Proqramlaşdırma

Mənimsətmələrə yaxından baxış

Bəlkə də heç bir proqramlaşdırma dilində mənimsətmə kimi vacib bir ikinci əməliyyat yoxdur. Bir dəyişənə bir qiymətin mənimsədilməsi, ən fundamental proqramlaşdırma prosesidir. Dəyişənlərə mənimsədilən qiymət onun tipi ilə uyğun olmalıdır. Tam tipdə bir dəyişən təyin edək və ona qiymət verək:
Int a; a = 5;
C# - da mənimsətməni, dəyişənin təyin olunma sətrində də birbaşa yerinə yetirə bilərik.
Yuxarıdakı iki kod sətrini bir sətirdə belə yaza bilərik: Int a = 5;
Eyniylə, Int a; Int b;
Int c;
a = 10;
b = 15;
c = 76;
kodarını, aşağıdakı kimi tək bir sətirdə yaza bilərik; int a = 10, b = 15, c = 76;
Gördüyünüz kimi, dəyişənlərə qiymət, təyin olunma sətrində dəyişənin adı qeyd olunduqdan sonra mənimsədildi. Bu nümunə həm də göstərir ki, eyni tipə malik bir neçə dəyişəni, bir-birindən vergüllə ayıraraq eyni bir sətirdə təyin etmək olar.

Dəyişənlərin yaşama müddəti

Başa düşmək lazımdır ki, bir dəyişən, təyin olunduqdan sonra, həmişə mövcud olmur. Bütün insanların ömrü olduğu kimi, dəyişənlərin də ömrü var. Dəyişənlər, təyin olunduqları kontekst və ya skop daxilində mövcuddurlar. Məsələn aşağıdakı nümunəyə baxaq:
using System; class Soft
{
public static void Main()
{
for (int i = 0; i < 10; i++)
{
Console.WriteLine(i);
}

i = 50;
/*Xəta var, i dəyişəninə ancaq

* dövrün gövdəsində müraciət edilə bilər */
}
}

Bu kod bizə ―The name 'i' does not exist in the current context‖ xətasını verəcək. Çünki i dəyişəni, ancaq for dövrünün gövdəsi üçün keçərlidir. Dövrdən çıxdıqda artıq ―i‖ adlı bir dəyişən olmayacaq. İndi aşağıdakı proqrama baxaq:

using System; class Soft
{
public static void Main()
{
int i;
for (i = 0; i < 10; i++)
{
int a = 50; Console.WriteLine(i);
}

i = 50;
a = 10; //xəta var

}
}

Burada i adlı dəyişən, Main() metodunun gövdəsində təyin olunduğu üçün, həmin dəyişən, Main – in içərsində hər yerdə ―yaşayır‖. a dəyişəninə fikir verək, bu dəyişən, for

– un gövdəsi içərisində təyin olunub. Yəni bu dəyişən, ancaq for – un govdəsi üçün keçərlidir, dövrdən kənarda a = 10; ifadəsi xətaya səbəb olacaq. Bir də aşağıdakı nümunəyə baxaq:
using System; class Soft
{
public static void Main()
{
int i;
for (int i = 0; i < 10; i++)
{
int a = 50; Console.WriteLine(i);
}
}
}


Bu proqram bizə ―A local variable named 'i' cannot be declared in this scope because it would give a different meaning to 'i', which is already used in a 'parent or current' scope to denote something else‖ xətasını verəcək. Deməli, i dəyişəni Main() metodu içərisində təyin olunduğu üçün, bu dəyişən Main() – in gövdəsi içərisində hər yerdə tanınır, o cümlədən for dövrü üçün də bu dəyişən tanınır. Təzədən for dövrü üçün ―i‖ adlı dəyişən təyin etmək, bu dəyişənlə Main() içərisində təyin olunmuş eyni adlı dəyişənin toqquşmasına səbəb olacaq. Buna görə də dəyişənləri təyin edəndə, o dəyişənin hansı müddətdə lazım olacağını nəzərə almaq lazımdır.