Ushbu yangi nashr, sizning yordamingiz bilan yanada foydal

20
ga tibbiyot xodimining asosiy burchi o’z bilimini boshqalar bilan baham 
ko’rish ekani aytib o’tilgan.
Bilimlarni sahiylik bilan baham ko’rish va davolashning zamonaviy 
va an’anaviy yo’llaridan eng yaxshilarini ishlatishni o’rganish orqali, har 
bir joydagi odamlar o’z sog’liqlari va bir birlarini rahmliroq va aqlliroq par-
varishlash yo’llarini yaratishiga umid qilamiz.
Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013
21
Aziz Kitobxonlar!
Qo’lingizdagi “Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasining” yangi 
nashri yangi ma’lumot bilan to’ldirilib eski ma’lumot esa oxirgi ilmiy yu-
tuqlarga asoslangan ma’lumot bilan yangilandi. Yangi nashrni yaratishda 
sog’liqni saqlash sohasida ishlab kelayotgan dunyoning ko’pgina mutax-
assislari o’z maslahatlarini va takliflarini ayamadilar. 
Kitobni yangi ma’lumot bilan to’ldirganda, uning bet raqamlarini 
o’zgartirmaslikka harakat qilindi, ya’ni kitobning asosiy qismidagi ma’lu-
mot qaysi betda bo’lgan bo’lsa, o’sha betda qoldi. (“Tibbiyot xodimi 
uchun qo’llanma” kitobi ham shular jumlasidandir).
Kitob oxiridagi “Qo’shimcha Ma’lumot” bo’limida (399 bet) 
ko’payib borayotgan yoki odam sog’lig’iga xavfli bo’lgan muammolar haqi-
da ma’lumot keltirilgan. Masalan, OITS, tanosil a’zolaridagi yaralar, leysh-
maniyoz, abortning asoratlari va ko’pgina boshqa muammolar. Undan 
tashkari, qon bosimini o’lchash, pestitsidlar bilan zaharlanish, giyoxvan-
dlik, muddatidan oldin va vazni oz bo’lib tug’ilgan bolalarga e’tibor berish 
kabi mavzular tilga olingan. 
Tibbiyot sohasiga taaluqli ma’lumot va fikrlar doim o’zgaruvchan 
bo’lgani sababli, kitobning deyarli har yerida yangi ma’lumotni ko’rish 
mumkin. Quyida keltirilgan misollar shular jumlasidandir:
• 
 To’gri ovqatlanish bo’limi bir oz o’zgardi. Masalan, mutaxassislar 
ilgari onalarga bolalarni proteinga boy oziq-ovqat bilan boqishni 
tavsiya qilar edilar. Lekin hozirda, ovqatga to’ymaydigan bolalarn-
ing ko’pchiligi ko’proq quvvat beruvchi oziq-ovqatlarga muhtoj 
ekani ma’lum bo’lgan. Quvvatga boy arzon oziq-ovqatlar ichiga 
avvalam bor don mahsulotlari kiradi. Agar bola bu mahsulotlarni 
yetarlicha iste’mol qilsa, shunda uning tanasi protein bilan yetar-
licha ta’minlanadi. Hozirgi vaqtda, “oziq-ovqatlarning 4 guruhi” 
tuzumining o’rniga, quvvatga ega ovqatlarning izlanishiga ko’p 
diqqat e’tibor qaratilmoqda. (11 Bobga qarang).