Prof. Dr. Veysel bozkurt

toplumsal yapıdır; yani belli bir toplumdaki eylem ya da davranış 
formları arasındaki sistematik karşılıklı ilişkilerdir.
Sosyoloji, bireylerin içinde yaşadıkları toplumsal bağlamdan 
ayrı düşünülemeyeceğini savunur. O, toplumun farklı parçaları 
arasındaki iç bağımlılığı vurgular. Yaptığı genellemelerle 
spesifik olayların tanımının ötesine geçer. Sosyoloji, 
toplumların nasıl oluştuğunu sorarak başlar ve toplumsal 
yaşamı sorgular.
7
Sosyoloji, toplumsal deneyimlerimizi 
anlamaya çalışan entelektüel bir disiplin olma iddiasındadır.
8
İnsanlar sosyal varlıklardır. Aşk ilişkilerinden savaşa kadar, 
yaptığımız her şey başkalarıyladır. Bizler sürekli gruplar inşa 
ederiz. Bizim umutlarımız, korkularımız, fırsatlarımız, 
kimliğimiz ve davranışlarımızın hepsi, sosyal anlayışları ifade 
eder. Kim olduğumuz, toplumdaki konumunuzla yakından 
4
Koenning, S.; Sosyoloji: Toplum Bilimine Giriş, Ütopya yay. İstanbul, 2000, s.1. 
5
Macionis ve Plummer, Sociology: A Global Introduction, Prentice Hall Europe, 
New York,1998, s. 4 
6
Bottomore, T.B.; Toplumbilim, Çev. Ü. Oskay, Doğan Yay. İstanbul, S. 15. 
7
Taylor, A.g.e., s. 2.
8
Berger, P.E.; Berger, B.; Sociology: A Biographical Approach, Basic Books, 1995, 
s.3... 

---

16 
ilişkilidir. Eğer sokakta yaşayan bir insan ya da bir şirketin tepe 
yöneticisi olsaydık hayatımız çok farklı olurdu.
9
Sosyologlar, zihin okuyucuları ya da geleceği söyleyen falcılar 
değillerdir. Fakat onlar daima yabancıları tanımlar ve geleceği 
tahmin etmeye çalışırlar. Sosyoloji, insan davranışının geniş bir 
perspektif içinde incelenmesidir. Bazı yazarlar, sadece bir 
sosyoloji yoktur, sosyolojiler vardır diyor. Bugün sosyolojide, 
50’den fazla alt uzmanlık alanı mevcuttur.
10
Smelser’ın da belirttiği şekilde, bugün adeta güneşin altındaki 
hemen hemen her şeyin sosyolojisi vardır. Bazı yazarlara göre 
sosyoloji, son derece parçalanmış bir biçimde uzmanlaşmıştır 
ve ilgili literatürü ortak bir temele oturtmak son derece güçtür. 
Bu yazarlar, sosyolojinin alanının son derece dağınık ve ortak 
bir kimlikten yoksun olduğunu iddia etmektedirler. Ancak 
Smelser’ın da haklı olarak belirttiği şekilde bu yorumlar 
abartılıdır
11
. 
Bu olağan üstü geniş ilgi alanına rağmen, eklektik bir 
yaklaşımla sosyolojiyi “toplumu, grupları, toplumsal ilişkileri ve 
kurumları sistematik olarak inceleyen bilim dalı”
12
şeklinde 
tanımlayabiliriz.
9
Gelles, R.J.; and Levine, A.; Sociology: An Introduction, Fifth Edition, 
McGroaw-Hill,Inc., 1991, s.6. 
10
Bkz.Kamyemer, K.C.V.; Ritzer, G.; Yetman, N.R.; Sociology:Experiencing 
Changing Societies, Forth Editon, Ally And Bacon, 1990, s. 3; Macionis, J.J.; 
Sociology, Sixth Edition, Prentice Hall, New Jersey, 1997, s.1; Schaefer, R.T.; 
Lamm, R.P.; Sociology: 1995, s.5. 
11
Smelser, J.N.; Sociology, Blackwell Publisher, Massachusetts, 1994, s.8. 
12
Giddens, A./1; Introduction To Sociology, Norton, London, 1996, s.1; Gelles, 
R.J.; and Levine, A.; Sociology: An Intoduction, Fifth Edition, McGroaw-
Hill,Inc., 1991, s.6; Thomson, W.E; and Hickey, J.V.; Society in Focus, Third 
Edition, Longman, New York, 1999; s.5. 

---