Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 10 | 2021 ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 DOI: 10.24412/2181-1385-2021-10-150-154 Google Scholar Scientific Library of Uzbekistan Academic Research, Uzbekistan 153 www.ares.uz Nostandart muammoning yechimi yangi ulanishlarni ochishdan yoki
yaratishdan iborat bo'lib, bu kerakli narsalarni olish imkonini beradigan ob'ektlarning
xususiyatlarini o'zgartiradi. Bu turdagi masalada izlanayotgan mavhumlikni topishga
imkon beradigan gipotezani ilgari ishlatilmagan bo'lajak harakatlar uchun indikativ
asosda mustaqil qurishni nazarda tutadi.
Boshlang'ich maktabni tugatgandan so'ng, umuman olganda, gipotezalarning
asosliligi, samaradorligi, o'ziga xosligi va algoritmga asoslangan masalalarni hal
qilishda ularning miqdoriy ko'rsatkichlarining oshishi kuzatiladi.
Kichik maktab o'quvchilari tomonidan algoritmik retseptlar asosida tuzilgan
muammolarni hal qilishda, birinchi sinf o'quvchilaridan farqli o'laroq, tadqiqotda
ishlatilgan barcha ko'rsatkichlar bahosiga ko'ra, uchinchi sinf o'quvchilari tomonidan
ilgari surilgan gipotezalarning sifatli o'sishi qayd etilgan.
Ma’lumki, algoritmga asoslangan topshiriqlarni taqdim etayotganda, maktab
o'quvchilari, asosan, yechim haqida bitta fikrni shakllantiradilar, rejalashtirilgan
"qadamlarni" to'liq asoslashda qiyinchiliklarga duch keladilar. Gipotezalarni tuzish
jarayoniga ushbu turdagi masalaning predmetli mazmuni ta'sir ko'rsatishi aniqlandi.
O'quvchilarning matematikadan masalalarni hal qilishda ilgari surgan gipotezalarini,
tabiiy fanlar muammosini hal qilish haqidagi taxminlardan farqli o'laroq, ular
qidirayotganini topish uchun ancha oqilona va samaraliroq baholash mumkin.
Ma'lum bo'lishicha, evristik muammolarni hal qilish jarayonida kichik maktab
o'quvchilari tomonidan ilgari surilgan gipotezalar yechimi uchun o'ziga xos
yondashuv talab etiladi.
Gipotetik rivojlanish darajasining muammoni hal qiladigan sub'ektning yoshiga
bog'liqligi aniqlanadi. Uchinchi sinf o'quvchilaridan ko'ra, birinchi sinf o'quvchilari
ilgari surilgan gipotezalarni, mulohazalarni asoslab, yechim usuli haqidagi bir qancha
taxminlarni, shu jumladan tipik bo'lmaganlarni diqqat bilan ishlab chiqishni xarakterli
deb bilishadi. Umuman olganda, har xil darajadagi standartlashtirish masalalarini hal
qilish jarayonida faraziy rivojlanish darajasi yoshga qarab oshadi. O'qishning
uchinchi yiliga kelib, o'quvchilarning gipotezani ilgari surishdagi aqliy faolligi,
birinchi sinf o'quvchilariga qaraganda, ko'proq asosli, xarakterli yechimni faol
qidirish bilan xarakterlanadi. [5].
Tadqiqotlarimizda
genderning
gipotetik rivojlanish darajasiga
ta'sirini
o'rganishga murojaat qilib, o'g'il va qiz bolalar o'rtasida gipotezaning namoyon
bo'lishida sezilarli farq yo'qligini ko'rsatdi.