Pedagogika instituti pedagogika va psixologiya kafedrasi oila pe-hozir.org (1)
Rag`batlantirish
поошрение
Give an incentive
tarbiyalanuvchining xatti-harakati va faoliyatiga ijobiy baho berish asosida unga ishonch bildirish, ko’ngilini ko’tarish va uni qo’llab-quvvatlash usuli.
88
Rivojlanish
развивание
Develop
– shaxsning fiziologik va intellektual o’sishida namoyon bo’ladigan miqdor va sifat o’zgarishlar mohiyatini ifoda etuvchi murakkab jarayon.
89
Reyting
рейтинг
Price
(baholash, tartibga keltirish, klassifikastiyalash) - muayyan hodisani oldindan belgilangan shkala bo’yicha baholash.
90
sinf
класс
yoshi va bilimi jihatidan bir xil bo’lgan, ma’lum o’quvchilar guruhi.
91
Suhbat
беседа
Talk
savol va javob shaklidagi dialogik ta’lim metodi.
92
Tamoyil
принцип
Trend
(yunoncha «principium») – biror-bir nazariyaning asosi, negizi, asosiy boshlang`ich qoidasi; boshqaruvchi g`oya, faoliyatning asosiy qoidasi; umumlashtirilgan talab.
93
Tarbiya
воспитание
Education
– muayyan, aniq maqsad hamda ijtimoiy-tarixiy tajriba asosida shaxsni har tomonlama o’stirish, uning ongi, xulq-atvori va dunyoqarashini tarkib toptirish jarayoni.
94
Tarbiya jarayoni
процесс воспитания
Process of education
o’qituvchi va o’quvchi (tarbiyachi va tarbiyalanuvchi)lar o’rtasida tashkil etiluvchi hamda aniq maqsadga yo’naltirilgan samarali hamkorlik jarayoni.
95
Tarbiya mazmuni
содержание воспитания
Education content
- shaxsning shakllanishiga qo’yiluvchi ijtimoiy talablar mohiyati.
96
Tarbiya metodi.
метод воспитания
Methods of education
(yunoncha «metodos» – yo’l) – tarbiya maqsadiga erishish yo’li; tarbiyalanuvchilarning ongi, irodasi, tuyg`ulari va xulqiga ta’sir etish usullari
97
Tarbiya nazariyasi
теория воспитания
Education theory
pedagogikaning muhim tarkibiy qismi; tarbiyaviy jarayon mazmuni, shakl, metod, vosita va usullari hamda uni tashkil etish muammolarini o’rganadi.
98
Tafakkur
мышление
Thinking
ijtimoiy voqea-hodisalarning ongda to’laqonli aks etishi, inson aqliy faoliyat yuksak(shakli).
99
Tashhis
прогнос
prognostic
didaktik jarayon kechadigan barcha sharoitlarni oydinlashtirish, uning natijalarini belgilash.
100
Ta’lim
обучение
(образование)
Education
o’quvchilarga nazariy bilimlarni berish asosida ularda amaliy ko’nikma va malakalarni shakllantirish, ularning bilish qobiliyatlarini o’stirish va dunyoqarashlarini tarbiyalashga yo’naltirilgan jarayon.
101
Ta’lim va tarbiya mazmuni
содержание образования и воспитания
Education and training content
shaxsning aqliy va jismoniy qobiliyatini har tomonlama rivojlantirish, dunyoqarashi, odobi, xulqi, ijtimoiy hayot va mehnatga tayyorlik darajasini shakllantirish jarayonining mohiyati.
102
Ta’lim vositalari
средства обучения
Means of education
ta’lim samaradorligini ta’minlovchi ob’ektiv (darslik, o’quv qo’llanmalari, o’quv qurollari, xarita, diagramma, plakat, rasm, chizma, dioproektor, magnitafon, videomagnitafon, uskuna, televizor, radio, kompyuter va boshqalar) va sub’ektiv (o’qituvchining nutqi, namunasi, muayyan shaxs hayoti va faoliyatiga oid misollar va hokazolar) omillar.
