Pedagogika fakulteti pedagogika kafedrasyy



Yüklə 2,54 Mb.
səhifə11/43
tarix07.01.2024
ölçüsü2,54 Mb.
#205384
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   43
Qiyosiy pedagogika OMK (2)

Nazarat soraglary:
1. Deňeşdirme pedagogikasynyň ylmyny ösdürmekde ESUNESKO guramasynyň işi nähili?
2. ICEUNISEF guramasynyň bilim pudagyndaky ygtyýarlyklaryny nädip düşündirýärsiňiz?
3. "Halkara Zähmet Guramasy" işgärler we olaryň işe ýerleşmegi meselesinde wezipeleri nädip ýerine ýetirýär?
4. Özbegistan Respublikasynyň halkara guramalary bilen hyzmatdaşlygy haýsy mümkinçilikleri döredýär?
Edebiýatlar:
1. J.G. Oldoldoşew "Daşary ýurtda bilim" T., 1995.
2. B.F. Wolfson "Srawnitelnaýa pedagogika" M., 2003.
3. N.H. Takanaýew "Daşary ýurt pedagogikasynyň taryhy" -T, 1959.
4. M.A. Sokolowa we beýlekiler "Deňeşdiriji pedagogika" -T, 1983.
5. "Kitap ensiklopediýasy", 1994. Tom 1
6. "Kitap ensiklopediýasy", 2-nji tom.
7. "Kitap ensiklopediýasy", 3-nji tom.
9-njy mowzuk: Aziýa ýurtlarynda bilim prosesiniň aýratynlyklary.
Meýilnama:
1. Japaneseaponiýanyň bilim ulgamy we gurluşy.
2. Başlangyç we orta bilim prosesini guramagyň mazmuny.
3. Orta we ýörite bilim.
4. Koreýa Demokratik Halk Respublikasynyň bilim ulgamy barada gysga maglumat
Ykdysady kuwwaty boýunça Japanaponiýa Amerikanyň Birleşen Ştatlaryndan soň dünýäde ikinji ýerde durýar. Dünýäniň tanymal psihologlary we ykdysatçylary Japanaponiýanyň ösüşindäki bu beýik uçuşyň ýurtda bilim ulgamlarynyň ösmegine berlen ýokary derejede ünsüň netijesidigini belleýärler. Bu hiç zat üçin däl. Hökümetiň, hususy kompaniýalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň we ene-atalaryň günüň dogýan ýurdy hasaplanýan bu ýurtda bilim ulgamlarynyň kem-kemden gowulaşmagyna nähili işjeň gatnaşýandygyny göz öňünde tutsak, ýokardaky netijeleriň bardygyny görüp bileris. dünýä ylmy gözlegçiler dogry.
Elbetde, Japaneseaponiýanyň bilim ulgamlarynyň ýokary uçmagy öz-özünden bolmady. Şeýle hem, onuň öz krizisi we kynçylyklary bardy. Bu zatlary doly göz öňüne getirmek üçin ýurduň pedagogiki ýörelgeleriniň we ösüşiniň taryhy tapgyrlaryna göz aýlamak ýerliklidir.
Japaneseapon biliminiň nusgawy görnüşi, ýurduň hökümdary Meiji tarapyndan 1867-1868-nji ýyllarda amala aşyrylan özgertmelerden gözbaş alýar. Bu hökümdaryň iki berk şygary, biri "Fukoku-kyohsi" - ýurdy baýlaşdyrmak, güýçlendirmek we harbylaşdyrmak, beýlekisi "Syokusan kogyo" - Günbatar ösen tehnologiýa tehnologiýasy esasynda ýurdy gurmak. ykdysadyýetini ösdürmek üçin. Meiji bu iki maksada ýetmegiň esasy faktorynyň bilim ulgamynyň düýpgöter üýtgemegi we täzelenmegi diýip hasaplady.
Döwlet baştutanynyň bu netijeleri 1872-nji ýylda Japanaponiýada "Bilim baradaky kanunyň" kabul edilmegine sebäp boldy. Kanuna laýyklykda, köne görnüşli bilim ulgamynyň ýerine 53,750 başlangyç we 256 orta mekdep, ýurduň ösüşini üpjün etmek üçin netijeli hyzmat edýän täze ugurdaky 8 orta mekdep döredildi. Bu okuw jaýlarynda bilim görnüşleri Günbataryň bilim usullary bilen birleşdirildi we 1890-njy ýyla çenli öňki 3-4 ýyllyk başlangyç mekdepler adaty 4 ýyllyk okuw jaýlaryna öwrüldi we mugt geçirilip başlandy.
1908-nji ýyldan bäri Japanaponiýada başlangyç bilim 6 ýyl hökmany edildi. Bilim we okuw mugt bolar. 1893-nji ýyldan başlap Japanaponiýada ilkinji hünär kollejleri peýda bolup başlady.
Ilkinji dorylfun 1886-njy ýylda Tokioda döredildi. Highöne ýokary derejeli begleriň çagalary bu dorilfuna kabul edildi. Asyryň başynda ýurtda aýallar üçin dorilfunlar hem döredildi. Emma bu bilim merkezlerinde aýallara diňe öý hojalygy we maşgala ykdysadyýeti öwredilýärdi.
1897-nji ýylda Kiato şäherinde ikinji dorilfun açyldy. Ikinji jahan urşunda Japanaponiýa ýeňilenden soň, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň bilim ýörelgeleri ýurduň bilim ulgamlaryna girip başlady.
