaqından, təfəkkür tərzindən bilmək mümkündür. Təbii ki, ilahi missiya daşıyıcısı olan gənclər də cəmiy- yətdə gedən proseslərə reaksiya verirlər. Lakin burada fərqli bir reaksiya müzakirə mövzusudur. Gənc ruhuna, daşıdığı əmanətinə yad olan bu təzyiqlər altında nəinki «formasını dəyişmir», buqələmun kimi rəngdən rəngə düşmür, əksinə onlarla mübarizəyə qalxır. Şellinq yazır: «Hər varlıq yalnız 1 Yüklə 1,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|