103
Ta’lim jarayoni
процесс обучения
Education process
o’qituvchi va o’quvchilar o’rtasida tashkil etiluvchi hamda ilmiy bilimlarni o’zlashtirishga yo’naltirilgan pedagogik jarayon.
104
Ta’lim menejeri
менеджер обучения
Education management
ta’lim muassasasi faoliyatini zamonaviy menejment qonuniyatlariga muvofiq boshqaruvchi mutaxassis.
105
Ta’lim metodlari
методы обучения
Methods of education
ta’lim jarayonidaqo’llanilib, uning samarasini ta’minlovchi usullar majmui.
106
Ta’lim muassasi Ustavi
Устав учебного заведения
Education instution regulations
ta’lim muassasasiga rahbarlik mohiyatini yorituvchi hamda uning faoliyatini boshqarish tizimini aniqlovchi hujjat.
107
Ta’lim konsepsiyalari
концепция обучения
lotin til. «conceptio» –tizim) – ta’lim-tarbiya mazmuni, istiqbolini yorituvchi yaxlit qarashlar tizimi; uzluksiz ta’lim tiz-ning turli bosqichlarida ta’lim muas(. faoliyati yo’nalishi, maqsad va vazifalarini belgilashning alohida usuli.
108
Ta’lim mazmuni
содержание обучения
Education content
DTS asosida belgilab berilgan hamda ma’lum sharoitda muayyan fanlar bo’yicha o’zlashtirilishi nazarda tutilgan ilmiy bilimlar mohiyati.
109
Ta’lim maqsadi
цель образования
Education object
(o’qish, bilim olish maqsadi) – ta’limning aniq yo’n-ni belgilab beruvchi etakchi g`oya.
110
Ta’lim natijasi (ta’lim mahsuli)
результат обучения
Education results
ta’lim yakunining mohiyatini qayd etuvchi tushuncha; o’quv jarayonining oqibati; belgilangan maqsadni amalga oshirish darajasi.
111
Ta’limni boshqarish
управление образованием
ta’lim muassasalarining faoliyatini yo’lga qo’yish, boshqarish, nazorat qilish hamda istiqbollarini belgilash masalalarini o’rganadi.
112
Ta’limning sinf-dars tizimi
классно-урочная система обучения
dars shaklida muayyan o’quvchilar guruhi bilan o’quv rejasiga muvofiq tuzilgan aniq jadval bo’yicha olib boriladigan ta’lim jarayoni.
113
Ta’lim tizimi
система образования
Education system
davlat siyosatining asosiy tamoyillari asosida yosh avlodga ta’lim-tarbiya berish yo’lida faoliyat yurituvchi barcha turdagi ta’lim muassasalari majmui.
114
Ta’lim shakli
форма обучения
Education form
ta’lim jarayonining tashkiliy tuzilmasi.
115
Tizim
система
System
(mustaqil tushuncha sifatida) - o’zaro bog`langan ko’plab elementlar (tarkibiy qismlar) o’rtasidagi mustahkam birlik va o’zaro yaxlitlik.
116
Test
тест
Test
aniq maqsad asosida muayyan holat darajasini sifat va miqdoriy ko’rsatkichlarda belgilashga imkon beruvchi sinov vositasi.
117
Topshiriq
задание
Task
o’quvchilarda mehnat, ijtimoiy xulq va hayotiy tajriba ko’nikmalarini shakllantirish maqsadida qo’llaniladigan usul.
118
Tushuntirish
объяснение
Explain
o’quv materiali mazmunini isbot, tahlil, umumlashma, taqqoslash asosida bayon qilish.
119
To’garak
кружок
Circle
o’quvchilarning qiziqish va qobiliyatlarini rivojlantirish maqsadida sinfdan yoki maktabdan tashqari sharoitda uyushtiriluvchi qo’shimcha ta’lim shakli.
120
Umumiy pedagogika
общяя педагогика
General education
maktab yoshidagi bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berish masalalarini o’rganadi.