S S a a l l i i d d ə ə Ş Ş ə ə r r i i f f o o v v a a 16
kommunikativ funksiyasını aid edir, hansı ki, janr anlayışı
və ədəbi ənənə əlaməti ilə bağlıdır, oxucunu müəyyən
edilmiş təxəyyülə yönəldir
9
.
Postmodern romanda fəal janr qarışığı «janr saflığı»
problemini kəskinləşdirir. Qeyd etmək lazımdır ki, müasir
ədəbiyyatda «janr saflığı» kimi səciyyələndirilən irihəcmli
nəsr nümunələri yoxdur. Müasir ədəbiyyatın xüsusiyyətlə-
ri, çoxvəznli bədii şüur saflaşdırılmış kommunikativ şab-
lonlar üçün, yəni «saf» janr konstruksiyaları üçün şərait
yaratmır.
Yarandığı vaxtdan roman sintetik janr kimi təqdim
olunur. Roman janrının sonrakı inkişafı romanın tipoloji
müxtəlifliyinin davamlı artımının genişlənməsi ilə xarakte-
rizə edilir (ilk növbədə, başqa janrların qarışıqlığı hesabı-
na). Qeyd etmək lazımdır ki, «saf» şəkildə roman mövcud
deyil, müxtəlif janr elementlərinin daxil edilməsi ilə səciy-
yələnir. Sintetizm ümumilikdə sənətə xasdır. Lakin roma-
nın janr məzmununun universallığı və çox səviyyəli se-
mantik nüvəsi onu daha həssas olan digər janrların ele-
mentlərini qəbul edilməsini daha həssas edir.
Müəllifin janrlar və onların əlamətlərinə müraciət et-
məsi tamamilə əsassız fakt deyil: müəllif düşüncəsinin
məzmunu və bədii idrakın metodu müəllifi bu və ya digər
janrın istifadə edilməsinə təhrik edir. Yazıçı romanda öz
təsvir problemini qoyur, bu problemləri açmaq üçün müx-
təlif bədii üsullardan istifadə edir. Yeni bədii üsulların ax-
tarışı janr qarışıqlığına gətirib çıxarır. Əksər hallarda isti-
fadə edilən üsullar digər janrlarda öz əksini tapmışdır.
9
См.: Чернец Л.В. Литературные жанры. Проблемы типологии и
поэтики. – М.,1982.