1946-njy ýylda kabul edilen Baş kanun, ýapon raýatlarynyň bilim pudagyndaky hukuklaryny we borçlaryny kesgitledi. Onda "citizenshli raýatlaryň ukyplaryna görä bilim almaga hukugy bar. Childrenhli çagalar mugt umumy bilim almaly.
1947-nji ýylda kabul edilen "Bilim kanuny" Japaneseaponiýanyň konstitusiýasynyň ruhuna laýyk gelýär we ýurtdaky bilimiň maksatlaryny we wezipelerini doly beýan edýär. Onda beýleki zatlar bilen birlikde: "Şahsy buýsanjy bolan, öz ukyplaryna we mümkinçiliklerine ynanýan, hakykaty we parahatçylygy söýýän adamlara köp taraply medeniýet eýelerine öwrülmegi üçin bilim berýäris" diýilýär. Şeýlelik bilen, Japanaponiýanyň Bilim, ylym we medeniýet ministrliginiň ýolbaşçylary indi berk merkezleşdirildi we öňdebaryjy halkara ülňüleri derejesinde Japaneseaponiýanyň bilim ulgamlary döredildi.
Bilim ulgamynyň düzümi
Häzirki zaman ýapon bilim ulgamlarynyň düzümi aşakdakylar:
- çagalar baglary;
başlangyç mekdebi;
-orta mekdep;
- orta mekdep;
- ýokary bilim ulgamlaryna girýän bilim edaralary. Bu bilim etaplarynyň aýratyn taraplaryny ýeke-ýekeden öwreneris.
Çagalar baglary. 3-5 ýaşly çagalar bilimiň bu tapgyryna kabul edilýär. Çagalar ýaş aýratynlyklaryna görä 3-, 2- we 1 ýyllyk okuw kurslaryna ýazylýar. Japanaponiýada mekdebe çenli bilim edaralarynyň 59,9% hususy. 40,8 göterimi şäher (etrap) geňeşlerine, galan 0,3 göterimi döwlete degişlidir.
Hökmany bilim. 6 ýaşdan 15 ýaşa çenli çagalar bu başlangyç tapgyra gatnaşýarlar, bu döwürde 6 ýyl başlangyç mekdebi we 3 ýyl orta mekdebi tamamlaýarlar. Bu 9 ýyllyk bilim hökmanydyr we ähli çagalar mugt bilim we mugt okuw kitaplaryny alýarlar.
Mätäç maşgalalaryň çagalaryna ýerli we milli dolandyryş guramalary tarapyndan bölünip berlen serişdeleriň hasabyna mugt ertirlik, okuw esbaplary we mugt lukmançylyk kömegi almaga hukugy bar. Mundan başga-da, olar üçin mugt syýahatlar we beýleki güýmenje çäreleri gurnalýar. Zerur bolsa, mätäç talyplara maliýe kömegi berler. Häzirki wagtda mekdeplere girmek üçin ýörite kanunlar ýa-da çäklendirmeler ýok. Oňa diňe fiziki we akyl taýdan sagdyn çagalar kabul edilmeýär.
Ene-atalaryň hem çagalaryny hususy mekdeplere ibermäge hukugy bar. Emma hususy mekdepleriň öz şertleri we talaplary bar.
Secondaryokary orta mekdep. Japanaponiýada şeýle mekdepleriň gündiz, agşam we ýarym günlük bölümleri bar. Gündelik orta mekdeplerde okamagyň dowamlylygy 3 ýyl. Okuwçylaryň 95% -i gündelik mekdeplerde okaýarlar. B görnüşli mekdeplerde okamak hökmany. Orta mekdepleri gutaran we orta mekdeplere giriş synaglaryny üstünlikli tabşyran 16-18 ýaş aralygyndaky okuwçylary kabul edýär. Umumy bilim (akademiki) dersleri, tehniki bilimleri, söwda, ýerli senagat, oba hojalygy, maldarçylyk, balykçylyk, gämi gurluşygy we beýleki ugurlary öwredýär. Peopleaşlaryň 98 göterimi şeýle orta mekdeplerde, şol sanda döwlet we hususy pudaklarda bilim alýar.
Dorilfununlar, kiçi kollejler, tehniki kollejler, ýöriteleşdirilen kollejler Japanaponiýada ýokary bilim ulgamyny düzýär.
Başlangyç, orta we ýokary okuw jaýlaryndan başga-da bu ýurtda dürli "ýörite mekdepler" we "dürli" mekdepler bar. Olaryň köpüsi hususy we dürli kompaniýalar üçin gysga möhletli kurslarda, aladalar we sindikatlar, tikinçiler, tikinçiler, dokmaçylar, aşpezler, buhgalterler, ýazyjylar, awtoulag tehnikleri, kompýuter programmistleri we beýleki zerur hünärler öwredilýär. Käbir mekdepler daşary ýurt dillerini öwretmekde ýöriteleşýärler.
1976-njy ýyldan bäri ministrligiň anyk talaplaryny ýerine ýetirýän "dürli mekdepler" ýöriteleşdirilen mekdeplere öwrüldi..

Yüklə 2,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin