Professional ta’lim” fakulteti “texnologiya ta’limi metodikasi” kafedrasi

U.M. universal mashina
	Ostki yoqani ustki yoqani o’ngini o’ngiga qo’yib uchala tomoniga 0.7 sm kenglikda ag’darma chok bilan tikiladi.
3. Yoqani uchlarini kesish.	Qaychi			Tikilgan yoqani burchaklaridan tikilgan chokka 0.1-0.2 sm yetkazmay kesib chiqiladi.
4. Yoqani o’ngiga ag’darish	Qo’lda			Tikilgan yoqani o’ngiga ag’darib, burchaklarini dukcha yordamida chiqaraladi.
5. Ziy chi-qarib dazmollash.	Dazmol			Ustki yoqa tomoniga 0.1-0.2 sm ziy chiqarib dazmol qilinadi.
B) Yengni tikish
1. Yeng qirqimlarini ulash	Universal mashina			Yeng qirqimlarining o’ngi ichkariga qaratib qo’yiladi va teskari tomonidan 1 sm chok haqqi hisobida tikiladi.
2. Yeng chokini dazmollash	Dazmol			Tikilgan choklar gazlamaning teskari tomoniga namlangan mato orqali dazmollanadi.
3. Yeng qirqimlarini yo’rmalash	Maxsus mashina			Dazmol qilingan yeng qirqimlarni maxsus mashina yordamida yo’rg’alanadi.
4. Yeng o’miziga burma berish	Universal mashina			Yeng o’miz qirqimlaridan 0,5 sm ichkarida 1 bahyaqator yurtiladi. Bu bahyaqatordan 0,5 sm ichkaridan 2 bahyaqator tikiladi. Ikkala bahyaqatorlar va burmalar tekislanadi.
V) kaketkani tikish
1. Asos kaketkani tayyorlash	Universal mashina			Oldi va orqa kaketkalar o’ngini ichkariga qaratib ustma ust qo’yib yelka qirqimlarini chetga 0.7-1 sm ga biriktirib tikiladi.
2. Tikilgan elka choklarini dazmollash.	Dazmol			Tikilgan yelka choklarni yorib dazmol qilinadi.
3. Astar kaketkani tayyorlash.	Unversal mashina.			Oldi va orqa kaketkalarni o’ngini ichkariga qaratib usma ust qo’yib yelka qirqimlari chetiga 0,7-1sm ga biriktirib tikiladi.
4. Tikilgan yelka choklarni dazmollash.

Dazmol.
	Tikilgan yelka choklarini yorib dazmol qilinadi.
II. Etak qismini tikish
1. Etak qismining yon qirqimlarini tikish.	Unversal mashina.		Orqa va oldi bo’lak etak qismlarni o’ngini ichkariga qaratib qo’yib yon qirqimlari chetidan 1-1,5 sm tikiladi.
2. Tikilgan yonqirqimlar ni dazmollash.	Dazmol.		Tikilgan yon qirqimlari (orqa bo’lakka) qaratib dazmol qilinadi.
3. Tikilgan maxsus qirqimlarini yo’rmalash	Maxsus mashina		Tikib, dazmol qilingan yon qirqimlari maxsus mashina yordamida yo’rmalanadi.
4. Etak qismining yuqori qirqimini burtaga yig’ish.	Universal mashina		Orqa va old yuqori qirqim chetlaridan 0.5sm ichkarida 1-bahyaqator yuritiladi. Bahyaqatordan 0.5 sm ichkaridan 2-bahyaqator yuritiladi, 2la bahyaqatorlarning ostki iplari tortiladi va burmalar tekislanadi.
III. Manjetni tikish
1. Manjetni bukish	Dazmol		Manjetni o’rtasidan bukish chizig’i bo’ylab bukib ostki manjet tomondan dazmollanadi.
2. Manjetga qotirma yopishtirish	Dazmol		Ostki manjet teskari tomonidan dubnirinning kalit tomonini qo’yib namlab isitib ishlov beriladi, bunda qotirma qirqimlari, gazlama chok haqlariga 2-3 mm kirib turish kerak.
3. Manjetni tikish	Universal mashina		Gazlamani o’ngini ichkari tomonga bukib, manjet qirqimlari chetidan 0.5-0.7 sm ichkaridan biriktirib tikiladi.
4. Manjet chokini dazmollash	Dazmol		Tikilgan chok qirqimi yorib dazmollanadi.
5. Manjetni o’ngiga ag’darish	Qo’lda bajarish		Tayyor manjet ostki manjet tomonidan namlab isitib ishlov beriladi.

«Milliy ko’ylakni yig’ish».
«Milliy ko’ylakning bo’laklariga ishlov berilgan» dan keyin, yig’ish, ishlari boshlanadi. Avval adib-astar koketkaga biriktirib, avra va astar o’ngini-o’ngiga qo’yib, bir yo’la yoqani, yoqa o’miziga o’tkaziladi. Yoqani yoqa o’miziga o’rnatilganda kertim berishni unutmaslik kerak. Chunki kertim bergandan so’ng yoqa koketkada yaxshi yotadi. Kaketka o’ngiga ag’dariladi, bo’rt ziylari qiya qirma qaviqlar bilan ko’lanadi va dazmollanadi. Yoqaga o’rnatilgan kaketka yordamchi andoza yordamida tekshirib olinadi, ortiqcha joylari qirqib tashlanadi. Kaketka etakga yaxshi o’rnashishi uchun uning avra va astar kaketkalarining yelka, kaketka ochiq qirqimlari ko’klanadi.

Kaketkaning ochiq qirqimlari etakning yuqori ya’ni burma terilgan qirqimiga ulanadi. Koketkaning etakka ulangan chokini maxsus mashinalarda yo’rmalanadi va yotqizib dazmollanadi. Tayyorlab olingan ko’ylakni yeng o’miziga yeng o’ranatiladi. Yengni o’rnatayotganda to’g’nag’ichlar yordamida kertimlarini to’g’rilab o’mizga to’g’nab chiqiladi. Avval ko’klab tikiladi so’ng mashina chokida biriktiriladi. Biriktirilgan choklar yo’rmalanadi, dazmollanadi.

Etak va yeng uchlari bukib mahkamlanadi. Oxirgi ishlov beriladi va NII bajariladi.