Vetinariya 2016. pmd
Yüklə 1,33 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Operatsiya xonasi, bog‘lov xonasi, stanoklarning tuzilishi va jihozlanishi, hayvonlarni operatsiyaga tayyorlash
|
Aseptika – yaralarni davolashda ishlatiladigan hamma asbob-
larni fizik omillar ta’sirida zararlantirish. Bunda asbob-anjomlar qaynatiladi yoki bug‘ bosimi ostida avtoklavda qizdiriladi. Hozirgi kunda aseptika tushunchasini antiseptikadan ajratib bo‘lmaydi. Ular bir-birlarini to‘ldirib, jarrohlik sohasida bir butun aseptik-antiseptik kompleksni tashkil etadi. Veterinariya sohasida aseptik-antiseptik tadbirlar kompleksiga quyidagilar kiradi: 1) jarrohlik xonasini yaraga tushishi mumkin bo‘lgan mikroblardan zararsizlantirish; 2) jarroh qo‘llarini opera- tsiyaga tayyorlash; 3) hayvonlarni hamda operatsiya qilinadigan maydonni tayyorlash; 4) asboblarni sterilizatsiya qilish; 5) bog‘lov materiallari bilan xirurgik kiyimlarni sterilizatsiya qilish; 6) yara- larni tikish uchun ishlatiladigan materiallarni sterilizatsiya qilish; 11 7) qo‘l- qopni sterilizatsiya qilish; 8) operatsiyada paydo bo‘lgan yarani yiringlab, zo‘rayishidan saqlaydigan boshqa qo‘shimcha profilaktik tadbirlar (antibiotiklardan foydalanish). Operatsiya xonasi, bog‘lov xonasi, stanoklarning tuzilishi va jihozlanishi, hayvonlarni operatsiyaga tayyorlash Jarrohlik amaliyotida ko‘pgina jarrohlik asboblari qo‘llaniladi. Jarrohlik asboblarini ishlatishda quyidagi umumiy qoidalar mavjud: 1. Barcha operatsiyalarni bajarishda faqat ishga yaroqlilarini qo‘llash. 2. Har bir asbob faqat o‘z ko‘rsatmasi bo‘yicha qo‘llanilishi. Xirurgik asboblar operatsiya o‘tkazish vaqtida infeksiya manbai bo‘lishi mumkin. Operatsiya natijalari yaxshi bo‘lishi uchun asbob- larni operatsiyadan oldin va operatsiyadan keyin sterilizatsiya qilish zarur. Asboblar sterilizatsiyasi asosan, ikki xil usulda o‘tkaziladi. Issiq usul – bu yuqori darajali harorat ta’sirida asboblar yuzasi- dagi mavjud mikroblarni yo‘qotish. Bu usul quyidagilarga bo‘li- nadi: qaynatish, olovda kuydirish (flambatsiyalash) – issiq havoni qo‘llash (oxirgi paytlarda avtoklav yordamida amalga oshiriladi). Veterinariya sohasida qaynatish keng tarqalgan usul bo‘lib hisoblanadi. Asboblarni qaynatish uchun sterilizator (qaynatgich) dan yoki biror bir emallangan qopqoqli idishdan foydalanish mumkin. Sterilizator ikki xil bo‘ladi: oddiy va elektrli. Ular metall- dan yasalgan qopqoqli idish va unga quyiladigan to‘r plastinadan iborat bo‘ladi. Qaynatishdan oldin barcha operatsiyaga kerakli asboblarning ishga yaroqliligi tekshiriladi, yangilaridan surtmasi artiladi. Murakkab asboblar qismlarga ajratiladi, ignalar mandren bilan tozalanadi, asboblar dokaga o‘raladi. Qaynatish usuli birinchi marta 1988-yilda Davidson va Kummar tomonidan tavsiya etilgan. Ular asboblarni oddiy suvda 5–10 minut davomida qaynatganlar. Sterilizatorga yetarli miqdorda suv yoki eritma quyiladi, suv asboblar yuzasidan 1–2 sm yuqoriroq ko‘tarilishi kerak. Chunki Xoxrakov ma’lumotlariga ko‘ra suvga botmagan asboblarga namlik, kislorod, askorbin kislota ta’sir etib 12 ularning zanglashini tezlashtiradi. Shprislarni qismlarga ajratib distillangan suvda qaynatish lozim. Ularni ishqorli eritmalarda qaynatish mumkin emas, chunki ular shprisning shisha devorida qolib mahalliy og‘riqsizlantiruvchi moddalarning parchalanishiga olib keladi. Rezinali asboblar distillangan suvda dokaga o‘ralgan holda qaynatiladi. Kuydirish usuli – bu usul tezkorlik bilan bajarilayotgan operatsiyalarda qo‘llanilishi mumkin. Buning uchun asboblar emallangan idishga solinadi, ustidan 96 o li spirt quyib yoqiladi, biroz sovugandan keyin ularni ishlatish mumkin. Olov ta’sirida mikroblar tez nobud bo‘ladi, lekin bir necha marta bu usul qo‘llanilgandan so‘ng asboblar xiralashib ishdan chiqadi. Bundan tashqari bu usul xavfli, chunki qizib turgan asboblar xirurgning qo‘lini kuydirishi mumkin. Issiq havo yordamida sterilizatsiya qilish – buning uchun asboblar quritgich shkafga qo‘yiladi va 150–160° haroratda 20–30 minut davomida sterilizatsiya qilinadi. Avtoklav usuli – uni bir joyda ishlatish mumkin. Buning uchun xirurgik asboblar bokslarga ishlatilish guruhlariga qarab solinadi va atmosfera bosimida 40 minut davomida avtoklavda sterilizatsiya qilinadi. Yüklə 1,33 Mb. Dostları ilə paylaş:
|