Pul hám bankler oqıw qollanba

Kredittiń mánisi. “Mánis” sózi ekonomikalıq yaki sociallıq hádiyse yaki waqıyalıqtiń ishki ózgesheligin ańlatadi. Kredittiń mánisi onıń bir qatar ishki ózgesheliklerinde sáwlelenedi, aldı menen, kredit mánisiniń háreketi bolıp social-Ekonomikalıq qatnasıqlardı ózinde sáwlelendiredi, bıraq kredit hár qanday mánistiń háreketi emes. Ol waqtınshalıq paydalanıwǵa beriletuǵın pul hám tovar kórinisindegi pullardıń háreketi. Kredittiń jáne bir ishki ózgesheligi onıń subyektler ortasındaǵı qatnasıqlarında sáwlelenedi. Kredittiń subyektleri 2:

• 
  kreditor;
  
• 
  kredit alıwshı.
  

Kredittiń 3 áhmiyetli ózgeshelikleri sonnan ibarat kredit oǵan bolǵan obyektiv talap sebepli júzege keledi.
Ayırım jaǵdaylarda klientler kreditti qaytara almaydı. Bul bolsa kreditti qaytarıp beriwshilik ózgesheliklerin biykar etpeydi.
Kredittiń mánisinen parqlanıwshi tiykarǵı tárepi de onıń qaytarılip alıniwi. Rawajlanǵan mámleket ssuda kapitalı bazarı jaqsı rawajlanǵan. Bul bazar eki bólimnen ibarat:

1. 
   Birinshi segment - pul bazarı deyiledi. Bul bazarda qısqa múddetli kreditlerdiń procent stavkalari túrlenedi.
   
2. 
   Ekinshi segment - kapital bazarı deyiledi. Bul bazarda orta hám uzaq múddetli kreditlerdiń procent stavkalari túrlenedi.
   

Libor+Spraed=Libid
Bul jerde:
Libor–kreditprocentstavkası;
Spraed–bank paydasi;
Libid–kredittiń mánisi.
Marja–bank penen klient ortasındaǵı qatnasıqlardı xarakterleydi. Spraed–bank penen bank ortasındaǵı qatnasıqlardı xarakterleydi.
Kredittiń mánisin ańlawda kredit nızamları áhmiyetli orın iyeleydi. Kredittiń 3 nızamı bar:

1. 
   Qaytarıwshiliq nızamı;
   
2. 
   Mánistiń saqlanıw nızamı;
   
3. 
   Tensalmaqlılıq nızamı–berilip atirǵan kreditler hám olardıń resurslar támiynati ortasında tensalmaqlılıq bolıwı kerek.