HARAKAT TIPLARI. Fanda ob‟ektiv borliq narsalari
va hodisalari harakatining ikki
asosiy tipi: progress va regress farqlanadi.
Orqaga qaytmaslik va muayyan yo„nalishga egalik xos bo„lgan
mazkur harakat tipi
rivojlanish deb ataladi. Bunda narsa yoki hodisa strukturasining murakkablashuvi, ular tashkil
2
Aristotel Organon. –M.: 1990. –S. 159
3
Qarang: Forobiy G‟G‟ Falsafa qomusiy lug„at. –T.: Sharq, 2005. -B.431
4
Qarang Ibn Sino G‟G‟ Falsafa qomusiy lug„at. –T.: Sharq. 2005. -B.140
topish darajasining yuksalishi yuz berishi mumkin bo„lib,
bu odatda taraqqiyot (progress)
sifatida tavsiflanadi.
Agar harakat teskari yo„nalishda – barkamolroq va rivojlanganroq
shakllardan uncha
rivojlanmagan shakllarga, murakkabdan oddiyga qarab yuz berayotgan bo„lsa, bu holda
regress
to„g„risida so„z yuritish odat tusini olgan. Ammo progress va regressning ko„rsatilgan
xususiyatlarini mutlaqlashtirish yaramasligini e‟tiborga olish lozim. Masalan, boshqaruv apparati
tuzilmasining murakkablashuvi va byurokratiyaning o„sishi
doim ham progressni
anglatavermaydi, nisbatan soddaroq va ayni vaqtda samaraliroq
va ishonchliroq mashinalar,
asboblar va mexanizmlar yaratilishining regressga hech qanday aloqasi bo„lmaydi va ko„proq
buning aksidan dalolat beradi.
Xulosa. Borliq
bizning mavjudligimiz asosi, notirik, tirik tabiatning yashash usulidir.
Borliq yo'qdan bor bo'lmaydi bordan yo'q bo'lmaydi. Dunyodagi
barcha narsalar biri
ikkinchisining mavjudligini taqozo qiladi.
