Dezinfeksiya xəstəlik törədən mikrobların məhv edilməsinə deyilir. Dezinfeksiya məqsədilə
xlorlu əhəng, xloramin, dixloramin, fenol və digər maddələrdən istifadə edirlər. Həmçinin bu məqsədlə
qaynatmadan, yandırmadan və buxardan da istifadə etmək olar.
Dezinseksiya – xəstəlik törədən həşəratların məhv edilməsinə deyilir. Xəstəlik törədicilərini
yayan həşəratları məhv etmək üçün heksaxloran, xlorofos və s. preparatlar işlədilir.
Deratizasiya – xəstəlik yayan gəmiricilərin məhv edilməsinə deyilir. Gəmiriciləri öldürmək
üçün mexaniki (tələ qurmaq) və kimyəvi üsullardan məs. sink fosfid, natrium flor və s. preparatlardan
və ultrasəsdən çox effektiv itifadə olunur.
Observasiya – inkubasiya dövrü uzun sürən, az qorxulu yoluxucu xəstəliklər yayılmış
ocaqlarda axrıncı xəstənin təcridindən və dezinfeksiyasından sonra aparılan tədbirlərdir. Buna aiddir:
1. Yoluxucu xəstələrin axtarılması və təcridi;
2. Yoluxmuş xəstələrin təxliyyəsi və onlara tibbi yardımın göstərilməsi;
3. Yoluxmuş ərazidə sorğunun aparılması, onlarla təmasda olmuş şəxslərin və xəstələrin təyin
olunması;
4. Profilaktik tədbirlərin təcili aparılması;
5. Tibbi müəssisələrdə epidemiya əleyhinə tədbilərin aparılması;
6. Tam dezinfeksiyanın və sanitar təmizlənmənin aparılması.
Karantin kütləvi yayılan, qısa müddətdə ağırlaşmalar verən ağır yoluxucu xəstəliklər olan
ərazidə aparılır:
1. Yoluxucu xəstəliklər olan rayonda xüsusi rejimin təyin olunması;
2. İcazəsiz həmin əraziyə giriş və çıxışın qadağan olunması;
3. Su mənbələrinin, qidanın həmin ərazidə xüsusi qorunması;
4. Dəmiryol, dəniz və təyyarə limanlarında sanitar – buraxılış məntəqələrinin yaradılması, ocağın
maddi – texniki təminatının qəbul-ötürücü məntəqə vasitəsi ilə həyata keçirilməsi;
5. Su mənbələri, ərzaq ehtiyyatları, yoluxucu xəstəliklər xəstəxanası və dövlət müəssisələrinin
mühafizəsi məqsədi ilə komendant xidmətinin təşkil olunması;
6. Əyləncə və kütləvi tədbirlərin keçirilməsinin qadağan olunması.
Bunlardan əlavə əhalinin qismən və tam sanitariya təmizlənməsi aparılır.
