B. X. Azizkulov, B. K. Janzakov iqtisodiy siyosatga kirish samarqand

Mulkchilik munosabatlari -bu mulk ob‘ektini o‘zlashtirish bo‘yicha mulk 
sub‘ektlari o‘rtasidagi iqtisodiy munosabatdir. Bu qoidani quyidagi tasvir orqali 
ifodalash mumkin: 
 
4.1-Chizma. Mulkchilik munosabatlari o‟zaro bog‟liqligi
Mulkchilik huquqlari esa mulk sub‘ektining mulk ob‘ektiga nisbatan 
munosabatidir, ya‘ni undan foydalanish va nazorat qilish yuzasidan kelib 
chiquvchi huquqlar majmuidir: 
4.2-Chizma. Mulkchilik huquqining o‟zaro bog‟liqligi
Mulk sub‘ektlari ko‘p darajali bo‘lib, shu sub‘ektlardan birontasi o‘zini 
mulk egasi sifatida yuzaga chiqara olmasa, unda mulkchilik munosabatlari rasmiy 
va yuzaki tus oladi . 
Jamiyat rivojining hozirgi bosqichida mulkchilik munosabatlari o‘z ichiga 
davlat mulkini, ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish va matlubot sohalaridagi jamoa 
mulkining xilma-xil turlarini, ijtimoiy tashkilotlar mulkini, uy xo‘jaligi va shaxsiy 
tomorqa xo‘jaligi hamda yakka tartibdagi mehnat faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan 
mehnatkashlarning shaxsiy mulkini, tashqi iqtisodiy munosabatlar soqasidagi 
aralash mulk shakllarini va xususiy mulklarni qamrab oladi.Shu sababli 
«O‘zbekiston Respublikasining mulkchilik to‘g‘risida»gi qonunida turli-tuman 
mulklar quyidagi mulk shakllariga guruhlanadi: davlat mulki, jamoa mulki, 
xususiy mulk, shaxsiy mulk, aralash mulk (4.3-chizma). 

---

36 
4.3-chizma. Mulkchilik shakllarining tasniflanishi
Mulkchilik turli shakllarining mavjud bo‘lishi va ularning iqtisodiy mezoni, 
avvalo, ishlab chiqaruvchi kuchlarning rivojlanishi va ishlab chiqarishning 
umumlashuvi darajasi bilan bog‘liq. Shu bilan birga, mulkchilik shakllari ishlab 
chiqaruvchi kuchlarning holati, ijtimoiy mehnat taqsimoti va tashkiliy-iqtisodiy 
munosabatlarining yetuklik darajasi bilan mos kelishi zarur.Davlat mulki - egalik