18
Barcha maydalash zonalari minerallashgan boʻlib, zonalar
ichidagi va osilgan va
yotgan tomonlar atrof tog jinslaridagi misning miqdori yaqin. Koʻrinib turibdiki,
rudagacha boʻlgan davrda, ruda xosil boʻlish jarayonida va rudadan keyingi
davrlarda Qorabuloq va Qalmoqir yoriqlari boʻylab tektonik harakatlar natijasida
mayda rudali va rudasiz tektonik yoriqlar va koʻplab maydalash va sinish zonalari
yangilandi.
«Yoshlik-1»‖ konida i rudalarnin moddiy tarkibi
Ruda konlari turli xil mineral paragenezislarini aks ettiradi. Magmatik
bosqichda granitoid magma ustki qatlamining karbonat jinslari bilan aloqa qilish
zonalarida gibrid jinslar - monzonitoidlar va magnezian skarnlari (shpinel -
forsterit - montselitel - fassaite paragenezi) xosil boʻlgan. Postmagmatik bosqichda
magnezium-ferruginli va ishqoriy metasomatitlar (amfibol-biotit va kaliyli-dala
shpati paragenezlari) xosil boʻlgan. Kislota bilan yuvish
bosqichida propilitlar
(albit-aktinolit-epidot-xlorid-karbonat-pirit paragenezi), seritsit kvartsitlar (kvarts-
seritsit-xlorit, kvarts-seritsit, kvarts paragenezi) xosil boʻlgan.
Asosiy mineral birikmalar quyidagilar hisoblanadi:
1. Konning eng qadimgi mineral birikmasi kvarts-seritsit va pirit bilan
(tarqalishi, kvarts-seritsit metasomatitlaridagi pirit tomirlari).
2. Kvarts-magnetit, magnetit yoki monomineral - magnetit bilan kvarts
tomirlari bilan ifodalanadi. Ushbu tomirlar kvarts-molibdenit
va xalkopirit bilan
kesishadi.
3. Asosiy sulfid: kvarts-pirit, kvarts-molibdenit, xalkopirit, bornit,
oltin va
kumush bilan kvarts-angidrit.
4. Politsulfidlar bilan kvarts-karbonat (pirit, xalkopirit, sfalerit, galena, oltin,
kumush, vismut minerallari) ruda jarayonida yakuniy hisoblanadi.
5. Karbonat-angidrit-gips (seolitlar, barit bilan) - rudadan keyingi birikma.
Konning barcha uchastkalaridagi mis-porfirli rudali shtokverklarda
roʻyxatdagi barcha minerallar birikmalari uchraydi, ammo asosiy sulfidli jinslar
(kvarts-pirit-molibdenit-xalkopirit) keng tarqalgan. Ushbu
birikmalarning tomirli
20
1
2
3
4
5
Kamyob
Sof vismut
vismutin
galenovismutin
altait
polibazit
kubanit
kozalit donalari
matildit donalari
djozeit donalari
safflorit
brovit
(Co-Ni pirit)
kerargirit
-
-
Konning rudalari ikkita texnologik tur - oksidlangan
va sulfidli turlar bilan
ifodalanadi. Ularning ajralishi misning oksidlanish darajasiga asoslangan. Mis
tarkibidagi oksidlangan minerallar miqdori 10% dan yuqori boʻlgan rudalar
oksidlangan, 10% dan kam boʻlgan rudalar esa sulfidli rudalar deb tasniflanadi.
Oksidlangan rudadagi mis miqdori ratsional (fazali) tahlil natijalari boʻyicha
aniqlanadi. Oksidlangan rudalar ruda shtokverkining yuqori qismida (oʻrtacha 44
mm qalinlikda) rivojlangan va tarkibida mis kamligi sababli balansdan tashqari
zaxiraga kiradi.
Oksidlangan rudalarda gipergen minerallari - goetit, limonit, bornit,
xalkotsit, malaxit va boshqalar va oz miqdordagi
gipogen minerallar - pirit,
xalkopirit mavjud. Barcha ruda minerallari kvarts va karbonatlar bilan birgalikda
konning yuqori gorizontlarining oʻzgargan jinslarida tarqoq va ingichka mayda
tomirlar tarmogʻini xosil qiladi.
Ajratib olinadigan qimmatbaho asosiy komponentlar (mis, oltin, kumush,
oltingugurt, molibden, selen, tellur, reniy) oson boyitiladigan
birlamchi sulfidli
rudalarda mavjud boʻlib, ularning zaxiralari umumiy miqdorning 99 foizini tashkil
qiladi.
21
Sulfidli mis rudalarining asosiy minerallari xalkopirit (taxminan 1%)
hisoblanadi. Mis tarkibidagi boshqa minerallar bornit, faxlor, xalkotsit hisoblanadi.
Kovellin rudalarda nisbatan kam miqdorda (0.01%, kamdan-kam 0.1 %) mavjud.
Pirit (0,4-5,2%), magnetit (0,9-1,6%) kon rudalarida keng tarqalgan, molibdenit,
sfalerit, galena esa (0.1-0.01%) juda kam uchraydi.
Sulfidli rudalardagi ruda minerallarining umumiy miqdori konning barcha
uchastkalarida deyarli oʻxshash – 2.35% dan 5.25% gacha.
Faqat Markaziy
uchastkaning sharqida, tarkibida xalkopirit kam boʻlgan (0.8-0.9 %) ruda saqlovchi
dioritlarni intensiv ravishda piritlashi tufayli ruda minerallari miqdori yuqori – 4.2-
7.0 %.
Dostları ilə paylaş: