Elnur İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 8 Respublikanın ali tədris ocaqlarında, elmi-tədqiqat institutlarında,
istehsalat mü
əssisələrində Fanerozoyun bütün bölmələri üzrə
yüks
ək hazırlıqlı paleontoloqlar, stratiqraflar fəaliyyət göstərirlər:
ak. A.
Əlizadə, T. A. Həsənov, R. Q. Babayev, M. Ə. Bağmanov,
A. B. M
əmmədov, Ş. Ə. Babayev, Q. A. Əliyev, A. D. Babazadə
v
ə b.
Geomorfologiya. Qafqazarxasının şərq hissəsində yerləşən
Az
ərbaycanın relyefi 28 m.-dən (Xəzəryanı düzənlik), 4480 m.
yüks
əklik (Böyük Qafqaz sıra dağları) arasında kəsgin dəyişir. Bu
da öz növb
əsində iqlim və landşaft qurşaqlarının müxtəlifliyinə
g
ətirib çıxarır. Oroqrafik baxımdan dağlıq (Böyük və Kiçik
Qafqaz, Talış) və düzənlik (Gəncə-Qazax, Qarabağ-Mil)
relyefl
ərə malikdir. Böyük Qafqazın ən yüksək zirvəsi Məlkamud
v
ə Tfan dağları arasında yerləşən Bazardüzüdür ki, hündürlüyü
4466 m.-dir.
Böyük Qafqaz dağları cənub-şərqə doğru tədricən
alçalaraq, Beşbarmaq dağında hündürlüyü 500 m.-ə enir. Kiçik
Qafqazın relyefində üstün yüksəkliklərə Şahdağ, Murovdağ,
Qarabağ və Daralagöz sıra dağları malikdirlər. Yüksək dağlardan
Qaraarxaç (3062 m.
), Nialdağ (3337 m.), Gəmiş (3724 m.),
Murov (3341 m.), K
əpəz (3065 m.) və b. göstərmək olar. Kiçik
Qafqazda Qarabağ sıra dağları mürəkkəb oroqrafik vahid təşkil
edir.
Ən yüksək zirvəsi Böyük Kirs dağıdır (2725 m.). Zəngəzur
sıra dağları Naxçıvandan şimal-şərq istiqamətində uzanır.
Z
əngəzur və Daralagöz sıra dağlarının Biçənək aşırımında
birl
əşdiyi rayonda yüksək zirvə Gəlinqaya dağıdır (2773 m.).
Az
ərbaycanın düzənlik relyefi Kür çayı boyunca şimal-qərbdən
c
ənub-şərq istiqamətində uzanaraq, Gəncə-Qazax, Qarabağ və
Mil sah
ələrini əhatə edir. Samur-Dəvəçi çökəkliyi Cənub-Şərqi
Qafqazdan X
əzər dənizi istiqamətində uzanır. Azərbaycanın
ərazisi müxtəlif iqlim şəraiti ilə səciyyələnir. Kür-Araz və
X
əzəryanı düzənlik, Ceyrançöl və Şərqi Qobustan yarımsəhra,
mülayim isti, qışda quru iqlimə malikdir. Soyuq yarımsəhra və
quru s
əhra iqlimi Naxçıvanın düzəngah-alçaqdağlıq qurşağında və