Publitsistik matnlarda siyasiy atamalarning qollanishi

Siyosat  bilan  bevosita 

bog’liq 

bo’lgan 

mavzudagi ruknlar 

 

 

Konsepsiya o’qib 

o’rganilmoqda. 

Deputatlik guruhlarida. 

Siyosiy madaniyat. 

Hisobot- saylov yig’ilishi. 

Xususiy sektor- 

farovonlik omili. 

Senat vakolatlari 

kengaytirilmoqda. 

Yangi qonunga takliflar. 

Konsepsiya g’oyalari 

amalda. 

Siyosat  bilan  bevosita 

bog’liq 

bo’lmagan 

mavzudagi ruknlar 

 

 

Tibbiyot. 

Bojxona xabarlari. 

Tahlil. 

Muharir minbari. 

Uchrashuv. 

Yangilik. 

Aks-sado. 

E’lon. 

Asosiy e’tibor. 

Transport. 

Biznes-bashorat. 

Futbol. 

 

Sahifalarga  qo’yiladigan 

katta ruknlar 

 

 

 

 Nuqtai nazar. 

Jarayon. 

Moliya. 

 Davra suhbati. 

Prezident qarori. 

Siyosiy klub. 

Bunyodkorlik. 

Qutlov. 

Siyosat. 

E’lon. 

Tashabbus-2011. 

Konsepsiya. 

  

 Bunday  guruhlash  siyosiy  nashr  mundarijasi  haqida  to’liq  ma’lumot 

berolmasa  ham,  lekin  matbuot  sahifalarida  yoritilayotgan  maqolalar  va  ularda 

ko’tarilayotgan 

muammolar 

ko’lami, 

ularning 

qanday 

maqsadlar 

sari 

yo’naltirilgani to’g’risida ma’lum tasavvur hosil qiladi. 

 Rukn  va  sarlahalarni  muvaffaqqiyatli  qo’llash  fuqarolar  siyosiy 

savodxonligini shakllantirishda katta ahamiyatga egadir. Binobarin, rukn, sarlavha 

kabi g’oyat muhim ma’no ifodalovchi til birliklarini to’g’ri yozish zarurgina emas, 

shart  hamdir.  Shu  jihatdan,  siyosiy  matbuotda  bir  qator  ijobiy  xususiyatlar  bilan 

birga, ayrim nuqsonlar ham uchrab turadi. Masalan: 

 1.  «Mahalla  oilaviy  tadbirkorlik  ostonasidir»  (to’g’risi:  «Mahalla

−

oilaviy 

tadbirkorlik ostonasidir»)

−

 «XXI asr», 2011-yil 28-aprel. 

---

 

- 34 - 

 2.  «Mahalliy  xom  ashyo  negizida»  (to’g’risi:  «Mahalliy  xom-ashyo 

negizida» 

−

 «XXI asr», 2009-yil 15-yanvar. 

 3.  «12  mln.dan  oshdi» 

−

  (to’g’risi:  «O’n  ikki  milliondan  oshdi») 

−

  «XXI 

asr», 2009-yil 15-yanvar. 

4. «Andijonda bolalarga bepul transport xizmati ko’rsatilayapti»

−

(to’g’risi: « 

Andijonda bolalarga bepul transport xizmati ko’rsatilyapti »)

−

 «XXI asr», 2011-yil 

28-aprel. 

 5.  «Til  bilgan  el  bilar» 

−

  (to’g’risi:  «Til  bilgan 

−

  el  bilar) 

−

  «XXI  asr», 

2010-yil 5- avgust. 

 Holbuki,  matbuot  tili  va  atamachilikdagi  xatolarga  nisbatan  qanday 

talabchanlik bilan yondashilsa, siyosat haqidagi maqolalarga, shuningdek, ularning 

rukn va sarlavhalarining to’g’ri yozilishiga nisbatan bundan ham xushyorlik zarur. 

Buni  yaxshi  tushunib  yetgan  ayrim  nashrlarda  keyingi  yillarda  siyosiy  matbuotda 

so’z va terminlarni to’g’ri qo’llash yuzasidan baxs, munozaralar bo’lib o’tdi. 

 Siyosiy  matbuot  tili  va  uslubiy  xususiyatlarini  tadqiq  etish  muammolari 

soha  mutaxasislarinigina  emas,  balki  siyosatchilarni  ham  o’ylantirayotgani, 

umuman, keyingi paytda matbuot va huquq munosabatlari chuqurroq tahlil etishga, 

ularni  bir-biriga  o’zaro  ta’sirini  tadqiq  etishga  bag’ishlangan  maqola  va  suhbatlar 

mavjud siyosiy nashrlarda ko’proq e’lon qilinayotganini kuzatish mumkin. 

 Bu  suhbat  va  maqolalarning  e’lon  qilinishi  siyosiy  matbuot  tilida  uchrab 

turadigan  ayrim  imloviy,  uslubiy,  mantiqiy  g’alizliklarning  o’z  vaqtida  bartaraf 

etilishiga  ijobiy  ta’sir  ko’rsatmoqda,  gazeta-jurnallarda  siyosiy  masalalarning  til 

nuqtai nazaridan to’g’ri va ta’sirchan yoritilishiga amaliy yordam bermoqda. 

 

 

 

 

---

 

- 35 -